McChrystal'ın Afganistan stratejisine eleştiri

Almanya'da, bugünlerde Afganistan konusunda yoğun tartışmalar yaşanıyor. Eylül ayında Kunduz’da iki yakıt tankerine düzenlenen hava saldırısıyla ilgili ortaya çıkan yeni bilgiler, Almanya Savunma Bakanı Karl-Theodor zu Guttenberg’i bir biri ardına açıklama yapmak zorunda bırakıyor. Basında yer alan haberlere göre, Federal Alman ordusu hava saldırısında iki yakıt tankerini değil, Taliban militanları ve liderlerinden oluşan büyük bir grubu hedef göstermişti. Alman "Süddeutsche Zeitung", bu bilgilerin Uluslararası Güvenliğe Destek Gücü ISAF'ın ABD'li komutanı General Stanley McChrystal tarafından yazılan gizli bir soruşturma raporuna dayandığını yazdı. ABD’li komutan’ın uzun yıllardır yürüttüğü Afganistan stratejisi kapsamında, Taliban’ın üst düzey liderlerini ortadan kaldırmak için çok sayıda sivil kayıp da göze alınıyor.

Eski Pentagon çalışanlarından Adrew Exum, verilen çabaları “işe yaramadı“ diye nitelendiriyor. Obama’nın Afganistan Danışmanlar Kurulu’nun bir üyesi olan Exum, aynı zamanda McChrystal’i de yakından tanıyor.

Özel birliklerin komutanı

Andrew Exum, “ABD’li komutanın Afganistan’daki ABD birliklerinin başına geçmeden önce, 2003’ten 2008’e kadar çok özel birliklere komuta ettiğini de” sözlerine ekliyor. McChrystal, kısa adı "Jasoc" olan Ortak Özel Operasyon Komutanlığı’nı yönetmişti. Bu özel birim, Amerikan Merkezî Haberalma Teşkilatı CIA’ye ait muharebe birlikleri ve Blackwater Select gibi Amerikan güvenlik firmaları ile birlikte tek bir hedef taşıyordu: Mümkün olduğunca çok sayıda Taliban ve El Kaide liderini ortadan kaldırmak. ABD'li askeri uzman Jeremy Scahill, bu uğurda çok sayıda sivil kaybın da göze alındığını belirtiyor:

“Eğer peşinde olduğumuz kişi bir binadaysa ve orada onunla birlikte 34 sivil varsa, o gün toplam 35 kişi ölecek demektir.”

“McChrystal karanlık bir geçmişe sahip”

ABD’nin saygın gazetecilerinden Tom Engelhardt ise General McChrystal'in “karanlık bir geçmişe sahip olduğunu” söylüyor. Engelhardt, “ABD’li komutanın, George Bush döneminin sonlarında, Afganistan-Pakistan sınırı boyunca düzenlenen gizli operasyonlara büyük ilgi gösterdiğini de” kaydediyor.

ABD Başkanı Barack Obama, McChrystal’in Pakistan topraklarından uzaktan kumanda edilen saldırılara karşı geniş kapsamlı operasyon düzenlenmesi konusundaki savunmalarını benimsemişti. Obama, daha göreve başladıktan birkaç gün sonra, ilk operasyon emrini verdi. "The New Yorker" dergisinin araştırmalarına göre, Obama yönetimindeki ilk 10 ayda, Afganistan'da 500’den fazla sivil hayatını kaybetti. Yüksek sayıdaki sivil kayıplara karşın, ABD Başkanı, askerî operasyonları daha da artırmakta kararlı görünüyor.

Siviller hayatını kaybediyor

Andrew Exum, “Taliban destekçileri ve onların tamamen masum akrabalarının ölümlerinin ise büyük bir sorun olduğunu” kaydediyor. Saldırılarda sadece terör örgütü El Kaide liderleri değil, çok sayıda sivil ve çocuğun da hayatını kaybettiği belirtiliyor. McChrystal'in eski danışmanlarından Exum, “muhalifleri yok etmekten ziyade daha çok düşman kazanıldığını” kaydediyor. Andrew Exum, bu tarzda bir savaşa karşı olduğu için, Pentagon’daki görevinden ayrılmış.

ABD’li ünlü gazeteci Tom Engelhardt ise yürütülen savaşı bir cümleyle özetliyor: "Böyle bir savaş sadece yeni terörist eylemleri körüklüyor.”

© Deutsche Welle Türkçe

Ralph Sina/ Çeviri: Başak Sezen

Editör: Murat Çelikkafa