İranlılar barışcıl nükleer enerjiye “evet“ diyor

“Nükleer enerji barışçıl amaçlarla kullanılabilir mi?” İran’da bu soruyu kimse “hayır” diye yanıtlamıyor. Hemen herkes, İran’ın da tıpkı diğer ülkeler gibi, sivil amaçlara hizmet ettiği sürece, nükleer tesisler işletebileceğini söylüyor. Ancak reform yanlısı muhalif yayın organları meseleye farklı bir açıdan yaklaşıyor. Tahran’ın pazarlık stratejileri ve dış politikadaki manevraları eleştiriliyor. Muhalif İran Ulusal Cephesi Merkez Bürosu Üyesi Perviz Vardjavand, düşüncelerini şöyle dile getiriyor:

“Dış siyasette izlediği kötü diplomasi ve içerideki anti-demokratik uygulamalar nedeniyle yönetim zor durumda. İran’ın ulusal çıkarları tehlikeye girebilir bu yüzden.”

Yaptırımın yolaçacağı sonuçlar

Vardjavand, yaptırım uygulandığı takdirde doğacak olumsuz sonuçları şimdiden kestirmenin mümkün olmadığını söylüyor. Askeri müdahale hemen olmasa bile, İsrail ve ABD, uzun vadede bu yola da başvurulabileceğini iddia ediyor. Halk da olası bir askeri müdahelenin ne anlama geldiğinin bilincinde değil.

Ama başka ülkelere tanınan bir hakkın neden İran’a tanınmadığını soranlar da var. Birçok İranlı, barışçıl amaçlarla kullanıldığı sürece hiçbir ülkenin İran’ın nükleer faaliyetlerine karışma hakkı olmadığını düşünüyor. Zira Tahran yönetimi de nükleer programının tamamen sivil amaçlara hizmet ettiğini, atom bombası peşinde olmadığını savunuyor. Batılı ülkeler Tahran’ın bu açıklamasına şüpheyle bakıyor ama birçok Iranlı buna inanıyor, hükümete bu konuda destek veriyorb Bir Tahranlı, “Atom enerjisinin sivil hizmetler için kullanılmasına taraftarım. Zaten aksi, yani nükleer enerjinin askeri amaçlar için kullanılması düşünülemez,” diyor. Başka bir İranlı ise bu konuda şunları söylüyor: “Barışçıl nükleer enerjiye evet diyenlerin sayısı hayır diyenlerden fazla. Sadece birkaç kişi nükleer enerjinin askeri amaçlarla da kullanılmasından yana. Kime savaş istemiyor! Ama İran’da yönetimi desteklemek için düzenlenen gösteriler, bizzat yönetim tarafından tertip ediliyor. Halkın böyle gösterilere katılacağını düşünmüyorum.”

“Tahran saldırgan ve hatalı”

Muhalif siyasetçi Perviz Vardjavand özellikle İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın saldırgan tutumu ve İsral’e yönelik sözlerinden rahatsızlık duyuyor. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesinin Tahran yönetimini eleştirmiş olmasını da manalı buluyor ve “İslam devrimi sonrası yönetim, özellikle son iki üç yıldır gerçekçi bir politika izlemiyor. Bu hükümetin dış politikası tamamen hayaller üzerine kurulu,” diye konuşuyor.

Hala popülaritesini yitirmemiş olan İran Dışişleri eski Bakanı İbrahim Yazdi de hükümeti eleştiriyor. Avrupalılarla yapılan pazarlığın olumlu sonuçlanmasını diliyor: “Bence İran ve Avrupa arasında hala pazarlık payı var. Bunu gören Avrupalılar, Tahran’ı ikna etmeye çalışıyor.”