1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

MHP'de neler oluyor?

20 Haziran 2016

Parti tüzüğünde ‘devrim’ niteliğinde değişiklikler yapan muhalifler, 10 Temmuz’da da MHP genel başkanlığında değişiklik hedefliyor. Ancak ufukta yine zorlu bir hukuk mücadelesi görünüyor.

https://p.dw.com/p/1J9iu
Fahne der Partei MHP in der Türkei
Fotoğraf: Reuters/O. Orsal

MHP’de 1 Kasım seçimlerinin ardından başlayan genel başkan ve yönetim değişikliği tartışmaları, Devlet Bahçeli yönetimindeki parti genel merkezi ile muhalif sesleri yol ayrımına getirdi. Muhaliflerin kurultaya gitme isteklerine sürekli karşı çıkan genel merkez, muhaliflerle girdiği hukuk savaşını kaybetti. Muhaliflerin kurultay toplama kararlarını mahkeme kararlarıyla durduran genel merkez, Yargıtay engelini aşamadı. Yargıtay MHP'de kurultayın toplanabileceği kararı alırken, Ankara 12.Sulh Hukuk Mahkemesi de bir Çağrı Heyeti görevlendirerek kurultayın yapılmasını istemişti.

Bahçeli’ye karşı genel başkanlığını ilan eden 6 muhalif adayın katılımıyla MHP’nin 6.Olağanüstü Büyük Kongresi toplandı. Tüzük kurultayı olarak tanımlanan kongrede, genel merkez aksini iddia etse de kurultay toplanma sayısına ulaşıldığı noter huzurunda teyit edildi. Meral Akşener, Sinan Oğan, Ümit Özdağ, Koray Aydın isimlerinin öne çıktığı kurultayda, kabul edilen değişiklik önerileriyle parti tüzüğündeki 13 madde yenilendi. Kurultay toplanırken birlikte hareket eden adayların tüzük değişikliğinden sonra görüş ayrılıkları yaşamaları dikkat çekti. Sinan Oğan ve Koray Aydın “Ayrıntılı tüzük değişikliğinden bizim haberimiz yoktu” derken, değişikliklerin tümünün Meral Akşener’in isteğiyle detaylandırıldığı ortaya çıktı.

Muhalif isimler parti kurultayında.
Muhalif isimler parti kurultayında.Fotoğraf: DW/H. Köylü

Değişikliklerle birlikte parti tüzüğündeki ‘olağanüstü kurultaylarda genel başkan seçimi yapılmasını’ engelleyen madde ‘seçim yapılabilir’ şeklinde değiştirilirken, muhaliflerin kurultayına katılanların partiden ihraç edilmesinin de önü tıkandı. Devlet Bahçeli’nin daha önce açıkladığı 10 Temmuz’da seçimli kurultaya katılma kararı alan muhalifler, “MHP yönetiminde ciddi değişikliğin zamanı geldi” görüşünde birleşti.

“Muhalifler güçlendi”

MHP’de neler oluyor? Yönetim değişebilir mi? MHP’deki olası değişim AKP’yi ve diğer partileri nasıl etkiler? MHP ve siyaset üzerine çalışmalarıyla bilinen, Ahi Evran Üniversitesi’nden Doç. Kürşat Zorlu DW Türkçe’nin sorularını yanıtlarken “Tüzük kurultayı mahkeme kararıyla toplanmıştır, meşruiyet sorunu yoktur. Genel merkezin kurultayın meşruiyetini sorgulaması yanlıştır” dedi. Zorlu, hangi çoğunlukla kurultayın toplandığına ilişkin rakamlar netleştirilmese bile en az 500 delegenin kurultaya katılmış olmasının 10 Temmuz’daki kurultayı da etkileyeceğini dile getirdi:

