Nükleer krizde olumlu sinyaller

AB Ortak Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Javier Solana, AB ile İran arasında nükleer konuda yürütülen görüşmelerde ilerleme kaydedildiğini ve başka görüşmelerin yapılacağını bildirdi. Solana, Almanya'nın başkenti Berlin'de bir araya geldiği İran'ın nükleer konulardaki baş müzakerecisi Ali Laricani ile görüşmesinden sonra gazetecilere yaptığı açıklamada, "İlerleme kaydediyoruz" dedi. Tarafların henüz kapanmamış konuları bulunduğunu belirten Solana, İranlılarla gelecek hafta ortasında yeniden görüşmeyi beklediğini söyledi. Solana ile Laricani'nin Perşembe günkü görüşmelerinden önce Çarbaşma akşamı yaptıkları görüşme beş saatten fazla sürmüş, ancak görüşme hakkında ayrıntı verilmemişti.

ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, Rusya ve Çin, Tahran'a uranyum zenginleştirme faaliyetlerini askıya alması karşılığında siyasi ve ekonomik konularda teşvikte bulunmayı önermişti. Tahran, uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin elektrik üretmeyi amaçladığını belirterek, bu faaliyetlerini durdurmayı reddediyor.

ABD’yi suçladı

Son olarak İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, nükleer faaliyetleri bir gün dahi olsun durdurmayacaklarını açıkladı. Ahmedinejad, televizyondan canlı yayınlanan konuşmasında, nükleer program nedeniyle Batılı ülkelerle yaşanan gerginliğe değindi ve “kendi depoları nükleer silahlarla dolu olanların, her gün yeni nükleer denemeler yapanların, siyasi bahanelerle İran'ın ilerlemesine karşı çıktıklarını” söyledi.

Ülkesinin nükleer faaliyetlerinin barışçıl amaçlı olduğunu, bu hedeften bir sapma olmadığını ifade eden Ahmedinejad, nükleer faaliyetlerinin kriz haline getirilmesinden ABD'yi sorumlu tuttu ve “ABD, 27 yıldır bizim halkımızın ilerlemesine karşı çıkıyor,” dedi. Batılı ülkelerin geri adım atarak uranyum zenginleştirmeyi üç ay için askıya almalarını istediğini söyleyen Ahmedinejad, şunları kaydetti: ”Üç ay askıya almak, büyük bir zarar. Dünyadan geri kalırız dedik. Şu anda bizden faaliyetlerimizi bir gün askıya almamızı istiyorlar. Ama biz bu bir günü dahi kabul etmeyeceğiz.”

Ancak, “Her şeye rağmen müzakereden yanayız'' diyen Ahmedinejad, adil bir şekilde, uluslararası kurallar çerçevesinde müzakere etmeye hazır olduklarını, İran halkının hakkını korumak şartıyla bütün dünya ile müzakere edebileceklerini söyledi. Ahmedinejad, ''Biz hiçbir ülkeye saldırmayı düşünmüyoruz. Hiçbir zaman da bunu yapmadık. Bütün dünya için barış ve güven istiyoruz,” sözleriyle düşüncelerini dile getirdi.

Amerikalılar diplomasiden yana

ABD'de yapılan bir kamuoyu araştırması da Amerikalıların çoğunun İran'ın nükleer programı hakkında ABD'nin diplomatik çabalarını artırmasını istediklerini ortaya çıkardı. Reuters/Zogb’un 22-25 Eylül’de, yaklaşık bin kişiyle arasında yapılan araştırmasına göre, "İran'ın nükleer programına ilişkin ABD için en iyi hareketin ne olacağı" sorusuna, Amerikalıların yüzde 45'i Washington yönetiminin diplomatik çabaların artırılmasına yönelik ittifakta yer alması, yüzde 17'si de ABD'nin bizzat diplomatik çabaları artırması cevabını verdi.

Ankete katılanların yüzde 26'sı ABD'nin İran'a karşı askeri güç kullanmasını desteklerken, yüzde 70'lik bir kesim askeri seçeneğe karşı çıktı. Katılımcıların yüzde 42'si İsrail'in İran tesislerini vurması yönünde görüş bildirirken, yüzde 47'si bu seçeneğe karşı olduğunu belirtti.