Organ bağışına devlet müdahalesi

Almanya'da Federal Sağlık Bakanı'nın başkanlığında ilgili eyalet bakanları organ bağışının artırılması için çözüm yolları arıyor. Frankfurt'ta bakanların bir araya geldiği iki günlük toplantının yanı sıra eş zamanlı olarak Meclis Sağlık Konseyi de sorunu masaya yatırdı. Ülkede yeterli oranda organ bağışı yapılmaması nedeniyle bu alanda büyük bir açık söz konusu.

Organ bağışı ile ilgili Almanya'da yapılan iki toplantıda da tartışmalar iki öneri üzerinde odaklanıyor: Tercih veya itiraz yöntemi. Tercih yöntemine göre, her vatandaşa en az bir kez "Beyin ölümünün gerçekleşmesi durumunda organlarını bağışlamak ister mi, istemez mi?'' diye sorulması ve kişinin yapacağı tercihin, ehliyet ve hastalık sigortası kartı da dahil, bütün kimliklerine işlenmesi. Ancak vatandaşlar tercihe zorlanmayacak ve isterlerse bu soruyu cevaplandırabilecek. Gündeme getirilen itiraz yöntemi ise hiçbir itirazda bulunmadığı sürece kişinin otomatik olarak organ bağışcısı sayılmasını öngörüyor. Tıpkı İspanya ve Avusturya’da olduğu gibi.

Hükümet ortakları farklı görüşte

Ancak organ bağışı için yapılan her iki öneri de şiddetli tartışmalara yol açtı. Hükümet ortakları arasında farklı sesler yükseliyor. Örneğin Hessen Eyaleti'nin Hrıstiyan Demokrat Partili (CDU) Sosyal İşler Bakanı Stefan Grüttner, eski onay verme yöntemin devam ettirilmesi taraftarı.Grüttner, organ bağışının onay alınarak yapılması gerektiğine ve şu ana kadar sessiz kalan çoğunluğun potansiyel organ bağışçıları olduğuna dikkat çekti.

Hükümet ortağı Hrıstiyan Birlik Partisi’nin Meclis Grubu Başkanı Volker Kauder ise "Die Welt" gazetesine verdiği demeçte, getirilen her iki öneriyi de reddediyor. Kauder, "Organ bağışı çok kişisel bir olay. Bu, insan onurunu yakından ilgilendiren ve kişinin ölümünden sonra da geçerli olan bir değer. O nedenle devletin bu karara müdahale etmemesi gerekir" diye konuştu.

"Organ bağışı çok hayati bir şey. Her insanı ilgilendiren kişisel bir yanı var. İnsanlar bu konuyla aktif şekilde meşgul olmaya devam etmeli. Bu nedenle 'tercih yöntemi' diyorum" şeklinde konuşan Sol Parti’nin sağlık işlerinden sorumlu milletvekili Katrin Lompscher ise tercih sistemini savundu.

Hrıstiyan Birlik Partisi’nin Meclis Grubu Başkan Yardımcısı Johannes Singhammer de daha çok "itiraz" sistemine karşı çıktı. Özgür ve demokratik bir sistemde devletin, insanların kişisel haklarına bu kadar karışmaya hakkı olmadığını savundu. Ayrıca tartışmaya başka bir boyut getirerek bilim insanlarının beyin ölümünün hâlâ ölüm olarak sayılıp sayılmadığı konusunda şüpheleri olduğunu, o nedenle tartışmaların bu düzlemde devam ettirilmesi gerektiğini vurguladı.

Her yıl 12 bin kişi

Diğer yandan Almanya'da aslında birçok kişi organ bağışında bulunmak istiyor, ancak bu insanların küçük bir bölümü bu isteğini resmi olarak belgeliyor. Genel bir uygulama olmaması nedeniyle herkesin bu yöndeki isteğini resmiyete dökmesi, sadece kişisel tercihine göre yapılıyor. Ülkede her yıl 12 bin kişin organ bekleme listesine alınıyor. Bunların dörtte biri ihtiyacı olan organı bulamıyor ya da organ bulunduğunda artık geç kalınmış oluyor.

Her yıl Almanya genelinde yaklaşık bin kişi de organ beklerken yaşamını yitiriyor. Uzmanlar ve politikacılar, bütün bu trajediden 13 yıl önce yürürlüğe giren eski organ bağışı düzenlemesini sorumlu tutuyor. Buna göre, organ bağışında bulunmak isteyenler bunu onaylatıp bir organ bağışı kartı yanında bulunduruyor.

Aksi taktirde kişinin beyin ölümü gerçekleşirse yakınlarına sorulması gerekiyor. Onlar da ölüm haberini duydukları an, genelde organ bağışını reddediyorlar. Soruna şimdi bir çözüm arayan Alman politikacılar, 2012 yılının başında yeni organ bağışı yasasının yürürlüğe girmesini istiyor.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/Ajanslar,BD/HK