1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Rice'tan Ortadoğu'da uzlaşma çağrısı

Bettina Marx14 Kasım 2005

Suudi Arabistan’dan İsrail’e geçen ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice bugün İsrail ve Filistinli yetkililerle temaslarda bulundu. Her iki tarafı uzlaşmaya çağıran Rice, Filistin devleti kurulması için desteğini yineledi.

https://p.dw.com/p/AaOs
Rice, İsrail Başbakanı Ariel Şaron'dan sonra Filistin lideri Mahmud Abbas'la görüştü
Rice, İsrail Başbakanı Ariel Şaron'dan sonra Filistin lideri Mahmud Abbas'la görüştüFotoğraf: AP

İsrail’in eski başbakanlarından İshak Rabin’in öldürülmesinin 10’uncu yıldönümü anma törenlerine katılmak üzere bölgeye giden Amerikan Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice İsrail ve Filistinli yetkililerle temaslarda bulundu. Önce İsrail Başbakanı Ariel Şaron ve Dışişleri Bakanı Silvan Şalom ile bir araya gelen Rice bağımsız bir Filistin devleti kurulmasının İsrail’in güvenliğini artıracağını, ancak önce Filistinliler’in teröre sırt çevirmeleri gerektiğini vurguladı.

Rice, “Terörizmin altyapısının yok edilmesi barış için önkoşuldur. Hiçbir demokratik hükümet bir ayağı siyasette, bir ayağı terör kamplarında olan silahlı gruplara tahammül gösteremez“ şeklinde konuştu. ABD Dışişleri Bakanı Rice, Filistinliler’in terörle mücadele etmesi ve demokratik reformları hızlandırması durumunda barış şansının artacağını belirtti.

İsrail’e de tek taraflı adımlardan kaçınması çağrısında bulunan Rice, Filistinliler’in yaşam koşullarının iyileştirilmesi gerektiğini vurgulayarak şunları söyledi: “Filistinliler için, tüccarı, çiftçisi, lokanta sahibi için seyahat özgürlüğünün artırılması kilit önem taşımaktadır. İnsanların geçimlerini sağlayabilmek için işyerlerine kolayca ulaşabilmesi çok önemli.“

Seyahat özgürlüğü sorunu

Gazze Şeridi ve Batı Şeria’daki Filistinliler’in seyahat özgürlüğü, Condoleezza Rice’ın bugün Ramallah’ta yaptığı görüşmelerin de ana konusuydu. Özellikle Gazze Şeridi’nde durum giderek kötüleşiyor. İsrail ve Filistin arasında sınır geçişleri konusunda hala bir çözüme ulaşılamaması Filistin ekonomisine ağır darbe vuruyor.

Ortadoğu Dörtlüsü’nün özel temsilcisi James Wolfensohn, sınır geçişleri konusunda haftalardır iki taraf arasında bir uzlaşma sağlamaya çalışıyor. Wolfensohn, önümüzdeki 72 saat içinde bir uzlaşmaya varılması gerektiğini, ilerleme kaydedilmediği takdirde görevini sona erdirip bölgeden ayrılacağını açıkladı.

Wolfensohn’un suçlamaları

James Wolfensohn, İsrail’i güvenlikle ilgili endişeleri bahane ederek Gazze Şeridi’ni dev bir hapishaneye çevirmekle suçluyor. İsrail’in durumun aciliyetini kavrayamamış olmasından hayalkırıklığı duyduğunu belirten Wolfensohn, Gazze Şeridi’nde bir ekonomik çöküş yaşanacağı ve bunun sonucunda İsrail’e karşı nefretin artacağı yönündeki uyarılarının ciddiye alınmamasından rahatsız.

Amerikan Dışişleri Bakanı Rice da bugün Filistin Özerk Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas ile görüşmesinin ardından düzenlenen basın toplantısında, Wolfensohn’un taraflara bir uzlaşma metni sunduğunu, uzlaşmanın irade ve yaratıcılık gerektirdiğini belirtti.

Şiddet devam ediyor

Rice’ın İsrail ve Filistin’deki temasları şiddet olaylarının gölgesinde geçti. Sabah erken saatlerde İsrail ordusunun düzenlediği operasyonda radikal Hamas örgütünün üst düzey bir yetkilisi öldürüldü. 34 yaşındaki Emced Hannavi, Hamas’ın Batı Şeria’daki askeri kanat sorumlusuydu.

Hamas’ın askeri kanadı İzzedin Kassam yaptığı yazılı açıklamada İsrail’i acı bir intkam almakla tehdit etti. Gazze Şeridi’nin doğusunda da İsrail askerlerinin Filistinliler’den oluşan bir grubun üzerine ateş açması sonucu bir kişi öldü. İsrail ordusu, çatışmanın, iki silahlı Filistinli’nin sınır geçişine yaklaşması üzerine çıktığını bildirdi.