Kuzey Kore görüşmeleri yeniden başladı
13 Eylül 2005
Kuzey Kore’nin tartışmalı nükleer programına ilişkin altılı görüşmelerin dördüncü raundu yeniden başladı. Çin’in başkenti Pekin’de evsahipliği yaptığı görüşmelere ayrıca Rusya, ABD, Japonya, Güney ve Kuzey Kore katılıyor. Kuzey Kore’nin nükleer programına ilişkin görüşmeler, görüş ayrılıkları yüzünden Ağustos ayında ertelenmişti. Bu süre zarfında, müzakerecilerin yeniden ülke yönetimleriyle temasa geçip uygun çözümler bulmaları umuluyordu.
Siyasi gözlemciler, tarafların, nükleer silahı olmayan bir Kuzey Kore yaratmakta birleştiğini, ancak bunu nasıl ve ne zaman gerçekleşeceği konusunda görüş ayrılıkları olduğunu söylüyor. ABD, Pyönyang yönetiminden, nükleer tesislerinin tümü hakkında bilgi vermesi ve denetime açması, ayrıca plütonyum ve uranyum zenginleştirme faaliyetlerine son vermesini istiyor.
Kuzey Kore’nin ısrarı
Kuzey Kore ise nükleer tesislerindeki faaliyetleri dondurmayı kabul ederken, nükleer enerjisini sivil amaçlarla kullanabilmeyi talep ediyor. Washington bu talebi prensipte reddetmiyor, fakat öncelikle Kuzey Kore’nin nükleer silahlarını yasaklayan anlaşmanın altına imza koyması ve tesisleri denetime açması hususunda ısrarcı. Washington, böylece nükleer tesislerinin gizli bir şekilde askeri amaçları hizmet etmediğini garantilemeye çalışıyor.
Altılı görüşmelerin ilk üç turu yarıda kesilmişti. Görüşmeler, 13 ay sonra Ağustos ayında yeniden başladı. Ancak bu turdan da sonuç alınamadı. Kuzey Kore, ABD’yi düşmanca davranmakla suçluyordu. Washington, Kuzey Kore’yi yeniden masaya oturtabilmek için çeşitli jestler yaptı, Kuzey Kore’nin bağımsızlığını tanıdığını ve düşmanca bir tutum içerisinde olmadığını ve askeri saldırı planı olmadığını açıkladı. Ayrıca, nükleer programına son vermesi durumunda, Pyönjang yönetimine derhal yardım yapılacağı vaadinde bulundu.
Güney Kore de fakir kardeşi Kuzey Kore’ye enerji ve yeniden yapılanmada destek vereceğini bildirdi. Seul’un 2 milyon kilovatlık elektrik vaadi, Pyönyang’a yapılan teklif paketinin en önemli noktalarından biri. Ancak hiçbir teklif şimdiye dek, Kuzey Kore’yi cezbedemedi.
Görüşmelerle ilgili tahmin yok
Bu seferki altılı görüşmelerin nasıl sonuçlanacağını kimse bilmiyor. Kuzey Kore’nin atol silahlarından arındırılmasını öngören bir planın yer aldığı ortak bir bildirgenin yayınlanması başarı olarak değerlendirilecek.