Siviller için yeni korku “akıllı” bombalar

Bundan böyle pek çok ülke, havada dağılan ve geniş alana düşen, misket bombasını kullanmayacak. Evlerin çatısında ya da ağaçlarda takılı kalan, patlamayan ve tıpkı bir mayın gibi üzerine basılınca patlama tehlikesi bulunan bu küçük bombalar asıl hedef alınan noktanın yanı sıra özellikle sivillere de büyük zarar veriyor. Bu nedenle misket bombalarının kullanımı, üretimi yasaklandı ve var olanlar da imha edilecek.

Almanya daha önce 2006 yılında misket bombalarının kullanılmaması ve üretilenlerin de imha edilmesi yükümlülüğünü üstlenmişti. Ancak bu kolay değil, sadece Almanya'daki misket bombalarının imhası en az sekiz yıl sürecek. Cenevre Uluslararası Mayından Arındırma Merkezi'nde çalışan Vera Bohle şöyle konuştu:

"Berlin'in yakınında cephanenin imha edilişini izledim. Bu çok karmaşık bir işlem. Cephaneyi parçalara ayırmak için özel bir makine gerekiyor ve çevreye zarar vermeyecek şekilde yapılmalı. Bu milyonlarca euroya mal olan çok pahalı bir yöntem. Alman ordusu, imha işlemine vakitlice başladı."

Akıllı bombalar anlaşma dışında

Vera Bohle bugüne kadar pek çok misket bombası imha etti ve mayın temizleme çalışmalarında görev yaptı. Oslo Antlaşması'nın hazırlanması çalışmalarında da yer alan Bohle, misket bombasına benzeyen, 'akıllı bomba' türünün metinde yer almadığını belirtiyor:

"Bir bombanın içindeki küçük bombacıkların sayısının 10 mu, 100 mü yoksa 1000 mi olduğu çok önemli. Ve bu üzerinde uzlaşılması gereken bir noktaydı"

İçinde 10 küçük bombacıktan az olan cephaneler Oslo Antlaşması'na dahil edilmedi. Ayrıca misket bombalarının tek bir hedefi vurması ve düştüğünde kendi kendini mutlaka imha edebilmesi için, içindeki her küçük bombanın ağırlığının en az 4 kilo olmasına karar verildi.

Yeşiller’den Berlin’e eleştiri

Alman Yeşiller Partisi Eşbaşkanı Claudia Roth, misket bombalarının tamamen yasaklanmayarak istisnalar getirilmesi yönünde Almanya'nın ısrarlı tutumuna dikkat çekti:

"Pazarlıklar sırasında sorun çıkaran ve sürekli olarak kuraldışı önemli istisnalar talebinde bulunan ülke Almanya'ydı"

“Akıllı” ancak sivilleri ayırt edemiyor

Almanya, Oslo Antlaşması'na dahil olmayan akıllı bombaları üreten ülkelerin başında geliyor. Alman Rheinmetal ya da Diehl adlı firmalar 'Smart 155' adını verdikleri akıllı bombaları Alman ordusuna ve NATO müttefiklerine satıyor.

Misket bombası benzeri olan 'Smart 155 'in içinde iki küçük bombacık bulunuyor. Dolayısıyla Oslo Antlaşması dışında kalıyor. Bu üretici firmalar, internet sitelerinde Smart 155'i, sensörleri güçlü ve aldığı sinyalleri iyi değerlendirebilen, hedefini bizzat tespit eden ama hedef görmediğinde de kendi kendini imha eden bomba olarak tanımlıyor. Ancak hedefin saldırgan mı yoksa sivil mi olduğunu tabii ayırt edemiyor.