1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

'Karikatürlerin amacı kışkırtmak'

21 Eylül 2012

Birçok uzman, Fransız haftalık hiciv dergisi “Charlie Hebdo”nun Hz. Muhammed karikatürleri yayımlamasının ardında, kışkırtma ve satış kaygısı olduğu görüşünde.

https://p.dw.com/p/16C6s
Fotoğraf: dapd

"Charlie Hebdo" adlı haftalık siyasi hiciv dergisinin Fransa’da Hz. Muhammed karikatürleri yayımlamasının yankıları sürüyor. Danimarka’daki karikatür krizinden tam 7 yıl sonra Fransa’da da tartışmalar ifade ve basın özgürlüğü ile medyanın sorumluluğu etrafında dönüyor. Fransız hükümeti durumu kontrol altında tutmaya çalışıp basın özgürlüğünün suistimal edilmesi konusunda uyarılarda bulunurken "Charlie Hebdo"nun Genel Yayın Yönetmeni Gerard Biard ise girişimlerini “Dünyada infial yaratan ve ölümlere sebep olan aptal bir filmi, biz gazeteciler yorumlamayacak ise kim değerlendirecek?” diyerek savunuyor.

Ancak birçok uzman Biard’ın bu savunmasını inandırıcı bulmuyor. Berlin Hür Üniversitesi İslam Bilimi Enstitüsü’nden Profesör Şirin Amir-Moazami de bunlardan biri. Amir-Moazami “Ben işin özünün basın özgürlüğünü korumak mı, yoksa sadece Müslümanları tahrik etmekle kalmayıp onların muhtemelen Fransa’da istenmediğini göstermeye çalışmak mı olduğundan emin değilim” diye konuşuyor.

Prof. Dr. Şirin Amir-Moazami
Prof. Dr. Şirin Amir-MoazamiFotoğraf: Freie Universität Berlin

"Amaç, mümkün olduğunca fazla nüsha satmak"

Amir-Moazami’ye göre derginin amacı daha çok Müslümanların İslam karşıtı ABD filmi karşısındaki öfkesini körüklemek. Profesör Amir-Moazami, derginin şeriat konusuna ayırdığı ve protestolara yol açan 2011 yılının Kasım ayındaki bir baskısını hatırlatarak, derginin genelde kışkırtmayı sevdiğini kaydediyor. Zira bunun önemli bir sebebi var. Tıpkı şimdi olduğu gibi o zaman da Charlie Hebdo dergisinin haftalık ortalama 75 bin olan tirajının tamamı tükenmişti.

Berlin merkezli Bilim ve Siyaset Vakfı’ndan Ortadoğu uzmanı Dr. Asiem El Difraoui de derginin bu girişiminin ardında daha çok satış kaygısının bulunduğunu düşünüyor. El Difraoui “Benim kişisel görüşüm, işin özünde mümkün olduğunca fazla nüshanın satışını yapmak ve yeniden tüm dünya kamuoyunda bu karikatürler sayesinde kendinden bahsettirmek bulunuyor” diyor.

Geçen yıl derginin Paris’teki bürosuna kundaklama girişimi olmuştu. Fransa’da bu kez tepkilerin daha şiddetli olmasından endişeleniliyor. Fransa hükümeti Müslüman ülkelerdeki huzursuzlukların artmasından kaygılanıyor. O nedenle hükümet dünya genelinde 20 büyükelçilik, konsolosluk ve okulun cuma günü kapatılmasını istiyor.

Dr. Asiem El Difraoui
Dr. Asiem El DifraouiFotoğraf: DW

"Tartışmalar, iki gurubun işe yarıyor"

Fransa’da yaklaşık 5 milyon Müslüman yaşıyor. Hâlihazırda çoğunluk ihtiyatlı davranıyor. Ancak Asiem El Difraoui, Selefiler gibi radikal bir grubun bu durumdan istifade edebileceğini düşünüyor. El Difraoui, “İlginç olan bir nokta var. O da genelde İslam karşıtı girişimler, yangına körükle giden film ya da karikatürler, iki aşırı gurubu memnun ediyor. Charlie Hebdo, karikatürleri yayımlayarak tüm dünyada kendinden bahsettirdiği için çok memnun. Ve radikal İslamcı gruplar da memnun, çünkü bu sayede dünya kamuoyunun gündemini ele geçiriyorlar. Fransa’da kuşaklar boyunca yaşayan ılımlı Müslümanlar ise ortada kalıyor ve ne yapacağını bilemiyor ve muhtemelen kendini rencide olmuş hissediyor. Ve tabii tüm bunlar da Fransa’daki Müslüman topluluğun, topluma uyumuna en ufak bir katkı sağlamıyor” diye konuşuyor.

Bu gelişmelerin, Müslümanların yanı sıra işsiz gençlerin yoğun yaşadığı Paris banliyölerinde yeniden huzursuzluklara yol açmasından ve tıpkı 2005 yılındaki gibi semtlerin ateşe verilmesinden endişe ediliyor.

2005 yılında ateşe verilen Paris sokakaları
2005 yılında ateşe verilen Paris sokakalarıFotoğraf: picture-alliance/dpa

Almanya'dan benzer girişim

Bununla birlikte Financial Times Deutschland gazetesinin haberine göre Almanya’nın belli başlı hiciv dergilerinden Titanic de İslam konulu bir baskının hazırlığı içinde. Derginin kapağında Almanya'nın görevinden istifa eden eski cumhurbaşkanı Christian Wulff'un eşi Bettina Wulff, kılıcı ve sarığı olan bir Müslüman savaşçının kollarında yansıtıldığı kaydediliyor. Karikatürdeki savaşçı ile Hazreti Muhammed'in kast edildiği belirtiliyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Ralf Bosen / Çeviren: Başak Demir

Editör: Nihat Halıcı