1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Kuzey Afganistan'da Dostum ayaklandı

Christoph Heinzle9 Nisan 2004

Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai yeni sorunlarla karşı karşıya. Taliban rejiminin devrilmesi için savaşanlardan biri olan Özbek lider General Raşid Dostum’a bağlı milisler ülkenin kuzeyindeki Faryab Eyaleti’nin başkenti Maimana’ı ele geçirdi. Christoph Heinzle’nin haberi.

https://p.dw.com/p/AbKK
Özbek lider Dostum'a bağlı güçler Taliban'ın devrilişinde Kuzey İttifak'ı içinde yer almıştı...
Özbek lider Dostum'a bağlı güçler Taliban'ın devrilişinde Kuzey İttifak'ı içinde yer almıştı...Fotoğraf: AP

Kabil’deki merkezi hükümete bağlı askerler, Dostum’a bağlı milislere müdahalede geç kaldı. Milisler Türkmenistan sınırındaki Faryab Eyaleti’nin başkenti Maimana’yı dün ele geçirdi. Bölgeden gelen haberlere göre, işgal sırasında eyalette görev yapan askerler fazla direnmedi. Birliğin komutanıyla eyalet valisinin kaçtığı da gelen haberler arasında. İşgal sırasında çok sayıda kişinin hayatını kaybettiği söyleniyor, ancak kesin sayı henüz bilinmiyor.

Kabil’deki kabine, Dostum’un sürpriz saldırısı sonrasında dün Devlet Başkanı Hamid Karzai başkanlığında toplandı. Karzai, silahlı kişilerin Maimana’yı ele geçirdiğini, ancak Kabil’deki merkezi hükümete karşı gelmeyeceklerini savundu. Karzai’nin sözcüsü Cevat Ludin ise Dostum’un Karzai’nin danışmanı olmasına karşın böyle bir işgal gerçekleştirmeye hakkı olmadığını savundu.

Özbekler’in lideri Dostum

Kuzey’de yaşayan Özbekler’in lideri olan Raşid Dostum, Afganistan’ın en güçlü ve acımasız aşiret liderlerinden biri. İktidarının merkezi de milislerin dün ele geçirdiği Faryab Eyaleti sınırlarındaki Mezar-ı Şerif. Dostum, Afganistan’da son yirmi yıl içinde yaşanan tüm çatışmalara katıldı. Taliban rejiminin yıkılmasına yardım ettiği için de Karzai tarafından Savunma Bakan Yardımcılığı görevine getirilerek de ödüllendirildi.

Ancak Dostum bu ödüle Karzai’ye sadık kalarak karşılık vermedi ve Karzai’nin merkezi hükümetin güçlenmesi yönündeki çabalarını engelledi. Dostum, rakipleriyle sürekli olarak kanlı çatışmalara girmekten de geri kalmadı. Son olarak BM ile İngiliz ordusu Dostum ile düşmanı General Atta arasındaki çatışmaların son bulmasına yardım etti.

Karzai'nin ikinci yenilgisi

Şimdi de Faryab’ta çatışmalar yaşandı. Olaylar kuşkusuz Dostum’un bu eyalette iktidarını korumak, hatta artırmak istemesi yüzünden patlak verdi. Ancak bu istek Karzai’ye bağlı askeri birliklere ve Faryab’taki yönetime pahalıya mal oldu. Faryab, Afganistan Devlet Başkanı Karzai’nin kısa bir süre içinde aldığı ikinci büyük yenilgi. İki hafta önce de hükümete bağlı askerler Afganistan’ın batısındaki Herat’ta, bölgede lider konumundaki İsmail Can’a bağlı milislerle çatışmış ve başarısız olmuşlardı.

Ülkede yaşanan bu çatışmalar, ülkede istikrarın sağlanmasını mümkün kılmıyor ve eylül ayında yapılacak seçimleri tehlikeye atıyor. Eylül ayında 10 milyon Afgan parlamento ve devlet başkanını seçmek üzere sandık başına çağrılacak. Kabil’deki uluslararası diplomatlar ve BM aylardır eyaletlerdeki güçlü beylerin silahsızlandırılarak güçlerini elinden alınması halinde seçimlerin başarılı olabileceği uyarısında bulunuyor.