Kore Yarımadası’nda yeniden diyalog

Kuzey Kore’nin nükleer programıyla ilgili uzlaşmaya varılmasından sonra sıra şimdi de iki Kore devleti arasındaki ilişkilerin düzeltilmesine geldi. Siyasi yumuşama sinyallerinin artmaya başlaması mart ayında Pyöngyang yönetimi ile merkezi Viyana’da bulunan Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı arasında yapılacak görüşmelerin başarı şansını arttırıyor. Bu görüşmelerde, Yongbyon’daki nükleer tesislerin yeniden ne zaman uluslararası uzmanlarca denetlenebileceği ele alınacak. Daha önce de altılı görüşmelerde Amerikan ve Kuzey Kore heyetlerine başkanlık eden dışişleri bakanlığı müsteşarları Vaşington’dda buluşacaklar. Kuzey Kore’ye uygulanan mali yaptırımların kaldırılmasıyla ilgili pazarlık ta sürüyor.

Asya’da olumlu havaya doğru

Bütün bunlar doğu Asya’nın siyasi atmosferindeki olumlu değişikliğe işaret ediyor. Kuzey Kore’nin geçen yılki füze ve nükleer bomba denemeleri yüzünden artan gerginlik, bundan iki hafta kadar önce Peki’de kuzey Kore’nin nükleer programıyla ilgili uzllaşmaya varılması sayesinde ortadan kalktı. Kuzey Kore, enerji hammaddesi ihtiyacının kapatılması karşılığında nükleer tesislerini kapatmaya hazır olduğunu duyurdu.

Güney Kore de kuzeyli komşusuyla yakınlaşma imkanlarını araştırıyor. Hükümetlerarası heyetler ikili ilişkileri geliştirme amacıyla 2006 temmuzundan bu yana ilk kez Pyöngyyang’da biraraya geldiler.

Aile birleşimleri de görüşülecek

Güney Kore yönetimi, kuzeyin bütün isteklerini yerine getirmeye hazır olduklarını duyurmuştu. Kuzey Kore güneyden BM gıda yardımı çerçevesindeki şart ve kontrollerin kapsamına alınmadan yılda yarım milyon ton prinç istiyor. Kuzey Kore’nin istekler listesinde gübre de bulunuyor. Seul yönetimi ise karşılığında Kore savaşında birbirinden kopan ailelerin yeniden biraraya gelebilmelerini ve inşası tamamlanan iki ülke arasındaki demiryolunun artık hizmete sokulmasını talep ediyor.

İlk turunun Cuma günü sona ermesi beklenen Koreler arasındaki görüşmelerin bütün yumuşama işaretlerine rağmen kolay geçmesi beklenmiyor. Kuzey Kore geçmişte de Güney’in iyi niyetini suistimal edip azami avantaj sağlayabilmek için en küçük ayrıntıyı bile pazarlık konusu yapmıştı.

Nükleer taviz karşılığı yardım

Kuzey Kore verdiği nükleer tavizlerin karşılığında G. Kore ve Çin’den yüklü enerji ve gıda maddesi yardımı alacak. Ancak kararlaştırılan enerji ve ekonomik yardımların %95’i, K. Kore’nin uzlaşma çizgisinden ayrılmayıp nükleer programı üzerindeki gizlilik perdesini tamamen kaldırmasına bağlı.

Kuzey Kore’nin elindeki nükleer silahlar şimdiye kadar görüşme gündeminde yer almadı. Pyöngyang yönetimi, bundan böyle nükleer deneme yapmayacağını da garanti etmedi. K. Kore ile varılan anlaşmalara şimdiye kadar hiç tam olarak uyulmadığı da bir gerçek.