“MHP’de muhalifler, merkezin baskılarına karşın güçlenmiştir. Muhtemelen 10 Temmuz’da 5 adaylı bir kurultay olacak. Meral Akşener etkisinin delegeler üzerinde daha güçlü olduğu da görüldü. Ancak genel merkez, tüzük kurultayının hukuki olmadığına ilişkin iddiasını sürdürebilir ve partilileri yine büyük bir hukuk açmazının içine sürükleyebilir. Tüzük değişikliğiyle genel merkezin partilileri kolayca ihraç etmesinin önünün kesilmiş olması da, genel merkezin önümüzdeki günlerde daha da sertleşeceğine işarettir. Tüzük kurultayı Türkiye'de herkese seçmenlerin, delegelerin bir siyasi partideki hukuki rolünü göstermesi açısından tarihi önemdedir. Hiçbir genel merkez partililere dayatmada bulunamaz. MHP tabanı sözünün dinlenmesini istemiş ve bunun için siyasi birlik gösterebilmiştir. Genel merkezin delegelerin sesini dinlemesi MHP’nin geleceği açısından kritiktir. Genel merkez -genel başkan ne derse o- anlayışından vazgeçmek durumundadır. MHP ciddi bir değişim ve dönüşümün içindedir. MHP’yi hukuken yine zor günler bekliyor ancak delegeler, karşılarına çıkarılacak hukuki engellere karşı koyabileceğini göstermiştir.”

Genel Başkan Devlet Bahçeli.
Genel Başkan Devlet Bahçeli.Fotoğraf: picture-alliance/AP Photo/E. Gurel

Erken seçim kararı MHP'deki gelişmelere bağlı

Kürşat Zorlu’ya göre MHP’deki değişim süreci 1 Kasım seçiminden sonra başladı. Zorlu, bu sürecin AKP'yi ve diğer partileri de etkileyeceğini söylüyor:

“Ülkücülerin çoğu (yüzde 41: Seçim sonrası MHP’lilerle yaptığımız araştırmaya göre) 7 Haziran seçimi sonrası koalisyonun gerçekleşmemesinden rahatsız oldu. MHP yönetiminin AKP’ye yakın durduğu iddiaları ülkücü tabanı rahatsız etti. MHP’nin baraj altında kalacağı öngörüleri de ülkücüleri değişime zorladı. (yüzde 39) Siyasetten, bürokrasiden dışlandığını düşünen ülkücüler iktidar istiyor artık. MHP üzerinden büyük algı savaşları yapılıyor. Bunun da farkındalar. AKP, MHP’ye operasyon mu yapıyor iddiaları onları sarsıyor. Yeni anayasa ve başkanlık sistemi tartışmalarında tıkanacak AKP’nin erken bir seçime gitmesi kaçınılmaz görünüyor. Ve MHP bu süreçte kararını vermiş, erken seçime yenilenerek girmek istiyor. MHP’deki yenilenmeyi yakından takip eden AKP, seçim zamanını MHP’deki gelişmelere göre alacaktır. Diğer partiler de yenilenme ihtiyaçlarını daha açık göreceklerdir.”

Yönetim tabanın gücünü görmek zorunda”

MHP'de bir dönem vekillik yapan, şimdi de muhalefete destek veren Prof. Özcan Yeniçeri de DW Türkçe’ye kurultayı değerlendirirken “Genel merkezin de değişimin kaçınılmaz olduğunu anlaması gerekiyor. MHP iktidara yürümek istiyor. 1 Kasım’dan sonra MHP’yi düşük profille ayakta tutmaya çalışanlar, tabanın gücünü görmek zorunda” dedi. Bahçeli yönetiminin sorumluluk alıp, delegenin sesine kulak vermesi gerektiğini anlatan Yeniçeri, “Ne kadar uğraştılar ama boşa çıktı. Tüzük kurultayını engelleyemediler. Siyasi kültür, bu noktadan sonra parti yönetiminin muhaliflere destek vermesini, onların önünü açmasını gerektirir. Bahçeli’nin bu sınavı vermesi hepimizin beklentisidir” diye konuştu.

MHP yönetimi ne yapacak?

Tüzük kurultayını ‘hukuksuz’ bulan MHP yönetimi, kurultay sonuçlarını da ‘geçersiz sayma’ yönünde eğilim geliştirdi. MHP genel başkan yardımcılarından Mehmet Günal, DW’nin “Nasıl bir tavır alacaksınız bundan sonrası için” sorusunu yanıtlarken, “Arkadaşlar acele etti, hırsla hareket etti. Bizim tavrımızda bir değişiklik yok. Delege rakamlarını sayacağız. Sonuçları ona göre değerlendireceğiz. Ancak biz de 10 Temmuz’da seçimli kurultaya gidilmesini bekliyoruz. Her şeyin usulüne uygun olmasını istiyoruz” diye yanıtladı.

© Deutsche Welle Türkçe

Hilal Köylü / Ankara