Katliam mı meşru müdafaa mı?

Saddam Hüseyin’in devrilmesinden sonra Irak’ta çok sayıda uluslararası özel güvenlik şirketi de faaliyet göstermeye başladı. Çoğu Amerikan kuruluşu olan bu şirketlerden üçününse Irak’taki Amerikan vatandaşlarını koruma lisansı bulunuyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından görevlendirilen bu şirketlerden biri olan Blackwater, 1000 kadar çalışanıyla ülkenin çeşitli bölgelerinde görev yapıyor. Üst düzey göevliler, gazeteciler ya da diplomatik temsilcilerin koruma görevini üstlenen Blackwater güvenlik şirketinin adı, geçen hafta sonu sivillerin hayatını kaybettiği bir olaya karıştı.

Görgü tanıklarının aktardığına göre olay geçen Pazar günü öğleden sonra başkent Bağdat’ın batısında meydana geldi. Blackwater adına çalışan özel güvenlik timleri, altı arazi aracıyla başkent sokaklarında yol alırken bir patalama oldu. Bunun üzerine Blackwater elemanları sağa sola rast gele ateş açmaya başladı. Bu esnada olay yeri ve civarında bulunan en az dokuz Iraklı sivil öldü, 15 dolayında sivil de yaralandı.

Lisans iptal edildi

Irak hükümeti, özel Amerikan güvenlik timlerini katliamdan sorumlu tutarken, Blackwater güvenlik şirketinin başkan yardımcısı Marty Strong, olayın meşru müdafa olduğunu iddia ediyor: “Önemli bir Amerikan vatandaşını korumakla görevli konvoyumuza önce güçlü bir patlayıcıyla saldırıldı, ardından da kurşun yağmuruna tutuldu. Bu esnada hasar gören araçlarımızdan birini devre dışı bırakmak zorunda kaldık.“

Irak İçişleri Bakanlığı, olayın hemen ardından Blackwater şirketinin güvenlik lisansını iptal etti. ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ise Irak Başbakanı Nuri El Maliki’yi telefonla arayarak, masum sivillerin ölümünden dolayı duyduğu üzüntüyü dile getirdi ve benzer olayların tekerrür etmemesi için ellerinden gelen her şeyi yapacaklarını ifade etti.

Amerikan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Sean McCormack da olayla ilgili soruşturma başlatıldığını duyurdu: “Konuyla ilgili soruşturma devam ediyor. Konuyla ilgili diplomatik güvenlikten sorumlu büromuz devreye girdi. Çalışmalarımızda bize Irak’taki çok uluslu güçler de yardımcı oluyor. Ancak şu aşamada herhangi bir yargıda bulunmak istemiyorum.“

Kongre’de açıklama yapacaklar

Pazar günü meydana gelen olay, Amerikan Kongresi’ni de harekete geçirdi. Irak’ta görev yapmasına izin verilen özel güvenlik şirketleriyle ilgili önümüzdeki günlerde çok sayıda yetkilinin Kongre’ye ayırıntılı açıklama yapmak üzere davet edildiği bildirildi.

Ancak Blackwater güvenlik şirketinin lisansının süresiz olarak iptal edilip edilmeyeceği ve sorumluların cezalandırılıp cezalandırılmayacağı ise henüz kesinlik kazanmadı. Bugüne kadar Irak’ta görev yapan özel Amerikan güvenlik şirketlerinden hiçbir yetkilinin, sivil ölümlerinden dolayı yargı önünde hesap vermediğine de dikkat çekiliyor.