1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İran - İngiltere gerginliği tırmanıyor

28 Haziran 2009

Tahran’da muhalefetin başlattığı protestolar nedeniyle İngiltere’yi suçlayan İran, İngiltere Büyükelçiliği’nin 8 İranlı çalışanını gözaltına aldı. Londra, çalışanlarının bir an önce serbest bırakılmasını istiyor.

https://p.dw.com/p/IchA
Fotoğraf: AP

İran güvenlik birimlerinin Tahran’daki İngiltere Büyükelçiliği’nin 8 İranlı çalışanını gözaltına alması İran ve İngiltere arasındaki gerginliği daha da tırmandırdı. İran’ın yarı resmi Fars haber ajansı, söz konusu kişilerin cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından yaşanan huzursuzlukta rol oynadıkları gerekçesi ile gözaltına alındıklarını bildirdi.

İran bu kişilerin protesto gösterileri düzenlenmesinde aktif rol oynadıklarını savunurken, İngiltere Dışişleri Bakanı’ndan ise sert tepki geldi. Gözaltına alınan kişilerin serbest bırakılmasını isteyen İngiltere Dışişleri Bakanı David Miliband, büyükelçilikte çalışan İranlıların tutuklanmalarını bir "taciz ve gözdağı" olarak niteledi.

Ayatollah Ali Khamenei
İran'ın dini lideri Ayetullah Ali HamaneyFotoğraf: AP

İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney ise Batı ülkelerine uyarılarda bulundu. ABD ve Avrupa ülkelerinden, ''İran'ın içişlerine karışmak yerine kendi sorunlarıyla ilgilenmelerini'' isteyen Hamaney, siyasetçilerin ve halkın tek yürek olması halinde yabancıların müdahalesinin etkisiz kalacağını söyledi.

Musevi bağımsız komisyon istiyor

İran'da Mahmud Ahmedinejad'ın kazandığı cumhurbaşkanlığı seçiminde usulsüzlük yapıldığını öne süren cumhurbaşkanı adaylarından Mir Hüseyin Musevi, oyların kısmen yeniden sayılması önerisini reddetti.

Musevi, internet sitesinde yaptığı açıklamada, seçimlerin iptal edilmesi gerektiğini savunarak, ''Böyle bir yeniden sayım, belirsizlikleri ortadan kaldırmaz. Seçimin iptal edilmesinden başka yol yok. Bu komitenin kimi üyeleri tarafsız değil'' dedi.

Musevi ayrıca Anayasayı Koruyucular Konseyi'ne gönderdiği mektupta, ''tüm adayların benimseyeceği ve dini liderlerin onaylayacağı bağımsız ve yasal bir komitenin sorunları çözebileceğini'' belirtti.

Iran1.jpg
Ahmedinejad, Batı ülkelerine yönelik sert açıklamalar yaptıFotoğraf: AP

Konseyin bazı üyelerinin, seçimleri denetleme kurallarını ihlal ettiğini ve tarafsızlık ilkesine uymadığını savunan Musevi, Konseyin seçim sonrası gelişmeleri adil bir şekilde ele alamayacağını kaydetti.

Kerrubi de bağımsız komisyon istiyor

Seçim sonuçlarına itiraz eden diğer cumhurbaşkanı adayı Mehdi Kerrubi de sonuçların incelenmesi için bağımsız bir komisyon kurulmasını istiyor.

Böyle bir komisyonun tam yetkili olması gerektiğini savunan Kerrubi, tartışmalı seçimin tüm yönleriyle araştırılmasını talep etti.

İran Anayasayı Koruyucular Konseyi, 12 Haziran'da yapılan tartışmalı cumhurbaşkanlığı seçiminden sonra oyların yüzde 10'unun, hükümeti ve muhalefeti temsil eden üst düzey yetkililerin önünde yeniden sayılması önerisinde bulunmuştu.

Ahmedinejad yine Batı'ya sert çıktı

Bu arada İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, hafta sonu Batılı ülkelere sert uyarılarda bulundu. Seçimlerin sistem için bir referandum özelliği taşıdığını belirten Ahmedinejad, Batılı ülkelere en iyi cevabı yine halkın verdiğini söyledi.

Iran Wahlen Mir Hussein Mussawi in Teheran
Mir Hüseyin Musevi seçim sonuçlarına itiraz ediyorFotoğraf: AP

Batılı ülkelere hitaben, ''Müdahaleci açıklamalarınıza devam ederseniz, İran halkının cevabı çok sert ve pişman edici olacak'' diyen Ahmedinejad, ''Biliniz ki artık vur kaç dönemi sona ermiştir. Her hareketiniz, İran halkı karşısında pişmanlıkla neticelenecek'' ifadesini kullandı.

Besic milisleri ev basıyor

İnsan Hakları İzleme Örgütü ise Tahran'da gönüllü milis güçlerinin (Besic), ülkedeki tartışmalı cumhurbaşkanlığı seçimi nedeniyle düzenlenen protesto gösterilerini durdurmak amacıyla geceleri evleri basarak ve ev sakinlerini tartaklayarak vatandaşları korkuttuğunu savundu.

Merkezi New York'ta bulunan örgütün Ortadoğu yöneticisi Sarah Leah Whitson, 26 Haziran tarihli raporunda, görgü tanıklarının kendilerine, Besicler'in, geceleri evlerin çatılarında tekbir getirilerek yapılan protestoları engellemek için Tahran'da tüm caddeleri, semtleri aynı zamanda şahsa ait evleri bastıklarını söylediklerini açıkladı.

HK/DA/dpa/A.A./REU