OPEC petrol üretimini artırıyor

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü, OPEC, son dönemde petrol fiyatlarında yaşanan rekor yükselişi önleyebilmek için petrol üretimini artırıyor. Toplantıya katılan OPEC’e üye 11 ülkenin bakanları, üretimde iki aşamalı artış konusunda uzlaşmaya vardı. Buna göre, şu an 23.5 milyon varil olan günlük üretim kotası ilk aşamada günde 2 milyon varil artırılacak, Ağustos ayından itibaren günlük üretim 500 bin varil daha yükseltilecek.

Varılan karar, Suudi Arabistan ile İran, Libya gibi ülkelerin talepleri arasında bir uzlaşma olarak görülüyor. Suudi Arabistan piyasadaki beklentiler doğrultusunda üretimde artışın günde 2.5 milyon varil olmasını istemiş, ancak İran ve Libya ise artış miktarının daha düşük tutulmasını, aksi takdirde petrol fiyatlarında aşırı düşüş yaşanabileceğini belirtmişti. Nijerya ve Venezüela’nın da üretimin fazla artırılmamasından yana oldukları biliniyor.

Sanayi ülkelerinde endişe

Sanayi ülkeleri ise yüksek petrol fiyatlarının dünya ekonomisindeki toparlanma sürecini tehlikeye sokacağı endişesini taşıyor. Benzin fiyatlarında yaşanan rekor artış 70’li yıllarda yaşanan petrol krizi ile ilgili kötü anıları yeniden canlandırdı. Ancak uzmanların hesaplamalarına göre, o dönemdeki gibi bir petrol krizi yaşanması için bugün varil fiyatının 60 ila 80 dolara yükselmesi gerekiyor.

Uzmanlar, ekonominin 50 dolarlık fiyatı bile kaldırabilecek durumda olduğunu belirtiyor. Ayrıca 70’lerde yaşanan krizde bizzat petrol üreticileri muslukları kapatmıştı, ki bugün böyle bir durum geçerli değil. Uzmanlar, ayrıca o dönemlere oranla ham petrole olan bağımlılığın bugün daha az olduğuna dikkat çekiyor. Örneğin, Almanya’da 70’li yıllarda GSYİH’nın yüzde 4’ü petrol alımına harcanırken, bugün bu oran yüzde 0.5’e düşmüş durumda.

Petrol ekonomistlerinin çoğu, OPEC’in petrol üretimini artırmasının ardından petrol fiyatlarının yeniden 30 ile 35 dolar arasında bir seviyeye düşeceğini düşünüyor. Tabii yeni terör saldırılarının gerçekleşmemesi durumunda.

Tek neden üretim azlığı değil

Aslında fiyat artışı yeterince petrol üretilmemesinden kaynaklanmıyor. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkeler zaten planlanandan fazlasını üretiyor. Dolayısıyla OPEC kararıyla üretimin artırılması, ancak statükonun korunması anlamına gelecek. Fiyatlardaki aşırı yükseliş, spekülasyonlar ve korku faktörünün bir bileşiminden kaynaklanıyor.

Suudi Arabistan’da geçtiğimiz haftasonu bir enerji şirketi çalışanlarına yönelik saldırı işte bu korkuyu körükledi ve şimdi El Kaide örgütünün petrol tesislerine saldırılar düzenlemesinden endişe ediliyor.

Suudiler terör korkusunu gidermeye çalışıyor

Suudi yetkililer bu korkuları giderebilmek için çabalıyor, rafinerilerinin güvenliği için akla gelebilecek her tür önlemi aldıkları güvencesini veriyor. OPEC toplantısına evsahipliği yapan Lübnan Başbakanı Refik Hariri yaptığı konuşmada Suudiler’e tam destek verdi:

"Suudi Arabistan hükümetinin bu sorunların üstesinden gelecek yeterli güce sahip olduğunu tüm dünyanın artık anlaması gerekir. Suudiler ve yabancılar bu ülkede güvenlik içinde yaşamaktadır. Buna rağmen tek tük olaylar yaşanabilir. Sonuçta Suudi Arabistan da bu sorunlu dünyanın bir parçasıdır. Suudi Arabistan hükümeti savaşı başlatmıştır ve başarılı olacağından da eminim."