1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Lego gibi telefon

18 Aralık 2013

Neden elektronik cihazlar lego parçaları gibi birbirine geçen ve istendiğinde değiştirilebilecek parçalardan üretilmesin?

https://p.dw.com/p/1AbfN
Fotoğraf: phonebloks.com

Ekranı çatlayan cep telefonları, klavyesi bozulan dizüstü bilgisayarlar... Tüketim toplumunun en büyük alışkanlıklarından "kullan at" mantığı elektronik atık patlamasına neden oluyor. Bozulan elektronik cihazların tamirinin aşırı pahalıya mal olması çoğu zaman yerine yeni bir cihaz almayı daha mantıklı hale getiriyor.

Kamerasının aslında küçücük bir parçanın arızalanması nedeniyle çalışmadığını ve bu parçanın değiştirilemeyeceğini öğrendiğinde Dave Hakkens'ın aklına yeni bir fikir gelmiş. Neden teknolojik cihazlar lego gibi birbirine monte edilen ve istendiğinde değiştirilebilecek parçalardan üretilmesin?

Eindhoven Üniversitesi'nde eğitim gören Dave Hakkens, bitirme tezi için bu konsepti bir cep telefonuna uyarlamayı düşünmüş. Aynı lego parçaları gibi birleşen küçük modüllerden oluşma bir cep telefonu… Bir parça ekran için, diğer parça pil, bir diğeri kamera... Bu konsept bir parça bozulduğunda ya da herhangi bir değişiklik arzulandığında anında değiştirmeye olanak sağlıyor.

Pratikte durum biraz daha karışık

Hakkens'ın geliştirdiği "blok telefon" konsepti teoride oldukça cazip. Ancak Bielefeld Üniversitesi'nden bilişim uzmanı Daniel Basa'ya göre pratikte durum pek de öyle değil. Basa "Böyle bir telefon prensipte mümkün, ancak teknolojik açıdan bakıldığında anlamlı değil. Çünkü öbür türlü daha hızlı, performansı daha yüksek bir telefonunuz olur" açıklamasını yapıyor.

Esnek modüllerden oluşan bir telefon, bağlantıların uzaması, dolayısıyla telefonun yavaşlaması anlamına geliyor. Eğer her modül için ayrı bir muhafaza üretilirse, bu da cep telefonunun kalınlaşmasını, büyüyüp, ağırlaşmasını beraberinde getiriyor. Buna ek olarak modüllerden oluşan telefon, normal cep telefonlarından çok daha pahalıya geliyor. Çünkü mobil telefon üreticilerinin cihaz parçalarını ucuza alabilmelerinin nedeni, çok büyük miktarda parça satın almaları. Modül telefonlar için daha az parça gerekmesi ise parça başı fiyatı artırıyor.

Çok büyük ilgi gördü

Ancak yine de Dave Hakkens'ın fikri inanılmaz bir ilgi gördü. Telefonun konseptini anlattığı Youtube videosu bir gün içinde bir milyondan fazla kişi tarafından izlendi. Video yüklendikten üç ay sonra ise 18 milyondan fazla izleyiciye ulaşmıştı. Hakkens böyle bir telefon üretmeyi düşünmediğini, bunun sadece kullan at mantığıyla işlemeyen bir mobil telefon hayaline dikkat çekmeyi amaçladığını belirtiyor.

Hakkens "Blok telefon daha çok böyle modüler bir telefon isteğimizi ortaya koyan bir vizyon. Blok telefon, telefon üretecek bir firma değil. Çünkü eminim başka firmalar bunu çok daha iyi yapacaktır" diyor.

Hakkens eğer yeterince talep olursa bu fikri birilerinin hayata geçireceğinden yola çıkmış. Bu amaçla başlattığı kampanyaya yüz binlerce destekçi bulmuş. Yaptığı çağrıya kulak veren 900 binden fazla kişi birkaç hafta içinde fikrin Facebook ve Twitter aracılığıyla internette yayılmasını sağlamış.

Fikre Motorola talip oldu

Bu yoğun ilgi birçok firmanın dikkatini çekti. Motorola firması Hakkens’ı arayarak pazarlanabilecek modüler bir telefon üzerinde çalışmak konusunda uzlaşmaya vardı.

Alman Çevre Yardımı Derneği'nden Jürgen Resch blok telefonun elektronik cihazlar piyasasında sürdürülebilirlik anlayışını tetikleyeceğine ise inanmıyor. Resch'e göre cep telefonlarının daha uzun süre kullanılabilmesi için halihazırdaki anlayışın değişmesi gerekiyor.

Resch "Politikacılardan talebimiz, akıllı telefon endüstrisine cihazları daha kolay tamir edilebilecek şekilde üretmeleri ve böylece bağımsız çalışan tamirhaneler önündeki engellerin kalkması için baskı yapmaları" açıklamasını yapıyor.

Özellikle dünya çapında büyük beğeni gören Apple firmasının ürünleri çok zor tamir edilen cihazlar arasında gösteriliyor.

©Deutsche Welle Türkçe

Viktoria Kleber / Banu Wöltje

Editör: Beklan Kulaksızoğlu