1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Moskova ve Washington’un Asya çıkarması

21 Kasım 2005

Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George Bush, Asya gezisi kapsamında Çin'den Moğolistan'a geçti. Bush, Çin'den daha fazla özgürlük talep etti. Japonya da Rusya lideri Vladimir Putin’i ağırlıyor.

https://p.dw.com/p/AaNl
Putin Tokyo'da, Bush Ulan Bator'da
Putin Tokyo'da, Bush Ulan Bator'daFotoğraf: AP

Amerika Birleşik Devletleri’nin Çin’in büyümesinden duyduğu rahatsızlık, bu ülkeyi geçtiğimiz ay ziyaret eden Savunma Bakanı Donald Rumsfeld tarafından dile getirilmişti. Rumsfeld, Pekin yönetiminin 90 milyar doları bulan askeri harcamalarına dikkat çekmişti.

Protestan kilisesinde ayin

Asya gezisi kapsamında Çin’i ziyaret eden Amerikan Başkanı Bush da Çin yönetimini eleştiriyor. Pekin’de Protestanlara ait bir kilisede Pazar ayinine katılan Bush, din ve vicdan özgürlüğünün yetersizliğine işaret ediyor. Bush, “Hristiyanların biraraya gelerek dua etmesinde korkulacak bir durum yok. Çin hükümetinin de bu gerçeği görmesini umuyorum. Unutmayalım ki, sağlıklı toplum, her türlü inanca ibadet özgürlüğü sunan toplumdur“ diye konuşuyor.

İnsan hakları, Washington ile Pekin arasındaki sıkıntılı alanlardan. Amerikan Başkanı George Bush, “Çin’de toplumsal, siyasi ve dini özgürlüklerin artırılması büyük önem taşıyor. Demokratik hakların çoğaltılması sürecinde Çin’e her türlü desteği vermeye hazırız“ diyor.

Çin’in diplomatik yaklaşımı

Bush’un eleştirilerine rağmen Çin-Amerikan zirvesinde ortak paydalar ön plana çıktı. Çin devlet başkanı Hu Jintao, Bush’un Washington davetine olumlu karşılık verdi. Jintao, „Amerika ve Çin, farklı tarihe, kültüre ve milli özelliklere sahipler. Ancak karşılıklı saygı gereği iki ülkenin ortak yönlerini önemsiyor, görüş ayrılıklarının ortadan kaldırılmasında bu ortaklıklara önem veriyoruz. Ayrı düştüğümüz noktalar karşılıklı diyalog süreciyle ortadan kaldırılacaktır“ diye konuşuyor.

Askeri ihtilaf ihtimali

Alman Dış Politika Enstitüsü’nün Çin uzmanı Eberhard Sandschneider, Washington ile Pekin arasında bir dizi ekonomik ve siyasi sorunun varlığını koruduğuna dikkat çekiyor. Sandschneider, „Amerika Çin’in askeri alandaki faaliyetlerini kuşkuyla takip ediyor. Özellikle Tayvan meselesi, bu kuşkunun bir çatışmaya dökülmesine yol açabilir“ diye konuşuyor.

Putin’e milliyetçi protesto

Amerikan Başkanı Asya gezisinin son durağı olan Moğolistan’a geçerken, George Bush’un Çin yönetimine „örnek Asya ülkesi“ olarak gösterdiği Japonya da önemli bir konuğu ağırlıyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 3 günlük resmi ziyaret için Japonya'nın başkenti Tokyo'ya geldi. Tokyo'ya varışında, 2. Dünya Savaşı'nın sonlarında Sovyet ordusunca ele geçirilen Pasifik adalarının Japonya'ya geri verilmesini isteyen aşırı milliyetçi Japonların protestosuyla karşılaşan Vladimir Putin’e 100 kişilik işadamı grubu eşlik ediyor.

10 anlaşma imzalanacak

Kuril adaları meselesinin çözüme kavuşması beklenmezken, iki ülke arasında ekonomi ve teknolojik işbirliği alanında toplam 10 anlaşmanın imzalanması bekleniyor. Gözlemciler, Japonya’nın bu ziyaretten beklentisinin Sibirya’da kurulacak petrol boru hattının ihalesi, Moskova’nın ise Rusya’ya daha fazla Japon yatırımcı çekmeyi hedeflediğine işaret ediyor. Putin, 5 yıldır ilk kez Japonya’yı ziyaret ediyor.