Referandum öncesi kritik açıklamalar

Kıbrıs’ta 24 Nisan’da yapılacak referandum yaklaşırken sadece Ada değil, Ankara’da çok hareketli. Denktaş’la Erdoğan hükümeti arasındaki polemik sürerken, günlerden merak edilen ”acaba askerler ne diyor” sorusu nihayet netlik kazandı. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Özkök, beklenen açıklamasını karargahındaki basın toplantısında yaptı.

Annan planına ilişkin kaygılarını dile getiren Özkök, "evet" ya da "hayır" deme aşamasında olmadıklarını söyledi ve özellikle uygulama sürecinde çok ciddi sıkıntılar yaşanabileceğine dikkat çekti. Referandum treninin hızla ilerlediğini belirten Özkök, son kararı Kıbrıs halkının ve TBMM’nin vereceğini söyledi. "Hükümetle sürekli bilgi alışverişi içindeyiz, ama bu görüş birliği içinde olduğumuz anlamına gelmez" diyen Özkök şöyle devam etti:

"Plana bir bütün olarak bakıldığında olumlu yönleri olduğu yanında bazı isteklerimizin karşılanmadığı ve uygulama aşamasında bazı sorunlar çıkacağını söyleyebiliriz. Geçiş süreci yeterli değildir. Bu süre Ada’da huzur ve sükunun sağlanmasında önemli problemlerin ortaya çıkacağını düşünmekteyiz. 57 bin Türk göçmen durumuna düşecektir. Kaynak ve istihdam sağlanamazsa ciddi toplumsal olaylar çıkabilecektir.”

BM'nin açıklaması

Diğer yandan, Kıbrıs Rum yönetimi lideri Tasos Papadopulos’un, Annan Planı‘na "hayır" çağrısı yapmasından düş kırıklığı duyan Birleşmiş Milletler, iktidarın büyük ortağı olan AKEL partisinin de, 24 Nisan’da yapılacak referandumun ertelenmesi isteğine destek vermedi. Ayrıca ABD yönetimi de tarafları Annan Planı’na destek vermeye çağırdı.

BM Genel Sekreter Kofi Annan’ın sözcü vekili Marie Okabe, konuyla ilgili bir soruyu yanıtlarken, 13 Şubat’ta New York’ta yapılan görüşmede, referandumların, Kıbrıs’ın Avrupa Birliği’ne katılacağı 1 Mayıs’dan önce yapılması üzerinde anlaşmaya varıldığını hatırlattı. Okabe, referandumun tarihinin de, Genel Sekreter’in 31 Mart’ta İsviçre’nin Bürgenstock kentinde taraflarla yaptığı istişareler sonunda belirlendiğini bildirdi.

ABD'den taraflara çağrı

Bush yönetimi de Kıbrıs’daki referanduma tam destek verdiğini yineledi ve tüm tarafları Annan Planı‘nı desteklemeye çağırdı. Amerikan Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Richard Boucher, Kıbrıs’ta yapılan bazı spekülasyonların aksine, Genel Sekreter Kofi Annan’ın 31 Mart’ta sunduğu plan dışında alternatif bir çözüm planı bulunmadığını vurguladı.

Referandumdan olumsuz yanıt çıkması halinde, ondan sonra yeniden diplomatik çabalara başlanacağı yolunda bir vaadin söz konusu olmadığına dikkat çeken Boucher, "ya bu çözüm olacak, ya da hiç bir çözüm olmayacak" dedi.

"Tarihi karar"

Amerikan Dışişleri Sözcüsü, şimdi Kıbrıslılar‘ın tarihi bir karar arefesinde bulunduklarını ve 24 Nisan’da bu planı destekleme fırsatına sahip olacaklarını vurguladı. ”Kıbrıslılar, hak ettikleri uzun vadeli güvenliğe ancak bu çözüm planı ile kavuşabilirler” diyen sözcü, halk ve siyasi liderlerin, bu fırsatı kaçırmanın, ciddi, tarihi ve değiştirilemez sonuçlarını tümüyle dikkate almalarını istedi.

Boucher ayrıca, ülkesinin, yarın Brüksel’de yapılacak yardım konferansında önemli ölçüde maddi destek taahhüdünde bulunmak ve diğer ülkeleri Kıbrıs’ın geleceğine cömert katkılarda bulunmaya teşvik etmek de dahil, elinden gelen her şeyi yapmaya hazır olduğunu açıkladı.