İran'dan uranyum zenginleştirme tehdidi

İran’ın sahip olduğu nükleer programla ilgili restleşmeler sürüyor. Uluslararası Atom Enerji Ajansı’nın, İran’ı BM Güvenlik Konseyi’ne havale etme kararından vazgeçmemesi durumunda, uranyum zenginleştirme çalışmalarını sürdüreceğini duyuran İran yönetimi, aynı zamanda nükleer tesisleri habersiz denetimlere kapatma tehdidinde de bulundu. İran bir süre önce uranyum zenginleştirme faaliyetlerini askıya aldığını duyurmuştu.

İran Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, bu kararın değiştirilememesi ve uygulanması halinde, Tahran’ın gönüllü olarak kabul ettiği tüm önlemleri iptal etmek zorunda kalacağı ve bunlar arasında ek protokolün de dahil olduğunu kaydetti. İran’ın bahsettiği Nükleer Silahların Önlenmesi Anlaşması’nın ek protokol, silah denetçilerine ani denetimler yapmasına imkan tanıyor.

Görüşmeler sonuçsuz kaldı

Uluslararası Atom Enerji Ajansı, geçen Cumartesi günü aldığı kararında, İran’ın Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması’nı ihlal ettiği gerekçesiyle kınamış ve konunun BM Güvenlik Konseyi’ne gönderilmesi kanaatine varmıştı. UAEA, İran’ın nükleer programını barışçıl amaçlarla kullandığı konusuna ise uluslararası kamuoyunu ikna edemediğine dikkat çekmişti.

İran’ı nükleer programından vazgeçirmek için Avrupa Birliği adına Fransa, İngiltere ve Almanya üçlüsü, aylarca Tahran yönetimiyle müzakerelerde bulundu. Ancak AB adına sürdürülen ve İran’ın nükleer faaliyetlerden vazgeçmesi karşılığında, ekonomik ve politik teşvikler paketinin önerildiği görüşmelerden sonuç alınamamıştı.

ABD’nin tepkisi

İran’ın uranyum zenginleştirmeye başlaması, nükleer silah yapımının ilk aşaması olarak kabul ediliyor. Çünkü zenginleştirilmiş uranyum, nükleer tesislerde ve nükleer silahların yapımında kullanılabiliyor. İran’ın nükleer silahlara sahip olmasına istemeyen ABD ise Tahran yönetiminin bu tür faaliyetlerde bulunmasına kesinlikle karşı.

İran’ı nükleer savaş başlığı üretmek amacıyla uranyum zenginleştirme programını sürdürmekle suçlayan ABD’ye karşın, Tahran yönetimi ise bu çabalarının barışçıl ve enerji üretimi amaçlı olduğunda ısrar ediyor.