İran görüşmeleri tıkandı

“Görüşmeler devam ediyor. Büyük ciddiyet içinde ve gündemdeki maddelere somut bir şekilde bağlı kalınarak sürdürülüyor.”

Berlin’den ‘sus’ direktifi alan Almanya’nın BM’deki daimi temsilcisi Thomas Matussek, bundan fazlasını söyleyemiyor. Onun söylemeye yetkili olmadığı şeyleri başka diplomatlar dile getiriyor. BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ile Almanya arasındaki görüşmelerin altıncı turu da sonuçsuz kaldı ve İran hakkında Konsey’e sunulacak yaptırım karar tasarısıyla ilgili pazarlık tıkandı.

Diğer bir ifadeyle İran’ın nükleer programıyla ilgili tartışmalar Amerikan Kongre seçim kampanyası sırasındaki hararetini kaybetti. Ancak Almanya’nın BM nezdindeki temsilcisi Matussek, başarı şansıyla ilgili tahmin yürütmek için biraz erken olduğunu düşünüyor ve “Ama edindiğim izlenim, görüşmelere katılan altı devletin de konuya azami ciddiyet verdiği şeklinde” diyor.

Başarı şansı az

Ancak İran konusuna verilen ciddiyetin artık Güvenlik Konseyi dışına taşındığı görülüyor. Çünkü bütün ciddiyete rağmen bu görüşmelerin başarı şansı sıfır gibi görünüyor. Görüşmelerin başında Avrupa ülkelerinin sunduğu karar teklifini çok yumuşak bulan ve oldukça sert önerilerde bulunan ABD artık susuyor.

Rusya da henüz erken olduğu gerekçesiyle yaptırımlara karşı çıkıyor. Moskova yönetimi, sadece atom bombası ve taşıyıcı füze geliştirilmesini, önleyici somut adımlar atılmasını ve bunun da üç ayla sınırlandırılmasını istiyor. Rusya, on yıl pazarlık yapılarak kararlaştırılan İran’a satışı yasak mallar listesini ise kabul etmeyip ambargo listesinin yeniden tartışmaya açılmasını talep ediyor. Bu da yaptırımların kabul edilme olasılığını düşürüyor.

Washington yönetiminin İran’ı cezalandırmak amacıyla önerdiği adımlar Almanya’yı da pek memnun etmemişe benziyor. Çünkü Almanya ekonomik yaptırımlardan büyük zarar göreceğini biliyor. Bu yüzden kimse sesini yükseltmiyor.

ABD’nin elinde kanıt yok

Diğer yandan İran’ın nükleer silah üretebileceğine dair ABD’nin elinde herhangi bir kanıt yok. Ayrıca Beyaz Saray’a sunulan istihbarat raporlarında İran’ın nükleer silah geliştirmeye çalıştığına dair tek bir ifade yok. Son aylardaki tehditlerin yerini ılımlı ifadelerin almış olması da bundan.