Karzai'nin güvenilirliği azalıyor

Afgan devleti, çok sayıda ülkenin mali desteğine muhtaç, zira 14 milyar dolarlık gayri safi milli hâsıla, devlet memurlarının maaşlarını ödemeye yetmiyor. Devlet Başkanı Karzai, Başkanlık Sarayı’nın özel giderlerine harcamak üzere Tahran yönetiminden nakit yardım almasını, dost ülkeler arasında sıradan bir uygulama olarak nitelendirse de, bu gelişme siyasetçinin Batı ile zaten gergin olan ilişkilerine yeni bir darbe niteliği taşıyor.

Paranın nereye gittiği meçhul

Ödemelerin hangi amaçla yapıldığı yönündeki soruya “İranlılar iyi ilişkiler istiyorlar ve hükümetimiz de komşularından yardım istemeye devam edecek” şeklinde cevap veren Karzai, paranın tam olarak nereye aktarıldığı konusunda açık cevap vermekten kaçındı.

Amerikan New York Times gazetesinin haberinde, Karzai hükümetinin söz konusu yardımın bir bölümünü Afgan politikacılara ve aşiret liderlerine aktardığı belirtilmişti. Karzai, Tahran’dan her yıl yaklaşık bir milyon euro aldığını doğruladı. Aslında, Batılı müttefiklerin Afganistan’da istikrarın sağlanması için harcadığı miktarın yanında bu para, esamesi okunmayacak kadar küçük bir miktar. Yalnızca ABD’nin ülkedeki birliklerine sarf ettiği para yılda 100 milyar doları geçiyor.

ABD İran'ın yardımına şüpheyle yaklaşıyor

Karzai'nin Ahmedinejad rejimi ile bu kadar iyi anlaşmasının, Amerikalıları rahatsız etmesinin nedeni ise farklı. ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Philip Crowley, "Ne İran’ın Afganistan’a mali destek vermesini, ne de Afganistan’ın bu yardımı kabul etme hakkını sorguluyoruz. Kanımızca Afganlar, komşularından gelecek olumsuz etkiler olmadan da kendi geleceklerini şekillendirme yeteneğine sahipler." şeklinde konuşuyor. "İran’ın geçmişinde, komşularında istikrarsızlığa sebep olan rolü nedeniyle, Afganistan’a yönelik ödemelerin gerekçesi konusunda şüphelerimiz sürüyor." diyen sözcü "Umarız İran, Afganistan’ın geleceğinde yapıcı bir rol oynama konusunda gerekli sorumluluğu üstlenir.” ifadesini kullanıyor.

Tahran, Afganistan'da istikrarı baltalıyor

İran’ın, komşu ülkedeki direnişçileri eğittiği, finanse ettiği ve onlara donanım sağladığı konusunda uzun zamandır çok sayıda veri mevcut. Tahran yönetiminin bu tutumu, zaten zayıf olan Afgan devletini daha da zayıf duruma düşürmenin de ötesinde, ABD liderliğindeki ISAF birliklerinin misyonunu da baltalıyor. Bu yıl Afganistan’da ölen yabancı askerlerin sayısı 600’ü geçiyor.

İran’dan gelen para, Afgan Devlet Başkanı’nın Batı için güvenilirliğini yitirmekte olduğuna bir işaret daha. Tahran’dan gelen nakit paranın doğrudan Karzai’nin eline geçmesi, devlet başkanının bu parayla nüfuz satın aldığı yönündeki şüpheleri besliyor.

Karzai yolsuzlukla mücadele sözünü tutmuyor

Oysa Karzai 2004’te göreve gelirken yolsuzlukla mücadele sözü vermişti. Ancak bugüne kadar bu söz yerine getirilmiş değil. Aksine Karzai’nin, halkının refahı yerine giderek daha yoğun bir şekilde kendisinin ve aşiretinin çıkarına çalıştığı göze çarpıyor.

Bir şirketler imparatorluğu kuran kardeşlerinin, uyuşturucu işinden para kazandıkları bildirilen Karzai, güçlü milis liderlerinin nüfuzlarını azaltacağına onlara resmi makamlar veriyor. Yardım paraları, kayıtlara geçmeden belirsiz adreslerde kayboluyor. Geçen yıl hile karıştığı iddiaları ayyuka çıkan seçimlerle tekrar görev başına gelen Karzai’nin itibarı iyice zedelenmiş durumda.

© Deutsche Welle Türkçe

DPA/Reuters / AÜ/MK