1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Mitchell Ortadoğu düğümünü çözebilecek mi?

Karin Jäger / Deutsche Welle 29 Ocak 2009

Bölgede temaslarına başlayan ABD'nin yeni Ortadoğu temsilcisi George Mitchell'in izleyeceği müzakere yöntemi merak konusu oldu. Uzmanlar, Mitchell'in başarıyla sonuçlanan Kuzey İrlanda deneyimine işaret ediyorlar.

https://p.dw.com/p/Ghve
ABD'nin yeni Ortadoğu temsilcisi George Mitchell
ABD'nin yeni Ortadoğu temsilcisi George MitchellFotoğraf: AP

"Gazze Şeridi tamamen enkaza dönmüş durumda. Mitchell Gazze'de durumu kendi görürse, o zaman Gazze Şeridi'nde bundan sonra ne olacağını bilmeyen ve operasyonlardan olumsuz etkilenen Filistin halkının ne halde olduğunu görür."

Dengeli politika talebi

Sosyal Demokrat Parti'ye yakın bir kuruluş olan Friedrich Ebert Vakfı'nın İsrail ve Filistin Özerk Bölgeleri uzmanı Knut Detlefsen, Mitchell'ın Ortadoğu gezisinden beklentisini bu sözlerle ifade ediyor. Detlefsen, Mitchell ve yeni Amerikan yönetiminin Ortadoğu konusunda bir an önce harekete geçmesini umud ediyor. Detlefsen, "ABD Başkanı taraflardan sadece birini kendi yanına alarak hareket etmeyip, daha dengeli ve eşit bir Ortadoğu politikası izlemeli.Yeni Amerikan yönetiminin, politik olarak ilerleme sağlanabilmesi için El Fetih'le Hamas'ı birleşmeye teşvik etmesini de diliyorum" diyor.

Alman-İsrail Toplumu adlı derneği Başkanı Manfred Lahnstein ise yeni Ortadoğu temsilcisinin hemen harekete geçmesinden yana değil. Lahnstein, Mitchell'ın öncelikle tarafları dinlemesi gerektiği görüşünde. Lahnstein, "Ortadoğu konusunda sabırlı olunması şart. Çünkü yakında İsrail'de seçimler yapılacak. Dolayısıyla bu konuda müzakerede bulunacak ve karar verme yetkisine sahip olacak yeni hükümetin kurulmasını beklemek gerekir" diyor.

Tecrübeli ve isabetli bir diplomat

Manfred Lahnstein, Barack Obama'nın Ortadoğu politikası konusunda doğru zamanda harekete geçerek, tecrübeli ve isabetli bir diplomatı seçtiğini söylüyor. Lahstein, "Başkan Obama herşeyi doğru yaptı. Hem kendisi, hem de bayan Clinton Mitchell'da karar kılarak bu göreve mükemmel bir temsilciyi getirmiş oldular. Mitchell bu konuda çok tecrübeli. Ayrıca Kuzey İrlanda sorununun çözümünde de sunduğu önerilerle sorunun çözümüne katkı sağlamış oldu. Hem tuttuğunu koparan, hem de sabırlı biri. Ortadoğu'da hiçbir yerde olmadığı kadar acil olarak bu iki özelliğe de ihtiyaç var" diyor.

Ortadoğu uzmanı Michael Lüders de yeni Amerikan Başkanı Baracak Obama'nın Ortadoğu temsilciliği görevine biçilmiş kaftan olduğu görüşünde. Lüders, Mitchell'ın hem İsrail, hem de Arap dünyasında güven kazanmış başarılı bir diplomat olduğunun altını çiziyor. Mitchell'ın ilk gezisini Kudüs'e değil, Kahire'ye yapmasının da önemli olduğunu söyleyen Lüders, bölgede politik açıdan durumun nasıl gelişeceğini görmek için beklenmesi gerektiğini söylüyor. Lüders'e göre, Ortadoğu'da barış yerine sadece vatandaşların huzurunu sağlamak isteyenler, Ortadoğu barış sürecini sekteye uğratmak için çeşitli yol ve yöntemler deneyebilir.

İyi zamanlama

George Mitchell 2001 yılında Filistinliler'den şiddete son vermelerini, İsrail'den ise Filistin bölgelerindeki Yahudi yerleşim birimlerini genişletme çalışmalarını durdurmasını istemişti. Ortadoğu'da barışın sağlanması için ne gibi taleplerde bulunacağı merak konusu. Ortadoğu uzmanı Michael Lüders, Ortadoğu konusunda müzakerelerin yürütülebilmesi için yeni Amerikan yönetiminin iş başına gelmesinin zamanlama açısından iyi olduğunu belirtiyor. Lüders, "Barack Obama 'biz tarafları dinlemek ve Gazze Savaşı'ndan sonra diyalog sağlanmasını istiyoruz' diyor. Ancak Obama Ortadoğu'da mucize yaratamaz. Sonuç olarak bölgedeki kurumlarla ve bu kurumların aktörleriyle muhatap olmak durumunda. Bu kişiler de barışın sağlanması için taviz vemeye istekli değiller. Obama'nın sorunu tek başına çözmesi mümkün değil, üstelik ABD'de çok güçlü ve etkili olan İsrail lobisiyle sorun yaşamak da istemeyecektir" diye konuşuyor.

Mitchell, Kudüs'te İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres tarafından karşılandı
Mitchell, Kudüs'te İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres tarafından karşılandıFotoğraf: AP
George Mitchell, Ramallah'ta Filistin lideri Abbas ile görüştü
George Mitchell, Ramallah'ta Filistin lideri Abbas ile görüştüFotoğraf: AP