Sigara tiryakilerini zor günler bekliyor

Türkiye, dumansız hava sahasına geçen ülkelerden biri oluyor. Yürürlüğe giren yasaya göre kafe, lokanta, bar gibi yerlerin üzeri kapalı tüm ortamlarında sigara, nargile ve benzeri ürünlerin kullanımı yasaklanıyor. Ancak özellikle bu işletmelerin sahipleri, sigara yasağının müşterilerini azaltacağından, dolayısıyla gelirlerinin azalacağından kaygılanıyor. Ankara’daki bir bar sahibi bazı müşterilerin bu yasağı desteklediğini, ancak yasağın kendilerini ekonomik yönden sıkıntıya sokabileceğini belirtiyor:

“Yıllardan beri işlettiğimiz tüm mekânlarda çok sıkıntılı bir durum var. Çok kalabalık oluyor ve sigara dumanından rahatsız olan bir grup müşteri kitlemiz var. Havalandırma olayının çözülemediği için, belki de yetersiz olduğu için bunu destekleyen birçok müşterimiz var ama bir işletmeci açısından düşündüğümüzde çok sıkıntıya sokacak şeyler var. Bence en önemli sorunlardan bir tanesi, bu kriz döneminde bizim gibi işletmeleri çok fazla etkileyecektir, çok fazla müşteri kaybına neden olacağı için bizim için zor bir dönem olacak.”

Kahvehaneler buluşma noktası

Türkiye’de kahvehaneler özellikle orta yaşın üstündeki müdavimleri için bir buluşma noktası. Közde pişirilen Türk kahvesi, özenle demlenen çayların eşliğinde yapılan sohbetlere, oynanan oyunlara çoğu zaman eşlik eden sigara artık tarihe karışıyor. Sigaranın en çok içildiği yerin kahvehaneler olduğunu söyleyen bir kahvehane sahibi, kahvehanelerin sigaralı ve sigarasız olarak ayrılmasını istiyor ve bunu şöyle gerekçelendiriyor:

“Sigaranın en çok içildiği yerler kahvehaneler, lokantalar değil, iş merkezleri değil. İnsanlar sigarayı evinde içmiyor, geliyor kahvehanede içiyor. Kahvehanede bir kahve içerken sigara yakıyor veya nargile içiyor. Bunları siz kapalı alan haricinde içiremezsiniz, yağmurda çamurda içemez. Sigaralı kahvehaneler ve sigarasız kahvehaneler diye ayrılması ve bunların vatandaşın tercihine bırakılmasını istiyoruz.”

'Taviz verilmeyecek'

Sağlık Bakanı Recep Akdağ ise yasanın çıkarıldığı haliyle uygulanacağını ve esnetilmeyeceğini vurguluyor. Akdağ, kafe, lokanta gibi yerlerde sigara yasağı dolayısıyla önemli bir müşteri kaybının olmayacağını, esnafın zarar görmeyeceğini kaydediyor. Akdağ, "Şöyle talepler oldu: Kapalı mekanlarda özel yerler ayrılsın, buralar iyi havalandırılsın, buralarda sigara içilmesine müsaade edilsin. Böyle bir uygulama zaten 19 Temmuz’dan itibaren olamaz, daha ileride de uygulamayı bu şekilde, bu taleplere uygun şekilde değiştirmeyi asla düşünmüyoruz. Bu hususta esnafımızı tedirginliğe sevk edenlerin kim olduğunu biz çok iyi biliyoruz. Çok açık söyleyeyim; bu kanundan zarar görecek olan bir tek sektör vardır: O da sigara üreten ve satanların sektörü” diye konuşuyor.

Sigara içenlerin sayısı düşüyor

Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre Türkiye’de halkın yaklaşık yüzde 31’i sigara içiyor. Bu oran özel işletmeler harici kapalı mekânlarda sigara yasağının uygulamaya konduğu 2008’de ise yüzde 33’tü. Bu da yasağın sigara içme oranını düşürdüğünü gösteriyor. Yasağın genişlemesiyle birlikte bu oranın daha da düşebileceğini belirtiliyor.

Sigara yasağının genişlemesi konusunda da vatandaşlardan büyük destek var, ancak uygulama konusunda vatandaşların kafasında hala bazı soru işaretleri bulunuyor. Yasaya göre bir mekânın bahçesinin üzeri sadece çadır, güneşlik veya şemsiye ile örtülü dahi olsa sigara içilemiyor. Sigara içilebilmesi için bahçenin üzerinin tamamen, yanlarının ise yarıdan fazlasının açık olması gerekiyor. Bu durum bazı vatandaşlarda kafa karışıklığı yaratsa da, özellikle kapalı mekânlarda sigara yasağı genelde destek görüyor.

Hüseyin Hayatsever/Ankara

Editör: Hülya Köylü