Rus ordusunda kapsamlı reform

Soğuk savaş döneminin en önemli askeri güçlerinden biri olan Rusya, ordusunu yeniden yapılandırıyor. Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre asker sayısı bu yıl 35 bin, 2012 yılının sonuna kadar da 160 bin azaltılarak, 1 milyonun altına çekilecek.

Rusya’nın yeni askeri stratejisi “daha küçük, daha etkin ve hareket kabiliyeti yüksek” bir ordu ilkesine dayanıyor. Reform programı çerçevesinde modernize edilecek ordu için yeni silahlar da temin edilecek. Peki Rus ordusundaki bu reform, askeri ve siyasi bakımdan ne tür sonuçlara yol açacak?

Rusya ve Gürcistan orduları 2008 yılının Ağustos ayında, Güney Osetya’da karşı karşıya gelmişti. Rus birlikleri, Gürcü ordusunu birkaç gün içinde yenilgiye uğrattı. Gürcistan Savaşı sırasında Rus Ordusu, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra ilk kez ülke sınırları dışında görev yapmış oldu.

Ordunun zaafları görüldü

Bu savaş ilk etapta Rusya’nın dünyaya güç gösterisi yaptığı şeklinde yorumlandı. Ancak, tüm dünyanın gözü önünde gerçekleşen savaş, Rus ordusunun zaaflarını da ortaya koydu. Rus ordusunun mevcut durumuna ilişkin değerlendirmelerde bulunan Sovyet ordusunun eski Korgenerali Aleksey Fomin, 58’inci ordunun taşınması sırasında silahların zarar gördüğünü ve bu silahların tamir edilemediğini belirtiyor. Bunun orduya büyük güç kaybettirdiğini vurgulayan Fomin, “çatışmalara hazırlıklı değiliz. Bu konuda akılcı bir çalışma yapılmadı, bu nedenle Gürcistan ordusu Zchinwali'ye kadar gelebildi” diyor.

Eski Korgeneral Aleksey Fomin, şu anda Uluslararası Sovyet Askerleri Derneği’nin Başkanı. Rus ordusundaki reform çalışmalarını 'bir zayıflık işareti' olarak yorumlayan dernek, bunun Rus Ordusu'nun yok edilmesine yönelik bir adım olduğu görüşünü savunuyor.

Karargâh reformda kararlı

Gürcistan savaşından gerekli dersleri çıkaran Rusya Genelkurmay Başkanlığı ise reform çalışmalarına hız veriyor. Rusya Genelkurmay Başkanı Nikolay Makarov, özeleştiride bulunarak, Rus ordusunun bölgesel çatışmalarda zorlandığını açıklamıştı. Makarov ayrıca, ordu içinde emir komuta zincirinde karar alma sürecinin çok uzun sürdüğünü belirtmişti. Savunma uzmanı Alexander Golz, Kremlin’in geçen yıllarda yeni silah alımları için bütçe ayırdığını, ancak bunun ordunun durumunda büyük bir değişikliğe yol açmadığını ifade ediyor. Golz, “Gürcistan savaşının ortaya çıkardığı sonuçlar ordudaki reform sürecini hızlandırdı. Orduya büyük para yatırılsa bile bunun adeta bir kara delikte kaybolduğu zamanla anlaşıldı. Temelde değişiklik yapılmasının zaruri olduğu idrak edildi" diyor.

Yerel ve bölgesel çatışma senaryoları

Rus ordusunda gerçekten de bir takım temel değişiklikler yapılıyor. Rus yönetimi, şu anda 1 milyon 300 bin dolayında olan askeri personelin sayısını 2012 yılına kadar 1 milyonun altına indirmeyi hedefliyor. Önümüzdeki dönemde 200 bine yakın subayın işten çıkarılması bekleniyor.

Rusya Savunma Bakanı Anatoli Serdyukov, subaylardan oluşan, savaş zamanlarındaysa yedek askerlerin de dahil edildiği özel bölüklerin de kaldırılacağını doğruluyor.

Savunma uzmanı Golz, “Rusya Ordusu’nun yapısı değişiyor. Ordu artık milyonlarca askerle büyük bir savaşa hazırlanmak yerine, nükleer silahlar haricinde, yalnızca yerel ve bölgesel çatışmalara müdahale etmeye hazır durumda olacak, daha fazla değil. Bu dış politika açısından da büyük önem taşıyor. Zira, NATO birliklerinin üstünlüğünü kaybettiği yönündeki iddiaların hepsi böylece boşa çıkarılmış oluyor" sözleriyle ordunun yapısındaki değişikliğe işaret ediyor. Uzman Golz, Rus ordusundaki reformla Soğuk Savaş döneminin askeri olarak da geride bırakıldığını belirtiyor.

Ancak Rus askerleri kaygılı. Rus yönetimi orduyu küçültürken askerlerin durumunun da göz önünde bulundurulacağını açıklamış olsa da askerlerin çoğu işsiz kalma endişesi yaşıyor.

Erik Albrecht / Çeviri: Başak Sezen

Editör: Hülya Topçu