271009 Nahost Wasser ai

Uluslararası Af Örgütü'nün son raporuna göre Batı Şeria'da İsrailliler yeraltı kaynaklarından elde edilen suyun yüzde 80'ini kullanırken, Filistinliler bu suyun sadece yüzde 20'sine erişebiliyor. Filistinliler Şeria Nehri'nden ise hiç faydalanamıyor. Uluslararası Af Örgütü Orta Doğu Programları Şefi Donatella Rovera Filistin köylerinin durumuna dikkat çekti. Rovera, "Filistinliler günde kişi başına 60 ila 70 litre su kullanırken, İsraillilerin kişi başına kullandıkları miktar yaklaşık 300 litre. Arada derin bir uçurum var. Batı Şeria civarındaki birçok Filistin köyünde kişi başına düşen suysa sadece 15 ila 20 litre. Durum felaket senaryolarını andırıyor." şeklinde konuştu.

Rapor, ayrıca Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ndeki su şebekesini iyileştirmek için yapılacak altyapı çalışmalarının da İsrail tarafından engellendiğine ya da geciktirildiğine dikkat çekiyor. Bu nedenle tahminlere göre yaklaşık 200 bin Filistinli çeşmelerden akan suya hasret yaşıyor. Gazze Şeridi'ndeki bakım onarım çalışmalarının engellenmesine gerekçe olarak ise, çalışmalarda kullanılacak yedek parçaların roket yapımında kullanılması endişesi gösteriliyor. İsrail ordusu, Filistinlilerin kendi çabalarıyla yağmur suyu biriktirme girişimlerine de izin vermiyor.

İsrail yerleşimlerinde sıkıntı yok

Donatella Rovera buna karşılık bölgede bulunan yaklaşık 200 Yahudi yerleşim biriminde ve ileri karakolda hiç su sıkıntısı yaşanmadığını söyledi: "Tüm İsrail yerleşimlerinde, kırsal bölgelerde yemyeşil, düzenli şekilde sulanmış tarım alanları, ayrıca havuzlar ve öğlenleri çalışan sulama aletleri görüyoruz. Burada su israf edilirken, Filistin köylerindeki çeşmelerden su akmıyor. Su tankerleriyle getirilen pahalı suya muhtaçlar. Tarladaki ürünü sulamaları söz konusu bile değil. Ürün sadece yağmur yağınca sulanıyor."

İsraillilerce engellenen projelerden biri de 1997 yılında kabul edilen ve Gazze Şeridi'nde bulunan Yahudi yerleşim birimi Ariel yakınlarında yaşayan Filistinliler için planlanan bir arıtma tesisatı. Bölgedeki su kaynakları Ariel'in atık suları nedeniyle kullanılamayacak hale gelmiş durumda. Ancak proje 1997'den bu yana sürekli geciktiriliyor.

İsrail engellemeyi kaldırmalı

Uluslararası Af Örgütü'nün raporu, Gazze Şeridi'ndeki içme suyu kaynaklarının yüzde 90 ila 95 oranında kirletildiğine dikkat çekerek, İsrail'in Filistinlilerin suya erişimini engellemekten bir an önce vazgeçmesi gerektiğini vurguluyor.

İsrail Altyapı Bakanı Uzi Landau'dan ise rapora ağır eleştiriler geldi. Raporu yüzeysel ve yalanlarla dolu olarak nitelendiren Landau, İsrail'in tüm anlaşmalara uyduğunu, hatta Filistinlilere anlaşmalardakinden daha fazla su verdiğini belirtti. Landau ayrıca Filistinlileri, şimdiye kadar birçok ülkeden bunun için maddi destek aldıkları halde, arıtma tesisi kurmayı reddederek, ortak kullandıkları su kaynaklarını kirletmekle suçladı.

İsrail su işletmesinin verileri ise Uluslararası Af Örgütü’nün raporundan farklı bir oran ortaya koyuyor. Verilere göre, İsrailliler günde kişi başına 400 litre su kullanırken, Filistin bölgelerinde kişi başına günde 200 litre su düşüyor.

Clemens Verenkotte / Çeviri: Banu Ertek

Editör: Ahmet Günaltay