İsrailli asker Şalit salıverilecek mi?

Mısır’ın, İsrail ve Filistinli gruplar arasında aylardır sürdürdüğü arabuluculuk meyvesini verdi ve taraflar tutsakların karşılıklı değişimi konusunda anlaşmaya yaklaştı: 10 aydır esir tuttukları İsrailli asker Gilad Şalit’in serbest bırakılmasına karşılık İsrail hapishanelerindeki yaklaşık 450 tutuklu Filistinlinin serbest bırakılmasını isteyen Filistinli gruplar, taleplerini Mısır aracılığıyla İsrail’e iletti.

Gilad Şalit, Gazze’deki Filistinli gruplarca 25 Haziran'da kaçırılmıştı. Şalit'in kaçırılmasının ardından İsrail, Filistin topraklarına operasyon düzenlemiş, savaş Hizbullah'ın iki İsrail askerini daha kaçırmasıyla Lübnan'a sıçramıştı. Hizbullah tarafından kaçırılan ve İsrail’in Lübnan’a askeri saldırısına neden olan iki İsrailli askerin durumuna ilişkin belirsizlik sürüyor.

Top İsrail'de

İsrail, Filistin ile barış görüşmelerinin yeniden canlandırılması için Şalit’in serbest bırakılmasını ön koşul olarak öne sürüyor. Tarafların, tutsakların serbest bırakılması konusunda uzlaşmaya varmaları, Hamas ve ılımlı Fetih grubu tarafından kurulan Filistin’teki ulusal birlik hükümetinin başarısı ve uluslararası zeminde tanınmak açısından da önemli bir aşama olarak görülüyor. Batı’nın seçimlerden galip çıkan Hamas’a yönelik tutumunu sertleştirmesinde, Şalit’in serbest bırakılmaması da etkili olmuştu.

Filistin Enformasyon Bakanı Mustafa Barguti, hafta sonunda yaptğı açıklamada, Filistin tarafının sorunun çözülmesinde önemli bir adım attığını, artık topun İsrail’de olduğunu vurguladı.

Barguti şöyle dedi: “Şalit konusunda Filistin tarafı büyük bir esneklik göstermiştir. Filistin, uluslararası toplumun isteklerine karşılık vermiş, Şalit’e karşılık serbest bırakılmasını istediği Filistinli tutukluların listesini İsrail’e iletmiştir. Top artık İsrail’in sahasındadır. Eğer İsrailliler, Şalit’in bir an önce ve güvenli bir şekilde geri dönmesini istiyorlarsa, Filistin önerisine bir an önce karşılık vermeli, Şalit’e karşılık Filistinli tutukluların serbest bırakılmasını kabul etmelidir. Bu şekilde süreç çok çabuk bir şekilde ilerleyebilir.”

Listede önemli isimler var

Filistinlilerin serbest bırakılmasını istediği yaklaşık 450 tutuklu arasında Filistin Halk Kurtuluş Cephesi'nin liderlerinden Ahmet Sedat'la, El Fetih'in önde gelen isimlerinden Mervan Barguti de bulunuyor.

Filistin lideri Mahmud Abbas, geçen yıl sonunda yaptığı açıklamada, tutsakların değişimi konusunda herhangi bir anlaşmanın mutlaka Sedat ve Barguti’nin serbest bırakılmasını içereceğini vurgulamıştı.

İkinci İntifada’nın mimarlarından olan Barguti, İsraillilere yönelik saldırıları planladığı gerekçesiyle beş kez ömür boyu hapis cezasına çarptırılmıştı.

Ahmet Sedat da 2001 yılında aşrıcı sağcı İsrail Turizm Bakanı Rehavam Zeevi'ye yönelik suikasti planlamakla suçlanıyor.

Filistinli gruplar, kaçırdıkları İsrailli Onbaşı Şilat’a karşılık olarak daha önce 1400 Filistinli tutuklunun serbest bırakılmasını talep etmişlerdi. İsrail hapishanelerinde yaklaşık 9 bin 300 tutuklu bulunuyor.

"Üç aşamalı plan" iddiası

İsrail’in Yediot Achronot gazetesi, iç güvenlik birimi Shin Bet’in Filistin’in talep listesini incelemekte olduğunu ve önerilerini bir kaç gün içinde İsrail Başbakanı Ehud Olmert’e ileteceğini yazdı. İsrailli bakanlardan İzak Herzog da yaptığı açıklamada, önemli bir aşamaya gelindiğini, ancak çözüm için alınması gereken daha çok mesafe olduğunu kaydetti.

Haaretz gazetesi ise Filistin kaynaklarına dayandırdığı haberinde, Mısır’ın arabuluculuk girişiminde gelinen aşamanın ardından üç aşamalı bir planın gündemde olduğunu bildirdi. Buna göre ilk aşamada Filistinli silahlı gruplar Şalit’i Mısır’a teslim edecek, buna karşılık İsrail öncelikle hasta ve küçük yaştaki tutukluları serbest bırakacak. İkinci aşamada Onbaşı Şalit İsrail’e geri verilecek ve buna karşılık ikinci grup Filistinli tutuklular serbest bırakılacak. Planın üçüncü ve son aşaması, aralarında Mervan Barguti'nin de bulunduğu önde gelen Filistinli tutukluların İsrail tarafından serbest bırakılmasını öngörüyor.