1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Kuzey Kore'yle görüşmeler umutlu başladı

Petra Aldenrath26 Temmuz 2005

Kuzey Kore yönetiminin 13 ay önce müzakere masasını terketmesiyle kesintiye uğrayan bu Komünist ülkenin nükleer silahlardan vazgeçirtilmesini konu alan altılı görüşmeler bugün Pekin’de başladı.

https://p.dw.com/p/Aage
Temsilciler görüşme öncesinde basına poz verdi
Temsilciler görüşme öncesinde basına poz verdiFotoğraf: AP

Pekin’deki devlet misafirhanesinin önünde bu sabahtan beri altı devletin bayrakları dalgalanıyor. Yerel saatle dokuzda düzenlenen açılış töreninin ardından heyetler ilk görüşme için biraraya geldiler. Kore yarımadasını nükleer silahlardan arındırmayı konu alan görüşmeler 13 ay önce askıya alınmış, altı ülkenin dışişleri bakan yardımcıları arasındaki üç buluşmada da tıkanıklığın giderilmesi mümkün olmamıştı. Ev sahibi Çin’in Dışişleri Bakanı Li Zao Şing bu kez böyle bir talihsizlik olmayacağını söyledi:

“Bir yıllık bekleme süresinin ardından taraflar ve devletler camiası, Kore yarımadasının nükleer silahlardan arındırılıp bölgenin barış ve istikrarın garanti altına alacak altılı görüşmelerin başarıya ulaşmasını umut ediyor.”

Gündemdeki konular

Görüşmelerde ilerleme sağlayabilmek için gündemdeki konuların çerçevesi belirlendi. Kuzey Kore ve ABD temsilcileri de ilk kez başbaşa görüştüler. Zaman baskısı yaratmamak için de altılı buluşmanın sonu açık bırakıldı. Çin Dışişleri Bakanı Li Zao Şing görüşmelerin başarıya ulaştırılabilmesinin neye bağlı olduğunu bir atasözüyle dile getirdi:

“Bizde, ‘lokma lokma yersen doyarsın’, diye bir atasözü vardır. Hedefe adım adım yaklaşabilir, bir dağ aşılmadan diğerine tırmanılmaz.”

Dördüncü görüşmeden umut yok

Dördüncü görüşme turundan da nihai çözüm çıkacağı sanılmıyor. Kore yarımadasında kademeli bir silahsızlanma programı uygulanabilmesi bile büyük başarı sayılacak. Altılı görüşmeleri zorlayan en önemli faktör nükleer anlaşmazlığın nasıl ve hangi şartlarla sona erdirilebileceği. ABD Pyöngyang yönetiminden bükün nükleer tesislerini bildirmesini, buralarda denetleme yapılabilmesini, plütonyum imaliyle uranyum çıkarma çalışmalarının da durdurulmasını istiyor. Kuzey Kore ise sadece ‘nükleer geliştirme programını dondurmaya’ yanaşabileceğini duyurmuştu. Devlet başkanı Kim Jong İl’in şubat ayında atom silahlarına sahip olduklarını duyurması üzerine sertleşen ABD’nin zamanla yumuşaması sayesinde Kuzey Kore’nin müzakere masasına dönmesi mümkün oldu.

Görüşmelere hazırlık

Dışişleri Bakan yardımcısı Kim Kiye Gvan görüşmelere iyi hazırlandıklarını söylüyor ve ekliyor:

“Herkesin iyi hazırlanmış olmasını umarız. Bütün taraflar yapıcı ve anlayışlı davranırlarsa, çözüm bulur, doğru yelkeni basarak ummana açılabiliriz.”

Kuzey Kore'ye yardım vaadi

Teknenin rotadan sapmaması için atom silahlarından vazgeçilmesi karşılığında Kuzey Kore’ye yoğun yardım yapılacak. Güney Kore 500 bin tonluk buğday sevkiyatıyla yetinmeyip komşu ülkeye iki milyon kilovat elektrik te verecek. Ancak Kuzey Kore ABD ile barış anlaşması imzalanmasında ve güvenlik garantisi verilmesinde de ısrar ediyor. Bu durumda Pyönyang’ın müzakerelerde sammimi mi olduğunu, yoksa yine zaman kazanmaya mı çalıştığını, bekleyip görmek gerekecek.