Mısır'da Irak Konferansı başlıyor

Irak Başbakanı Iyad Allavi’ye göre Ocak ayında yapılacak seçimler ülkedeki isyancılar ve teröristler için en büyük yenilgi olacak. Seçim tarihi hem Allavi hükümeti hem de ABD için sembolik bir tarihe dönüştü. Ancak sadece şiddet değil, seçim hazırlıklarının ilerlememesi de ciddi bir engel.

Irak’ta seçim gözlemcilerini eğiten Alman uzman Thomas Dackweiler de ülkede yaşanan sorunlara değinerek ”Daha oy pusulaları hazırlanmadı, seçim lokalleri saptanmadı. Buralarda görev yapacak olanların eğitimi gerekiyor. Seçmenlerin kaydı da ayrı bir sorun. Eğer kayıt işlemleri düzgün yapılamazsa, seçimlerin yapılması da mümkün değil" diyor.

Iraklı Şiiler‘in lideri Ayetullah Sistani seçimlerden yana ve herkesi oy kullanmaya çağırdı. Sistani’nin umudu nüfusun % 60’ını oluşturan Şiiler’in oylarını alarak seçimlerde çoğunluğu sağlamak. Kürtler de aynı gerekçe ile seçimleri destekliyor. Bu iki grubun aksine Sünni liderler seçimleri boykot çağrısı yaptı, hatta oy kullananları ölümle tehdit etti. Ancak Amerikan birlikleri Bağdat üçgeni olarak adlandırılan bölgedeki Sünni direnişi ocak ayına kadar kırabilecekler mi, bu bile belli değil.

Irak için olumlu haberler

Seçimler öncesi tek olumlu haber, Paris Klubü ülkelerinin Irak’ın borçlarının % 80’ninin silineceğini açıklamaları oldu. Bu haber, Şarm el Şeyh’deki konferansı da olumlu etkileyecek. Ama diğer büyük alacaklılar, örneğin Suudi Arabistan ve Kuveyt’in borçları silmeye razı olup olmayacakları henüz bilinmiyor.

İki günlük konferansın en önemli konuları terörle mücadele, seçim hazırlıkları, sınır kontrolleri ve Irak’ın dış borçları. Bu son konuda hareketlenme sağlandı. Bir başka olumlu gelişme de Şarm el Şeyh’deki konferansa Irak’ın komşularının da katılacak olması. Ayrıca G-8 ülkelerinin dışişleri bakanları, BM, Arap Birliği ve İslam Konferansı Genel Sekreteri ile Çin’in temsilcileri oturacak masaya. Konferans öncesinde Irak hükümetinin yanı sıra, Irak’taki çeşitli grupların temsilcilerinin de katılımı tartışılmıştı, ama ABD bu öneriye karşı çıktı.

Irak’ın komşularının katılımı küçük çapta bir başarı olarak değerlendiriliyor. Komşu ülkeler şimdiye kadar ilişkiye geçmedikleri Allavi hükümetinin temsilcileri ile ilk kez biraraya gelecekler. Irak hükümeti komşularını Irak’taki direniş hareketini desteklemekle suçluyor.

Güvenlik sorunu

Irak’taki seçimlerin önündeki en büyük engel de güvenlik sorunu. Seçimlerin BM tarafından hazırlanıp, gözlemlenmesi gerekiyor. Ancak şimdiye kadar Fiji Adaları hariç hiçbir üye ülke seçim gözlemcilerinin korunması için Irak’a asker göndermeyi kabul etmedi. Bu ve benzeri sorunların Şarm el Şeyh konferansında çözülmesi beklenmiyor. Hem konferansın süresi çok kısa hem de katılımcıların pozisyonları birbirine çok uzak.