1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İsrail-Filistin gerginliği tırmanıyor

Clemens Verenkotte30 Ocak 2007

Dokuz aylık bir suskunluk döneminin ardından dün İsrail’in Eylat tatil beldesinde Filistinli İslami Cihad militanlarınca düzenlenen ve üç kişinin öldüğü intihar saldırısının ardından İsrail savaş uçakları Gazze’de bir tüneli bombaladı. Diğer yandan Filistinli Hamas ve El Fetih grupları arasında süren iç çatışmaların son bulması için yeniden ateşkes ilan edildi.

https://p.dw.com/p/AZWW
Eylat'taki saldırıda üç kişi ölmüştü
Eylat'taki saldırıda üç kişi ölmüştüFotoğraf: AP

Bu sabah Gazze’deki bazı hedefleri havadan bombalayan İsrail ordusu, Eylat’taki intihar eylemine çok daha sert bir tepki verilmesi yönünde hükümete tavsiyede bulundu. Ancak Başbakan Olmert ve Savunma Bakanı Peretz, gerginliği daha da tırmandırmamak için şimdilik daha temkinli bir tutum sergilenmesi gerektiği gerekçesiyle bu tavsiyeyi geri çevirdi. İsrail radyosunun haberine göre “tepkimiz sınırlı olacak“ şeklinde konuşan Başbakan Ehud Olmert, şu aşamada Filistin hedeflerine yönelik yeni bir askeri operasyon düzenlenmesine gerek duyulmadığını söyledi. Olmert, aksi taktirde Kasım sonunda Filistinlilerle yaptıkları ateşkesin tehlikeye gireceğini de vurguladı.

İsrail neden temkinli?

İsrail’in temkinli davranmasının bir diğer nedeni olarak da Filistinli Hamas ve El Fetih arasında süren gerginlik gösteriliyor. Haftalardır süren ve en az 35 Filistinlinin yaşamına malolan iç çatışmaların son bulması için Filistin Özerk Yönetim Konseyi Başkanı Mahmund Abbas ve Başbakan İsmail Haniye’nin görevlendirdiği başmüzakereciler, yeniden ateşkes sağlanması konusunda dün gece anlaşmaya vardı. Ancak son beş hafta içinde üçüncü kez Filistinli gruplar arasında ateşkes ilan edildiği gözönünde bulundurulursa, bu ateşkesin de pamuk ipliğine bağlı olduğunu söylemek yanlış olmaz.

Bu gerçekten hareket eden İsrailli terörle mücadele uzmanı Şalom Harari, Olmert hükümetinin “Filistinli hedeflere yönelik askeri operasyon düzenlememe“ yönündeki kararının isabetli olduğnu söyledi:

“Gazze’deki durumu ’iki devin savaşı’ olarak nitelendirmek mümkün. Bir tarafta daha ılımlı davranan El Fetih, diğer tarafta ise radikal Hamas. Bu gruplar, İsrail’in geniş kapsamlı bir müdahelesini adeta dört gözle bekliyor. ’Hep birlikte elele İsrail’in saldırılarına karşı koyduğumuz günler ne güzeldi“ diye geçmişe özlem duyan Filistinlilerin sayısı hiç de az değil. Eğer kurban konumunda değilseniz, itidal çağrılarını çok dah rahat yapabilirsiniz elbette.“

Ateşkes konusunda uzlaşma

Hamas ile El Fetih arasında anlaşma sağlandığına ilişkin açıklama, Filistin Başbakanı İsmail Haniye ile Başkan Mahmud Abbas’a bağlı El Fetih örgütünden üst düzey bir yetkili ile temaslar yürüten Hamas hükümetinin Dışişleri Bakanı Mahmud Zahar tarafından dün akşam yapıldı. Filistin Dışişleri Bakanı Zahar açıklamasında, iki örgüte bağlı tüm silahlı güçlere Gazze’den çekilmeleri ve asıl birliklerine dönmeleri emri verildiğini söyledi.

Üçüncü ateşkes kararı

Hasım konumdaki Filistin’li örgütler, beş hafta içerisinde üçüncü kez ateşkes anlaşmasına vardılar. Filistin Dışişleri Bakanı Zahar, Gazze’de tarafların kendi başlarına oluşturdukları sokak bariyerlerini ve kontrol noktalarını kaldırımaları, ayrıca tüm rehineleri serbest bırakarak, her türlü çatışmayı son erdimeleri için emir verdiklerini de sözlerine ekledi. Ateşkes dün gece yarısı saat üç’ten itibaren yürürlüğe girmesine rağmen, iki örgüt taraftarları arasında karşılıklı ateş açıldığı gözlerden kaçmadı.

Gazze’de güvenlik

Çatışmaların devam ettiği günlerde Gazze Şeridi’nde güvenlik durumu zaman zaman tamamen felç olma aşamasına gelmişti. Milisler çoğu kez karşıt gruplara sadece otomatik silahlarla değil, bazuka ve el bombalarıyla saldırıyordu. Gazze’de bir camii önündeki aracında eşini beklemekte olan, El Fetih’e bağlı bir yüksek rütbeli subay, Hamas milisleri tarafından yakın mesafeden taranarak, bir anlamda kurşuna dizilmişti. Dükkanını kapatan yöredeki esnaf, varılan yeni ateşkese fazlaca güven duymuyor:

“Her an, her dakika yeni bir çatışma çıkma olasılığı var; o zaman da dükkanlarımızı kapatmak durumundayız. Burada çatışmalar iyice yoğunlaştığında biz de dükkanlarımızı iki günlüğüne kapattık.”

Mahmud Abbas kriz toplantısını reddetti

Bu arada İsrail medyasının bir haberinde, Filistinliler’in Başkanı Mahmud Abbas’ın Pazartesi günü Batı-Şeria’dan Gazze’ye gelerek, kriz toplantısına katılmayı reddettiği bildirildi. Abbas’ın güvenlik danışmalarının, Abbas’ın geçmesi beklenen güzergah boyunca sokalara yerleştirilmiş birden fazla bomba buldukları de haberde yer alıyor.