1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İtalyanlar sandık başında

4 Mart 2018

İtalya'da bugünkü parlamento seçimleri çekişmeli geçecek. Parlamentoda çoğunluğa ulaşmayı başaran olacak mı, belirsiz. Aşırı sağın yükselişine sahne olan ülkede siyasetin aktörlerini ve başarı şanslarını derledik...

https://p.dw.com/p/2te0B
Italien Wahl 2018
Fotoğraf: picture-alliance/AP Photo/A. Medichini

İtalya'da yaklaşık 51 milyon seçmen parlamento seçimleri için sandık başında. Euro Bölgesi'nin üçüncü büyük ekonomisinde seçim yarışı üç ana blok arasında geçecek. Bunlardan ilki, eski başbakanlardan Silvio Berlusconi'nin Forza İtalia (İtalya İleri) partisinin aşırı sağla yaptığı seçim ittifakı. İttifakta ırkçı Kuzey Ligi ile aşırı sağcı Fratelli d'Italia (İtalya'nın Kardeşleri) partileri bulunuyor. İttifakın oy oranı anketlere göre yüzde 38 civarında.

Dört kez başbakanlık yapmış olan 81 yaşındaki Silvio Berlusconi, vergi kaçakçılığından hüküm giymiş olduğu için seçimlerde başbakanlığa adaylığını koyamadı. Berlusconi gönlündeki başbakanı ise Antonio Tajani olarak açıkladı. Forza Italia'nın kurucuları arasında yer alan Tajani, şu an Avrupa Parlamentosu başkanlığı görevini yürütüyor. Forza Italia daha bir yıl öncesinde anketlerde yüzde 10-12'lik oy oranında görünürken oylarını yüzde 17-18'e yükseltmiş durumda.

Berlusconi'nin yeniden siyaset arenasına dönmesi İtalyanları bölmüş durumda.
Berlusconi'nin yeniden siyaset arenasına dönmesi İtalyanları bölmüş durumda.Fotoğraf: picture-alliance/dpa/ANSA/AP/R. Antimiani

Aşırı sağ iktidara oynuyor

Ancak ittifakın diğer unsuru Kuzey Ligi aşırı sağcı görüşleriyle bilinen ve Brüksel'de endişe yaratan bir faktör. 44 yaşındaki Matteo Salvini liderliğindeki Kuzey Ligi'nin oy oranı anketlere göre yaklaşık yüzde 14. Salvini, bir zamanlar zengin kuzey bölgelerinin ayrılıkçı partisini, yabancı düşmanlığı üzerinden ülke çapında puan toplayabilecek bir partiye dönüştürdü.

Matteo Salvini, Avrupa'yı "batan Titanik"e benzetmiş, AB kurallarının İtalya'yı "katlettiğini" söylemişti. Anketlerde Forza'nın sadece birkaç puan gerisinde olan Kuzey Ligi seçimlerden ittifakın en güçlü partisi olarak çıkarsa Salvini'nin kendisi dışında kimsenin başbakanlığını kabul etmeyeceği biliniyor. Nitekim Berlusconi ile Salvini arasında yapılan anlaşma uyarınca seçimlerde istikrarlı bir meclis çoğunluğuna ulaşılması durumunda iki partiden hangisi daha fazla oy almışsa başbakanı o belirleyecek.

Aşırı sağcı Kuzey Ligi lideri Matteo Salvini iktidar için iddialı.
Aşırı sağcı Kuzey Ligi lideri Matteo Salvini iktidar için iddialı.Fotoğraf: Reuters/T. Gentile

Beş Yıldız en güçlü parti

İtalya seçimlerinde ikinci güç ise komedyen Beppe Grillo tarafından bir protesto hareketi olarak kurulan ve şu an liderliğini 31 yaşındaki Luigi Di Maio'nun yaptığı Beş Yıldız Hareketi. Popülist bir sistem karşıtı hareket olan Beş Yıldız'ın yüzde 28'lik oy oranıyla seçimlerden tek başına en fazla oyu alan parti olarak çıkması bekleniyor. Parti bir dönem Euro Bölgesi'nde kalmak konusunda referanduma gidilmesini savunurken şimdi "zaman değişti" diyerek bu projeyi rafa kaldırmış durumda.

Seçimlerin favorisi Beş Yıldız Hareketi, seçmenin geleneksel siyasi partilere karşı öfkesiyle büyüdü.
Seçimlerin favorisi Beş Yıldız Hareketi, seçmenin geleneksel siyasi partilere karşı öfkesiyle büyüdü. Fotoğraf: picture-alliance/AP Photo/A. Medichini

Üçüncü güç ise iktidardaki merkez sol Demokratik Parti. Eski Başbakan Mattio Renzi liderliğindeki partinin yüzde 26-27 oranında oy alması bekleniyor. Sosyal demokratlar Libya'dan mülteci akını nedeniyle son beş yılda önemli kan kaybına uğramış, eski Başbakan Renzi görevi 2016 yılı Aralık ayında partiden Paolo Gentiloni'ye devretmişti. 

Çoğunluk sağlanabilecek mi?

Son anketler hiçbir parti ya da ittifakın gerekli yüzde 42'lik çoğunluğa erişemeyeceğini gösteriyor. Bu durumda Gentiloni'nin yeniden seçimlere gidilip yeni bir hükümet kurulana kadar görevini devam ettirmesi söz konusu olabilecek.

Pekçok İtalyan halinden memnun değil. İşsizlik oranının yüzde 11'i aştığı İtalya'da iyi eğitimliler çareyi yurtdışına gitmekte buluyor. Vergi indirimleri, yatırımların artırılması, emekli maaşlarına zam, istihdamın artırılması gibi seçim vaatlerini karşılayacak kaynak bulmak ise yüksek borçlar nedeniyle imkansız görünüyor.

1946 yılından bu yana 64 hükümetin kurulduğu İtalya'da sadece şimdiki 17'nci yasama döneminde iki kez başbakan değişikliğine gidildi. Parlamento seçimlerinde hükümet kuracak çoğunluğa ulaşılamaması durumunda İtalya'yı yeni bir siyasi istikrarsızlık dönemi bekliyor.

AFP,dpa/BK,HS

© Deutsche Welle Türkçe