1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İran krizi uluslararası toplumu böldü

4 Eylül 2006

BM Güvenlik Konseyi’nin tanıdığı sürenin dolmasının ardından İran krizinde yeni bir sürece girilirken, uluslararası toplumda görüş ayrılıkları giderek keskinleşiyor. ABD, İran’a yaptırım uygulanmasından yana. AB müzakere yolunu tercih ediyor…

https://p.dw.com/p/AZii
İran, BM Güvenlik Konseyi'nin taleplerini yerine getirmedi
İran, BM Güvenlik Konseyi'nin taleplerini yerine getirmediFotoğraf: AP

İran yönetimi ile Batı ülkeri arasında yaşanan krizden çıkış yolu bulmak için çabalar sürüyor. BM Genel Sekreteri Kofi Annan, Tahran’a giderek İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki ve başmüzakereci Ali Laricani ile görüştü. BM Genel Sekreteri Annan, temasları sonrasında şunları kaydetti: “İran Cumhurbaşkanı krize çözüm bulmakta kararlı olduklarını ve müzükare masasına oturmaya hazır olduklarını söyledi. Fakat Tahran yönetimi, uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin durdurulmasının müzakerelere başlamanın ön koşulu olmasını kabul etmiyor.“

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hamid Rıza Asefi, nükleer programıyla ilgili olarak Tahran yönetimi üzerinde baskı yapmayı amaçlayan yaptırım tehdidini psikolojik bir oyun olarak nitelendirdi. Asefi, ayrıca nükleer programla ilgili tartışmaların müzakereler yoluyla çözülmesi gerektiğini yineleyerek, "yaptırım konusunun baskı amaçlı Siyonist Amerikan çevrelerince gündeme getirildiğini" söyledi.

Tahran’ın pazarlık masasına oturmaya hazır olduğunu belirten İran’ın Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu nezdindeki temsilcisi Ali Asker Sultaniye de karşılıklı güven ve saygının inşa edilmesinin önemini vurguladı. İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki ise ülkesinin nükleer programına değinirken, Batı ülkelerinin önerisine verdikleri yanıtın müzakereler için iyi bir zemin oluşturduğunu, dolayısıyla müzakereye devam edilmesi gerektiğini kaydetti.

ABD yaptırım istiyor

Ancak ABD, İran’a yaptırım uygulanması konusunda ısrarlı. İran’ın seçim yapmasının vakti geldiğini belirten ABD Dışişleri Bakanı George Bush, “Biz seçimimizi yaptık. Diplomatik bir çözüm bulmak için müteffiklerimizle birlikte çalışmayı sürdüreceğiz. Ama İran tavrının bedelini ödemeli.“

ABD’nin Demokrat Partili senatörlerden Rick Santorum de müzakerelerin sonuç getirmeyecği kanısında. Santorum, “Benim bu yönetime bir eleştirim var: İran konusunda yeterince sert davranmadılar. İranlılar ile nükleer programları konusunda hiç pazarlık etmemeliydik. Çünkü İran bizi oyalıyor“ diyor.

AB müzakere yolu arayışında

AB ise “sorun yaptırımlarla değil, müzakereyle çözülmeli“ diyor. Bu kapsamda, AB Ortak Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Javier Solana, İran’ın nükleer konulardaki başmüzakerecisi Ali Laricani ile bir araya gelerek, krizi diplomatik yöntemlerle çözmenin yollarını arayacak. Ayrıca Rus kaynaklarının bildirdiğine göre de Almanya ile BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ABD, Rusya, Çin, Fransa, İngiltere de Perşembe günü Almanya’nın başkenti Berlin’de bir araya gelerek İran krizini masaya yatıracak.