1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Saddam Hüseyin teslim edildi

Björn Blaschke/Daniel Scheschkewitz29 Haziran 2004

Öngörülen tarihten iki gün önce, Pazartesi günü Irak’ın siyasi egemenliğini geçici sivil hükümete devreden ABD, Irak halkının asıl beklediği devir teslim işlemini ise bugün gerçekleştirdi. Saddam Hüseyin ve adamlarının hukuki gözetimi, İyad Allavi Başbakanlığı'ndaki hükümete resmen teslim edildi.

https://p.dw.com/p/AbEB
Saddam Hüseyin, Irak'ta kurulan özel bir mahkemede yargılanacak...
Saddam Hüseyin, Irak'ta kurulan özel bir mahkemede yargılanacak...Fotoğraf: AP

Saddam Hüseyin ve 11 eski rejim üyesine, Irak geçici hükümetine teslim edildikten hakları okundu. Saddam Hüseyin ile eski yetkililerin teslim edilmesi ve haklarının okunması sırasında Iraklı bir yargıcın hazır bulunması da dikkat çekti. Irak geçici hükümetinin Amerikan işgal güçleriyle haftalarca süren pazarlıklarında başta gelen gündem maddesini, Saddam Hüseyin’in Irak halkına teslim edilmesinin koşulları oluşturmaktaydı. 28 Haziran’da gerçekleşen formel egemenlik devri sonrasında da en fazla merak edilen, eski diktatörün akıbetinin ne olacağı sorusuydu. Irak Başbakanı Allawi’nin dün bu konuda yaptığı açıklama, Amerikan işgal güçleriyle belirli bir orta yol üzerinde mutabakat sağlandığına işaret ediyor. Buna göre bugün resmen Irak makamlarına teslim edilen Saddam ve başta gelen 11 suç ortağı hakkında, insan haklarını ihlal, soykırım ve savaş suçları nedeniyle bu hafta içinde dava açılacak.

Allavi’den Saddam’a hukuki güvence

Allawi dün yaptığı açıklamada eski Irak diktatörünün bir temsilci atamaya, avukat tutmaya hakkı olduğunu kaydederek, parası yoksa masraflarının hükümet tarafından karşılanacağını söyledi. Allawi, yargı işleminin, Saddam’ın kendi karşıtlarına uyguladığından daha adil koşullarda cereyan edeceği konusunda güvence verdi.

Şu anda hala Amerikan makamlarının gözetiminde, büyük bir ihtimalle Bağdat havalimanı sahasında bulunan Cropper gözaltı kampında tutulan Saddam, Irak makamları güvenlikli cezaevi koşullarına sahip bir tesis oluşturana kadar daha bir süre burada kalmaya devam edecek.

Eski diktatörün yarın bizzat sorgu yargıcı önüne çıkıp çıkmayacağı henüz bilinmiyor. Ancak Saddam yönetimi mensuplarının işledikleri suçlar nedeniyle Irak adli makamlarına teslim edilip onlar tarafından yargılanması, sembolik niteliği açısından önem taşıyor ve Irak halkının egemenliğin kendilerine gerçekten devredildiği duygusuna inanmasını sağlamayı hedefliyor. Irak’taki geçiş hükümetinin güvenlik danışmanı Muaffak el Rubai, acınacak durumdaki Saddam’ın Irak halkının elinde bulunduğunu bir an önce sergilemek istediklerini söylüyor.

Dava hazırlığını özel bir mahkeme yürütüyor

Saddam ve Baas partisinin önde gelenlerine ilişkin davanın hazırlığı, bu amaçla oluşturulan bir özel mahkeme tarafından yürütülüyor. Amerikalı hukuk uzmanları bu süreçte danışman olarak görev yapıyor. Mahkemenin Başkanı ise ülkenin etkili isimlerinden Ahmet Çelebi’nin yeğenlerinden Salim Çelebi. Çelebi, yargı işleminin en erken birkaç ay sonra başlayabileceğini söyleyerek şu anda böyle ağır bir dosyanın altından kalkabilecek bir yargıcın arayışı içinde olduklarını belirtiyor ve şöyle devam ediyor:

”Mahkeme heyetine başkanlık edecek yargıcın belirlenmesinde son derece titiz davranıyoruz. Kendinin ve ailesinin Saddam döneminin ezilen baskı gören kesiminden olmamasına özen gösteriyoruz. Saddam’ı yargılama yetkisinin peşin hükümlü kişi ya da kişilere verilmesine engel olmaya çaba gösteriyoruz.”

Saddam ve Baas partisi önde gelenlerinin beş kişilik bir mahkeme heyeti tarafından yargılanacağı ve bu heyete 20 kişilik bir sorgu yargıcı ekibinin destek olacağı belirtiliyor. Irak hükümeti şu sıralar Bağdat’ın ele geçmesinden sonra işgal güçlerinin yürürlükten kaldırdığı ölüm cezasının yeniden uygulanıp uygulanmamasını tartışıyor.