TÜR 1610 Afghanistan Pakistan Obama

ABD Başkanı Barack Obama zorlu bir kararla karşı karşıya. Obama’nın danışmanları Afganistan konusunda farklı görüşlere sahip. Hem Afganistan hem de Pakistan’ın güvenliği pamuk ipliğine bağlı. Afganistan’da 20 Ağustos’ta yapılan devlet başkanlığı seçimlerindeki usulsüzlük iddiaları yüzünden sonuç muhtemelen ikinci tura kalacak. Pakistan’daysa Taliban birbiri ardına düzenlediği terör saldırılarıyla dehşet saçıyor. Başkan Obama son derece kötü şartların ışığında en doğru stratejiyi belirlemeye çalışıyor.

Hedef: El Kaide

ABD Başkanı’na Pakistan ve Afganistan stratejilerinin nasıl olacağı sorulduğunda genellikle “Ana hedefimiz aynı: ABD ve müttefiklerine saldırmak isteyen El Kaide ve ona destek veren diğer aşırı grupları bulup, imha etmek” yanıtını veriyor.

Obama'ya göre bölgede istikrar planları yapılırken Pakistan da göz ardı edilmemeli. Ancak bunun nasıl yapılacağı konusunda Başkanın ağzını bıçak açmıyor. Obama danışmanlarıyla yaptığı Afganistan konulu gizli toplantıların ardından da renk vermiyor.

Farklı stratejiler öneriliyor

Afganistan'daki ABD ve NATO güçleri komutanı General Stanley McChrystal ABD’nin Afganistan’a en az 40 bin asker daha göndermesini istiyor. Başkan Yardımcısı Joe Biden ise askeri birlikleri takviye etmek yerine El Kaide militanlarıyla daha etkili savaşılmasından yana. Obama’nın hangi yönde karar vereceği henüz belirsiz. Kesin olan tek şey, Obama’nın konuyu aceleye getirmek istemediği. Obama, “Sürecin önümüzdeki hafta tamamlanacağını düşünüyorum” diyor.

Washington’daki bazı çevreler geciken yanıtlar yüzünden sabırsızlanmaya ve baskıyı artırmaya başlasa da Amerikan Güvenlik Politikaları konusundaki yazılarıyla tanınan Amerikalı gazeteci Colin Clark, Başkanı’nın Afganistan konusunda zaman baskısı altına girmeye niyetli olmadığını belirtiyor. Clark, “Obama’nın askeri geçmişi olmadığı ve çoğu demokrat yandaşının Obama’nın vereceği kararı tedirginlik içinde beklediği düşünüldüğünde, Başkanın tüm tarafların görüşünü almak için zaman harcaması anlaşılır bir durumdur” diyor.

Çok bilinmeyenli denklem

Afganistan'da izlenecek stratejinin belirlenmesini yüksek matematik hesaplarına benzetmek mümkün. Zira yeni stratejinin askeri açıdan faydalı olup; Afganistan ve Pakistan’da güvenliği artırması gerekiyor. ABD nükleer güç Pakistan’ın kaosa sürüklenmesinden endişe ediyor. Ayrıca Obama’nın belirleyeceği strateji konusunda kendi ülkesinin desteğini de arkasına alması şart.

ABD Başkanı Afganistan'daki birliklerin arttırma yolunu seçerse Cumhuriyetçiler'den destek alacak. Bu kararın Demokratların canı sıkma ihtimali ise yüksek. Ayrıca yapılan son kamuoyu yoklamaları Amerikan halkının çoğunlukla Afganistan'daki savaşa sıcak bakmadığını gösteriyor. Afganistan'da şu an 68 bin Amerikan askeri görev yapıyor ve Amerikalılar son dönemde Afganistan'da Irak'ta olduğundan daha fazla asker kaybediyor. Kamuoyunda “Afganistan Obama'nın Vietnam’ı olacak” yorumları yapılıyor. Obama tam da böyle bir izlenim doğmasını önlemeye çalışıyor. Birçokları Obama'nın Afganistan konusundaki farklı görüşleri dengeleyebileceği ve Afganistan'a yaklaşık 20 bin asker daha gönderilmesine karar vereceği düşüncesinde. Amerikan savunma politikaları uzmanı gazeteci Colin Clark, Obama'dan beklenen kararı, “Bu karar Başkan Obama ve Savunma Bakanı Robert Gates'in görev dönemleri boyunca vereceklerien önemli kararı olabilir” sözleriyle değerlendiriyor.

Anna Engelke / Çeviri: Meltem Karagöz

Editör: Ahmet Günaltay