Seçim yasası iptal edildi

Almanya’da Federal Anayasa Mahkemesi’nin anayasaya aykırı bulduğu seçim yasası, iktidardaki Hrıstiyan Birlik Partileri ile liberal Hür Demokrat Parti tarafından muhalefetin tüm itirazlarına karşın geçen yılın sonlarına doğru meclisten geçirilmişti. Yasanın anayasaya aykırı olduğunu savunan Sosyal Demokrat Parti, Yeşiller ve üç bini aşkın vatandaş iptal istemiyle Federal Anayasa Mahkemesi’ne başvurmuştu. Yasada eleştirilen nokta, özellikle ‘ek milletvekillerine’ ilişkin düzenlemeydi.

Almanya’da her seçmen seçimlerde iki oy kullanıyor. İlk oy seçim bölgesindeki milletvekili adaylarına, ikinci oy ise partilere veriliyor. Federal Meclis'in oluşumunu belirleyen de ikinci oylar oluyor. Bir partinin ilk oylarla doğrudan seçilen adaylarının sayısının, ikinci oylarla belirlenen milletvekili sayısından fazla olması durumunda ‘ek milletvekilleri’ oluşuyor. Ek sandalyeleri ise doğal olarak hep büyük partiler kazanıyor.

Ek milletvekillerinin sayısı 15'le sınırlandırılacak

Merkel hükümetinin yeni seçim yasasını değerlendiren Federal Anayasa Mahkemesi, söz konusu yasanın çok fazla sayıda ‘ek milletvekili’nin meclise girmesine olanak tanıdığına, bunun da büyük partilere yaradığı için eşitlik ilkesini ihlal ettiğine hükmetti. Almanya'da 2009 yılı seçimlerinde meclise giren 24 ek milletvekilinin hepsi Hrıstiyan Birlik Partileri'ndendi. Federal Anayasa Mahkemesi Başkanı Andreas Voßkuhle bu sayının sınırlandırılması gerektiğini şu sözlerle ifade etti: “Yasa koyucu, milletvekillerinin dağılımı konusunda ek milletvekillerinin sayısının dengeyi bozacak ve seçim karakterini zedeleyecek seviyeye erişmesini engellemekle yükümlüdür. Burada da azami limit 15'tir.”

"Demokrasi için iyi bir gün"

Muhalefet partileri, Anayasa Mahkemesi kararını, iktidar partilerine bir tokat olarak nitelendiriyor. Sosyal Demokrat Parti Meclis Grup Başkanı Thomas Oppermann kararı şu sözlerle değerlendirdi: “Bu demokrasi için iyi bir gün. Bayan Merkel'in ve iktidar partilerinin seçim yasasını kendi meclis çoğunluklarını garantileme yönünde suistimal etme girişimi başarısız oldu.”

Federal Anayasa Mahkemesi'nin kararı ile birlikte Almanya'da yürürlükteki seçim yasası geçersiz hale gelmiş oldu. Almanya'da gelecek sene ekim ayında genel seçimler yapılacak. O tarihe kadar yeni bir seçim yasası hazırlanması gerekiyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Başak Özay (Dpa, DW)

Editör: Beklan Kulaksızoğlu