1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Kızılay vergi kaçakçılığı suçlamalarıyla karşı karşıya

30 Ocak 2020

Kızılay Başkanı Kerem Kınık'ın Başkentgaz’ın 7 milyon 925 bin dolarlık bağışının Ensar Vakfı’na aktarıldığını açıklaması tepkilere neden oldu. Muhalefet vergi kaçırıldığını iddia ediyor.

https://p.dw.com/p/3X31J
Fotoğraf: Getty Images/L. Beshara

Elazığ depreminde para yardımı çağrısıyla tepki çeken Kızılay Başkanı Kerem Kınık, Kızılay’ın hükümete yakın Ensar Vakfı’na yapılan bağışa aracılık ettiğine ilişkin açıklamasıyla da eleştirilerin hedefi oldu. Özelleştirilen Başkentgaz’dan gelen bağışın tamamen yasal yollarla Ensar Vakfı’na aktarıldığını bir televizyon programında anlatan Kınık, bağış işlemini “Vergi kaçırmak başkadır, vergiden kaçınmak başkadır” sözleriyle savundu.

Bu sözlerinin ardından Twitter'da Başkentgaz’ın sahibi Torunlar Holding ile Ensar Vakfı’nın da hükümete yakınlığına işaret eden paylaşımlar yapıldı. Kızılay’ın 151 yıllık bir kurum olduğu ve bağışlarla ayakta durduğuna işaren edilen paylaşımlarda, bu bağışların hükümete yakın kurum ve derneklere aktarılamayacağı, aksi durumda "vergi kaçakçılığı"nın söz konusu olacağı eleştirilerine yer verildi.

Vergi uzmanları: Kızılay'ın Ensar bağışı vergi kaçırmak

“Kanuna göre vergi kaçakçılığı”

Peki ortada bir vergi kaçakçılığı var mı? DW Türkçe'nin sorularını yanıtlayan vergi uzmanı Nedim Türkmen, Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre Kızılay ve Yeşilay’a nakit bağış yapılması durumunda, bağış tutarının tamamının kurum kazancından düşürüldüğüne dikkat çekiyor.

Türkmen, "Yani bir şirketin vergiye tabi kurum kazancı diyelim ki bir milyon. Bir milyon lira Kızılay ya da Yeşilay’a bağış yaparsanız bu bir milyon liranın tamamını indirebiliyorsunuz, devlete vergi ödemiyorsunuz. Vergi muafiyeti tanınan bir vakfa bağış yaptığınızda indirebileceğiniz bağış tutarı kurum kazancının yüzde beşini aşamaz” diye sözlerini sürdürüyor.

Türkmen, Kızılay’ın Başkentgaz’ın Ensar Vakfı’na bağışına aracılık etmesi işlemi için “Ortada yüzde yüz vergi indiriminden yararlanılması olayı var. Yani, vergiden kaçınma olayı değil, vergi kaçırmak söz konusu” değerlendirmesini yapıyor.

Türkmen’e göre vergi kaçırılması suç olduğundan acilen Başkentgaz’ın bir vergi incelemesine alınması gerekli. Kızılay’ın da "vergi kaçakçılığına iştirak" suçu açısından değerlendirilmesi gerektiğini belirten Türkmen, “Kızılay, kanunun istemediği bir sonuca, kanun dolanarak ulaşmaya çalışmıştır. Bu vergi kanununun emredici hükümlerine aykırıdır” diyor.

Elazığ depremi sonrası Kızılay eleştirilerin hedefinde
Elazığ depremi sonrası Kızılay eleştirilerin hedefinde Fotoğraf: Getty Images/B. Kara

Daha çok vergi kurumlarında örgütlenen Büro Emekçileri Sendikası Genel Başkanı Serpil Akpınar da “Kızılay açıkça vergi kaçırılmasına ortaklık ettiğini açıklamıştır. Bu vergiler çalışanların, halkın cebinden kaçırılıyor. Devletin olaya el koyması gerekmektedir” şeklinde konuşuyor.

“Çocuklardan sonra Kızılay’ı da istismar ettiler”

DW Türkçe’nin ulaştığı Kızılay yetkilileri “Bundan böyle tartışmaların içinde yer almak istemiyoruz” yanıtını verirken AKP yetkilileri de “Kamuoyuna her zaman olduğu gibi bağışlar konusunda da şeffaf bilgi verilir” açıklamasını yaptı.

Ancak muhalefet Kızılay tartışmasını gündemde tutmaya kararlı. DW Türkçe'ye konuşan CHP İstanbul milletvekili Ali Şeker, “Yandaşlar sürekli birbirine para aktarıyor. Vergileri ödememek için Kızılay’a ya da Yeşilay’a para aktarıyorlar. Ülkede vergi kaybı büyüdükçe büyüyor” iddiasında bulunuyor.

Hükümete yakın Ensar Vakfı’nın daha önce çocuk istismarlarıyla gündeme geldiğini belirten Şeker, “Ensar, çocuklardan sonra Kızılay’ı da istismar etmiş oldu. Devleti yönetenler buna göz yumuyor ama biz göz yummayacağız” diye sözlerini sürdürüyor.

“Kızılay paravan şirkete dönüştürülmüş”

HDP’li Garo Paylan da Kızılay’la ilgili son haberleri "skandal" olarak nitelendiriyor ve toplumun tüm kesiminin büyük üzüntü içinde olduğunu söylüyor. Paylan, “İlkokul öğrencisiyken bir zarfın içine 10 lira, 20 lira koyarak Kızılay’a yardım ettiğimizi hatırlatıyorum. Çocukluğumuzun Kızılay’ı paravan şirkete dönüştürülmüş durumda. Hem de o paravan şirkette vergi kaçırıyorlar. AKP’nin Kızılay’ı da, Kızılay üzerinden vergi kaçırabilirsiniz çağrısı yapıyor insanlara” eleştirisi getiriyor.

Paylan, toplumun Kızılay konusunda daha fazla bilgilenmesi için özel çalışma yapacaklarını da vurguluyor.

Elazığ’daki depremin ardından Kızılay Genel Müdürü Kerem Kınık, depremzedelere yardım için vatandaşlardan bağış isteyen Twitter mesajını “1999’dan beri toplanan deprem vergileri nerede, neden şimdi yardım istiyorsunuz?” tepkileri üzerine silmişti. Ancak onun Twitter mesajını silmesi deprem vergileri ve Kızılay’a bağış tartışmasını bitirmek yerine daha da büyüttü.

Hilal Köylü / Ankara

© Deutsche Welle Türkçe