İstanbul'da İKÖ toplantısı başladı

Açılış konuşmalarından çıkan ilk izlenim, toplantıya Kıbrıs sorununun damgasını vurduğu oldu. Referandum sonrası Kıbrıs Türk kesiminin İslam Konferansı Örgütü içerisinde nasıl temsil edileceğine ilişkin talep ve beklentiler tartışıldı. İKÖ Genel Sekreteri Abdulvahid Belkeziz’in Mayıs sonunda Lefkoşa’ya yaptığı resmi ziyaretle başlayan sürecin, bu toplantıda şekillenmesi bekleniyor.

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer de açılış konuşmasında, İslam dünyasına, ”KKTC’ye uygulanan tecrit politikasını kaldırın” çağrısı yaptı. Dışişleri Bakanı Abdullah Gül de konuşmasında, BM Genel Sekreteri Annan’ın Kıbrıs Türk tarafı ile işbirliği çağrısı yaptığını hatırlatarak, ABD ve AB’nin bu konuda attığı adımlara dikkat çekti.

Kıbrıs Karar tasarısı

Türkiye'nin İKÖ genel sekreter adayı Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu ise bu konudaki en somut açıklamayı yaptı. İhsanoğlu, Kuzey Kıbrıs’ın tanınmasının mevzubahis olmadığını, ancak toplantıda görüşülmek üzere bir karar tasarısı hazırlandığını belirtti. Bu tasarıya göre, Annan planındaki ”Kıbrıs Türk Devleti” ifadesinin, İKÖ nezdinde Kıbrıs Türk tarafının resmi statüsü olması bekleniyor.

Toplantıdaki tartışmaları değerlendiren Kıbrıs Türk tarafı Dışişleri Bakanı Serdar Denktaş ise İKÖ nezdinde ”Kıbrıs Türk Devleti” olarak temsil edilmelerinin, uluslararası alanda bir "ilk adım" olacağını söyledi. Denktaş, toplantı öncesi yaptıkları görüşmelerden, beklentilerinin karşılanacağı sonucunu çıkardığını da sözlerine ekledi.

Toplantının gündemi

Toplantının gündeminde Kıbrıs’ın yanı sıra, Filistin, Irak ve Keşmir sorunları, uluslararası terörizm, Büyük Ortadoğu ve Kuzey Afrika Projesi’nin de aralarında olduğu 110 madde bulunuyor. İKÖ toplantısı çerçevesinde Irak’a komşu ülkeler toplantısının 6’ncısı da yapılacak. Bu toplantıya BM Genel Sekreteri Kofi Annan adına BM’nin Irak Özel Temsilcisi Lahdar Brahimi katılıyor. İstanbul‘daki bu toplantılarda Irak’ı Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari temsil ediyor.

Açılışta İKÖ başkanlığını Abdullah Gül’e devreden İran Dışişleri Bakanı Kemal Harrazi de organizasyonun, yeni küresel ortamda İslam ülkelerini birleştirmeyi hedeflediğini söyledi. Harrazi, AB ile güçlü bir işbirliği içinde olunması gerektiğini belirti.

Türkiye genel sekreterlik istiyor

Toplantıda, Türkiye’nin beklentileri arasında örgütün genel sekreterliğine Türk temsilcinin seçilmesi de yer alıyor. Gözlemciler, Ankara’nın genel sekreterliğe aday gösterdiği Ekmeleddin İhsanoğlu’nun seçilme şansının yüksek olduğunu kaydediyorlar. Türkiye’nin dışında Malezya ve Bangladeş de bu göreve talip olan ülkelerden. Türkiye’nin adayına muhalefet eden Mısır ve Suudi Arabistan’ın, itirazlarını geri çökme işaretleri verdikleri, böylece Ekmeleddin İhsanoğlu’nun bu göreve getirilme olasılığının kuvvet kazandığı bildiriliyor.

İslam Konferansı Örgütü genel sekreterlik kurumu, Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde 1970 yılında tesis edildi. Genel sekreterlik, örgütün yürütmeye ilişkin tüm sorumluluklarını üstleniyor. Dört yıl için seçilen sekreter, İKÖ zirveleri ve dışişleri bakanları toplantılarında alınan kararları uygulamaya koyuyor.

NATO provası

İslam Konferansı Örgütü Dışişleri Bakanları Toplantısı’nın öne çıkan bir başka özelliği de NATO zirvesi nedeniyle Türkiye tarafından alınan güvenlik önlemlerinin test edilecek olması. Toplantı, organizasyon açısından 28-29 Haziran'da İstanbul'da yapılacak NATO zirvesinin provası niteliği taşıyor. Güvenliğe ilişkin alınan önlemlerin de NATO zirvesi için alınacak olanlarla benzer olduğu belirtiliyor.