1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İran ek protokolü imzalıyor

Gerwald Herler11 Kasım 2003

İran, Uluslararası Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması’nın, nükleer tesislerde sınırsız denetime olanak tanıyan ek protokolünü imzalamayı kabul etti. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Başkanı Muhammed El Baradey, İran’ın uzun süredir beklenen belgeyi kuruma ilettiğini bildirdi.

https://p.dw.com/p/AbVn

İran ayrıca zenginleştirilmiş uranyum üretimini de geçici olarak durdurduğunu açıkladı. Ajans’tan yapılan açıklamada, İran’ın nükleer silah yapımında kullanılabilecek bir miktar plutonyum ürettiğini itiraf ettiği, ancak yapılan denetimlerde gizli bir nükleer programa dair bir ize rastlanmadığı kaydedildi.

İran, yürüttüğü nükleer programın gerçek boyutları hakkında yıllardan bu yana gizlemeye çalıştı. Ancak Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’na göre, söz konusu programa ilişkin tüm şüpheler giderildi. Kurumun Başkanı Muhammed El Baradey’in İran ile ilgili ara raporuna göre, Tahran yönetiminin nükleer programı çerçevesinde silah geliştirme çalışmaları da yaptığına ilişkin herhangi somut bir kanıt bulunmuyor.

Baradey görüşmelerden memnun

İranlı bilim adamlarının zenginleştirilmiş uranyum elde etmeyi başardıkları vurgulanan raporda, ancak bu maddenin gerek askeri gerekse barışçı amaçlar için kullanılabileceği kaydediliyor ve bu konuda kesin kanıtların mevcut olmadığının altı çiziliyor. El Baradey, İran ile yürütülen görüşmelerin şu ana kadarki seyrinden hayli memnun olduğunu dile getirdi.

İran’ın, nükleer programla ilgili kesin ve ayrıntılı bilgiler verdiğini belirten Muhammed El Baradey, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’na bağlı müfettişleri, bu bilgilerin doğruluğunu araştırmak üzere şu anda Tahran’da bulunduklarını belirtti. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Yönetim Kurulu, raporu, 20 Kasım’da yapacağı toplantıda ele alacak.

İran protokolü imzalayacak

İran yönetimi, uranyum zenginleştirme programını askıya aldığını ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’na tüm tesislerde önceden haber vermeden denetim yapma olanağı sağlayan ek protokolü bugün imzalayacağını bildirdi.

Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Hüccetülislam Hasan Ruhani, temaslarda bulunmak için geldiği Moskova’da Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmesinin başında yaptığı açıklamada, UAEA’ya ek protokolün bugün imzalayacağına dair mektubun gönderileceğini resmen açıkladı. Ruhani, uranyum zenginleştirme programı sürecini de bugünden itibaren geçici olarak askıya aldıklarını kaydetti.

Putin de, Rusya’nın Ruhani’nin bu açıklamasından memnuniyet duyduğunu belirterek, ”Bu çerçevede, İran’ın uranyum zenginleştirilmesi gibi çalışmaları yürütme hakkı var ancak İran’ın bu konuda kendisini sınırlama kararı almasından dolayı memnunuz” diye konuştu.