Kül bulutu mağdurlarının hakları ne?

Volkanik kül bulutunun etkisi altında olan Avrupa’da hava ulaşımı henüz normale dönmedi. Uçuş yasağından en fazla etkilenense yolcular. Havaalanlarında mahsur kalan on binlerce yolcudan bazıları tren ve otobüs gibi ek ulaşım araçları ile yola devam ederken, gideceği yere bu araçlarla ulaşması mümkün olmayan yolcularsa uçak seferlerinin normal düzenine dönmesini bekliyor.

Volkanik kül bulutu nedeniyle ortaya çıkan kargaşa, seyahat acentelerini ve havayolu şirketlerini de zor durumda bıraktı. Peki, Avrupa'da yolcuların bu tür olağanüstü durumlarda ne tür hakları var?

Gecikmelerde ya da uçuşun iptal olması durumunda yolcunun ne tür hakları var?

Havayolu şirketleri ile seyahat acenteleri, yolculara olağanüstü hallerde dahi danışmanlık hizmeti vermekle, onları mevcut durum ve hakları konusunda bilgilendirmekle yükümlüler. Yolcular, gecikmenin iki saati aşması durumunda yemek ve içecek servisi talep etme hakkına sahip. Uçuşun ertesi güne ertelenmesi durumunda ise uçak şirketleri yolcuların gece konaklama ücretini karşılamak zorunda. Ayrıca şirketlerin yolcuların telefon giderlerini de karşılaması gerekiyor. AB Komisyonu’nun verilerine göre, volkanik kül bulutu bir doğa olayı olmasına rağmen, yolcuların haklarının büyük kısmı geçerliliğini koruyor.

Yolcular, iptal edilen uçuşlarda bilet ücretinin iadesini talep edebilir mi?

Evet, yolcuların bilet parasının tümünü geri isteme hakkı var. Avrupa Birliği’nin yasal düzenlemeleri uyarınca havayolları şirketleri, iptal edilen uçuşlarda bilet parasının tamamını yolcuya geri ödemekle yükümlü. Ayrıca beş saati aşan gecikmelerde yolcunun uçuşu iptal etme hakkı doğuyor. Yolcuların rezervasyonlarını, iptal edilen uçuşların yerine konulan ek seferlere kaydırma olanağı da bulunuyor. Avrupa'da hava ulaşımının ne zaman normale döneceği henüz belli olmadığından başka uçuşlara yönlendirme seçeneği işlemiyor. Almanya’da Alman havayolu Lufthansa yolcularına, uçak biletlerini Alman demiryolu şirketi Deutsche Bahn’ın biletleri ile değiştirme imkânı sunuluyor.

Uçak seferinin iptal olması halinde ya da gecikme söz konusu olduğunda, yolcuların tazminat hakkı doğuyor mu?

Volkanik patlama gibi doğal afetler nedeniyle uçuşun iptal edilmesi halinde, yolcuların tazminat hakkı bulunmuyor. Şayet uçuşun iptal edilmesinde havayolu şirketinin sorumluluğu varsa, örneğin kış mevsiminde uçaklar buzlanmaya karşı gerekli işlemler yapılmadığı için kalkışa hazır değilse, yolcular tazminat talep edebiliyor.

Uçuşlardaki gecikmeler ya da iptaller hakkında nereden bilgi alınabilir?

Uçak yolcuları için ilk muhatap her zaman havayolu şirketleri; 'all-inclusive (herşey dahil)' rezervasyonlarda ise seyahat şirketleridir. Havaalanları da internet sitelerinde genelde uçuş ve varışlardaki son durum hakkında ayrıntılı bilgi veriyor. Ancak internetten bilgi alındığında, bu bilginin yazıcıdan çıkış alınarak muhafaza edilmesi, elde kanıt olması açısından önemli.

Bu haklar AB dışındaki ülkelerin yolcuları için de geçerli mi?

Avrupa Birliği genelinde geçerli olan yolcu hakları, Avrupa Birliği sınırları içindeki bir havaalanından yolculuğa çıkan tüm yolcular için geçerli. Bir Avrupa havayolu şirketi ile Avrupa Birliği'ne giriş yapan yolcular da bu hakların kapsamında.

© Deutsche Welle Türkçe

AFP/AP, BÖ/BK