Kahire sokaklarında kaos

Mısır’da Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek yanlıları ile karşıtları arasında çıkan çatışmalar dinmek bilmiyor. Ordu, Tahrir Meydanı’nda karşı karşıya gelen gruplar arasında çıkan şiddet olaylarını yatıştırmak amacıyla devreye girdi. Şimdiye kadar olaylara müdahale etmeyen ordunun, şiddet olaylarının büyümesi üzerine grupları birbirinden ayırmak için meydana girdiği bildirildi. Tahrir Meydanı’nda protestolar sürerken, Mübarek yönetiminin muhalefetle diyalog talebi muhalif gruplar tarafından reddedildi.

Muhalefet lideri Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu eski Başkanı Muhammed El-Baradey, görüşmelere başlanabilmesi için önce Mübarek’in görevden ayrılması gerektiğini söyledi. 30 yıldır iktidarda bulunan Hüsnü Mübarek eylül ayında yapılacak seçimlere kadar istifa etmeyeceğini açıklamıştı. Ancak Mübarek’in görevden ayrılma vaktinin geldiği görüşü giderek ağırlık kazanıyor. Alman Sosyal Demokrat Parti Mısır-Alman Parlamenterler Grubu Başkanı Klaus Brandner Mübarek’in iktidarda sonbahar aylarını göremeyeceği görüşünde:

“Geçen haftadan bu yana meydana gelen büyük olaylar, Mübarek'in yeterince hareket etmediğini ve görevi bırakmayı 8 ay sonraya ertelemesinin kendine güveni artan protestoculara yeterli gelmediğini gösterdi. Protestocular Mübarek’in derhal görevden ayrılmasını istiyor. Bence, bu ülkenin yaklaşık 30 yıldır olağanüstü hal koşulları içinde bulunduğunu ve yeni geçiş dönemlerini kaldıramayacağını göz önünde bulundurmak gerekiyor.”

"Öngörüler yanlıştı"

Mübarek’e yönelik uluslararası baskı da giderek artıyor. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban ki Moon, tarafları itidale çağırdı. Avrupa Birliği’nin beş üyesi, Almanya, İtalya, Fransa, İngiltere ve İspanya ise ortak bir açıklama ile Mübarek yönetimini “hızlı ve planlı bir geçiş” sürecini başlatarak, yönetimi halk çoğunluğuna dayanan bir hükümete devretmeye çağırdı. Açıklamada, “Bu süreç derhal başlamalıdır” ifadesi yer aldı.

Avrupa Parlamentosu Dış İlişkiler Komisyonu üyesi Elmar Brok, Avrupa Birliği’nin geçmişte bölgeye yönelik yanlış bir kanısı olduğunu söylüyor: “Avrupa Birliği, komşuluk politikası ve Akdeniz programı çerçevesinde, sistematik olarak ancak yetersiz bir şekilde bölgedeki demokratikleşme sürecini desteklemeye çalıştı. Ancak sanki herkes her şeyi önceden biliyormuş gibi davranmanın gereği yok. Bu olaylar, pek çok sorumlunun yanlış bir öngörüde bulunduğunun ve Kuzey Afrika’daki rejimlerin istikrarına haddinden fazla güvendiğinin göstergesi.”

"Müslüman Kardeşler demokrasiye engel değil"

Bu arada, Mısır’daki gelişmelere ilişkin olarak dile getirilen en büyük endişelerden biri, Mısır'da Mübarek rejiminin yıkılması halinde iktidarı İslamcı grupların ele geçirmesi ihtimali. Özellikle Mısır’da yasaklı olan ancak çok sayıda taraftarı bulunan Müslüman Kardeşler’e yönelik kaygılar bu bağlamda dile getiriliyor ve 1979 İran devrimi ile Mısır’daki olaylar arasında paralellik kuruluyor.

Münster Üniversitesi Arap dili ve İslam Bilimleri Enstitüsü Başkanı Thomas Bauer bu kaygıların yersiz olduğu görüşünde. Müslüman Kardeşler'in demokratik sürece dâhil olmak istediklerini açıkladığını söyleyen Bauer, sözlerini "Onlar içinde de farklı hizipler var; daha ılımlı olanlarından radikal dinci olanlara kadar. Ancak bütünüyle bakıldığında şu anda demokrasinin kurulmasının önünde bir engel teşkil etmiyorlar. Seçimlerde muhtemelen fazla sayıda oy alacaklar. Bu nedenle sürekli olarak köktendincilik uyarısı yapılıyor, ancak ben İran Devrimi ile paralellikler kurulmasını yersiz buluyorum" şeklinde sürdürdü.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/dpa/AP/Rtr BÖ/BK