Netanyahu yeniden seçilebilecek mi?

İsrail'de geçen hafta koalisyon hükümetinin sayısal olarak parlamentoda çoğunluğu kaybetmesinin ardından erken seçim kararı alınmıştı. Kararın açıklanmasından bu yana İsrail basınında sayısız iddia yer aldı. Hatta Başbakan Netanyahu'nun erken seçim kararından pişman olduğu ve gizlice ultra Ortodokslarla yeni bir koalisyon kurmaya çalıştığı iddia edildi. Ancak İsrail meclisi, pazartesi akşamı oy çokluğuyla hükümetin feshine karar verdi ve 17 Mart 2015‘te erken seçimlerin yapılmasının önü açıldı.

Benyamin Netanyahu'nun koalisyon hükümeti, yemin edeli daha 22 ay olmadan yeni bir krize girdi. Yeni hükümetin göreve başlamasından tam iki yıl sonra, seçmenler yine sandık başına gidecek. Ancak mart ayında Netanyahu'nun dördüncü kez hükümeti kurmakla görevlendirilip görevlendirilmeyeceği kesin değil. Yine de gözlemciler her şeyin mümkün olduğunu söylüyor. Bazı gözlemciler, Netanyahu'nun çok uzun süredir görevde olduğunu ancak çok az sonuca ulaştığını düşünüyor. Ayrıca İsrailli vergi mükelleflerine 500 milyon dolara mal olacak erken seçimlerden de onu sorumlu tutuyorlar.

Kudüs'ün merkezinde, Ben Yehuda caddesinde alışveriş yapanlar hükümetin erken dağılmasına çok da şaşırmış gibi görünmüyor. Ancak erken seçimler dolayısıyla pek heyecanlı da değiller. Onlarda biri Uri Harel: "Başbakan yönetmeye muktedir olmalı. Her 2 günde bir onun engellenip eleştirilmesi olacak iş değil. Örneğin ABD'ye bakarsanız, savunma ya da adalet bakanının Başkan'ın yönetimini zorlaştıracak bir şey yaptığını işitmiyorum. Seçimlerden yanayım. Bu böyle devam edemez.“

Kamuoyu anketleri ne diyor?

Şu ana dek Likud'a oy verdiğini söyleyen İsrailli Uri Harel, artık yeni bir partiye oy vereceğini kaydediyor. Son anketler, Netanyahu'yu endişelendirebilir. İsrail İkinci Kanalı'nın anketine göre, yüzde 65'lik bir oran Netanyahu'nun yeniden başbakan olmasını istemiyor. Sadece yüzde 30'luk bir kesim, Netanyahu'yu yeniden Başbakan olarak görmek istiyor.

Maariv adlı günlük gazetede yayınlanan bir başka anket de Netanyahu'yu zor zamanların beklediğini gösteriyor. Gerçi şu ana dek, sağ blok önde olsa da kimin lider olacağı belirsiz. Milliyetçi-dinci Yahudi Evi Partisi'nin lideri Naftali Bennett ve İsrail Evimiz Partisi lideri ve şu anki Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman da yönetim kademesinde yer almak istiyor.

Netanyahu için özellikle kendi Likud Partisi çevresinden iki politikacı ciddi rakip olabilir. Eski İçişleri Bakanı Gideon Saar ve eski partili Moşe Kahlon. Kahlon'un kendi partisiyle seçimlere girmesi halinde şansı yüksek görülüyor ve orta-sol seçmenleri de çekebileceği belirtiliyor. Kudüs'teki İbrani Üniversitesi'nden siyasal bilimler profesörü Gideon Rahat, şu görüşte: “Her seçimde bir sürprizle karşılaşıyoruz çünkü insanlar seçimini son dakikada yapıyor. Bu diğer demokratik ülkelerde de yaşanan bir durum. İnsanlar partilere çok sadık değil bu nedenle yüksek oranda değişkenlik ve az katılım oranı söz konusu. Tüm bunlar, insanların bir odak noktası olarak kendilerini özdeşleştirdikleri partilerin azaldığını gösteriyor.”

Haaretz gazetesinden Amos Harel de seçim mücadelesinde seçime az bir süre kala gerçekleşen olayların da etkili olduğunu yazıyor. Harel, örneğin Kudüs'te bir teröristin ya da Gazze'den atılan bir füzenin, Başbakan'ın siyasi geleceğini belirleyebileceğini kaydediyor. Netanyahu'nun ise seçimlerde yine en sevdiği konuya, güvenlik konusuna odaklanacağını kaydeden Harel, ancak çoğu İsrailli için ekonomik sorunların ön planda olduğunu vurguluyor. Güvenlik ve sosyal adalet daha sonra geliyor.

©Deutsche Welle Türkçe

Tania Krämer