Irak'ta şiddetin gölgesinde seçim hazırlığı

Irak Seçim Komisyonu, toplam 111 adayın 9 birleşik partinin ve bağımsızların oluşturduğu 40 listenin seçime girmesine izin verdi. Daha önce tüm ülke çapında açılan 7 bin adet seçim lokalinden 2 bini özellikle Sünni bölgelerinde güvenlik durumunun gergin olması nedeniyle kapatıldı. Seçim öncesi yapılan tartışmalar da bu noktada kilitleniyor. Irak halkının iki farklı görüşte olduğuna dikkat çeken insan hakları savunucu Ghanem Gavvad şöyle konuşuyor:

“Irak toplumu seçim konusunda iki farklı görüşte. Bazı siyasi gruplar seçimlerin planlandığı gibi Ocak ayı sonunda yapılmasından yanalar. Bazı çevreler ise seçimlere mümkün olduğu kadar çok Irak vatandaşının katılabilmesi için seçimlerin ertelenmesini istiyor. Bu konudaki tartışma süreci ise hala devam ediyor.”

Şiiler, Kürtler ve Sünniler

Tartışmanın ekseninde bir tarafta Şiiler, Kürtler ve Sünniler arasındaki görüş ayrılığı ön plana çıkıyor. Bu da seçimler arifesinde iç savaş tehlikesinin çanlarını çalıyor. Sünniler’in önemli bir bölümü seçimleri boykot kararı almış durumda. Ancak insan hakları savunucusu Ghanem Gavvad, Sünniler’in katılmadığı bir seçimin büyük sorun yaratacağı görüşünde. Sünniler’in seçimlere katılmasının çok önemli olduğunu belirten Gavvad, sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Özellikle seçimleri boykot etmek isteyen Sünniler’in seçimlere entegre edilmesi büyük bir zaruret. Tüm kesimler katılmadan toplumsal barış tesis edilemez. Ancak bu gruplar nasıl entegre edilecektir? Acaba birkaç parlamanto sandalyesi kararname ile mi belirlenecektir? İşte şu an bu konuda tartışmalar yürütülüyor.”

Kararname ile sandalye belirlemenin Irak anayasasında yeri bulunmadığına dikkat çeken Gavvad, “Bu sorunun çözülmesi gerekli. Gerek duyulan bazı eyaletlerde seçimler ertelenebilir. Bu, dünyanın başka bölgelerinde de oluyor. Örneğin afet bölgelerinde ya da güvenliğin sağlanamadığı bölgelerde seçimler ertelenebiliyor” diye konuşuyor.

Uzlaşma arayışı

Şu an önemli olan ise tüm toplumsal ve dini grupları kapsayacak bir uzlaşma bulunması, ancak bunun için zaman giderek daralıyor. Fakat barışın ilk işaretleri de geliyor. “Müslüman Din Adamları Birliği” adlı kuruluş, belirli koşullar altında görüşmelere gidilebileceğini ve şiddet karşıtı çağrı yapabileceğini ilan etti. Insan hakları savunucusu Ghanem Gavvad, geniş bir toplumsal uzlaşma sağlanamasa bile, her türlü görüş birliğinin önemini vurgulayarak sözlerini şöyle noktalıyor:

“Örneğin bazı grupların barışa yanaşması, bazılarının ise kaçınması söz konusu olabilir. Çünkü Sünniler’in tümü aynı düşüncede değiller. Şiiler ve Kürtler için de aynı şey söylenebilir. Seçime katılmak isteyen Sünniler olabildiği gibi seçimleri boykot etmek isteyen Şii ve Kürtler de bulunuyor. İki taraf da bu konuda bir bütünlük içinde değil yani. Örneğin, Sünniler’in 10 adayı seçimlere katılacağını hala vurguluyor.”