Kosova görüşmelerine Viyana'da devam

Kosova’nın gelecekteki statüsünün ne olacağına ilişkin Viyana’da başlatılan görüşmelerin sekizinci turuna devam ediliyor. Kosovalı ve Sırp yetkililerin katıldığı ve Birleşmiş Milletler’in gözetiminde yapılan görüşmelerin gündemi ise Kosova’daki yerel yönetim sistemi ve bölgede yaşayan azınlıklıkların hakları. Görüşmelerde daha çok, Kosova nüfusunun yüzde 5’ini oluşturan Sırp azınlık için yeni bir yapılanmanın oluşturulması üzerinde durulacağı belirtiliyor.

Ancak görüşmelerden nihai sonucun alınması ise şimdilik uzak bir ihtimal. Belgrad ve Priştina yönetimleri arasında, Kosova’nın geleceğine ilişkin ortak bir vizyondan söz etmek zor. Kosovalılar, bağımsızlıklarına ilan etmek konusunda ısrarını sürdürürken, Sırplar ise bu talebe sıcak bakmıyor. Sırp yetkililer, tam bağımsızlık yerine Kosova’ya genişletilmiş bir özerklik sunuyor.

Kosova Arnavutları bağımsızlıkta ısrarlı

Bu öneriye olumlu yanıt vermeyen Kosovalı yetkililerin görüşmelerden beklentisi ise pek yüksek değil. Kosovalı Arnavutlar’ın heyetine başkanlık yapan Kosova Başbakan Yardımcısı Lütfi Harizi, iki günlük görüşmelere ilişkin Alman Radyolar Birliği’ne şu değerlendirmede bulundu:

“Kosova’nın iki toplumlu bir yönetimle ayrılması prensibini destekleyen Sırp heyeti ile kabul edilebilir bir yakınlaşma sağlamak çok zor görünüyor. Böyle görünmese de, Sırplar’ın bu tutumlarından vazgeçmek için harekete geçmesini umuyorum. Diğer yandan, Avrupa değerlerine uyum ve yerel yönetim konusundaki tartışmalar da devam ediyor.“

Sırbistan’ın önerisi

Kosova’da iki toplumlu bir yönetim oluşturulması fikri ise Sırp Devlet Başkanı Boriç Tadic’in ortaya attığı bir öneri. Bölgedeki Sırp halkının Belgrad’la bu şekilde özel bir ilişki içine girebileceğini savunan Tadic, ancak Kosovalı Sırplar’ın hukuki olarak Sırbistan’a bağlanmayacağını belirtiyor. Bu fikre karşı çıkan Arnavutlar ise Kosova’nın ilerde tamamen bölünmesinden korkuyor.

Kosovalı Arnavutlar’ın bu korkusunun yersiz olduğunu dile getiren Sırbistan Dışişleri Bakanı Vuk Draskoviç, destekledikleri fikre şöyle açıklık getiriyor: “Yugoslavya, altı cumhuriyetten oluşuyordu. Ancak uluslararası toplum, aynı sayıda bağımsız devlet oluşması gerektiğine karar verdi. Sırbistan, bu eski cumhuriyetlerden biri. Bu aşamadan sonra hakimiyet alanında yeni bir devletin oluşturulacağı tek cumhuriyet biz olamayız. Tüm dünyadaki ayrılıkçılar Kosova sorunun nasıl çözüleceğini bekliyor: Yasal yollardan mı ya da şiddetle mi olacak?“

Draskoviç’in şiddetten kastettiği ise Kosova’nın kuzeyinde, daha çok Sırp topluluğun yaşadığı bölgede, son günlerde yaşanan saldırılar. Son dönemlerde gerilimin tırmandığı bölgede, çok sayıda Sırp ailenin evine zarar verildi. Olayların ardından NATO liderliğindeki uluslararası barış gücü, bölgeye asker takviyesi yaptı.

Şimdiye kadar sonuç alınamadı

Viyana’da geçtiğimiz ay üst düzey temsilcilerin de katılımıyla yapılan yedinci tur görüşmelerden de sonuç alınamamıştı. Görüşmede Belgrad yönetimi, Kosova’nın uluslararası anlaşmalar ve devletler hukukuna göre Sırbistan’a ait olduğu ve Kosova’daki Arnavutlara geniş bir özerklik vermek istedikleri yönündeki görüşünü yinelemiş, Arnavut temsilciler ise bu öneriyi geri çevirmişti.