Soğuk Savaş sonrası en büyük casus takası

Rusya adına casusluk yapmakla suçlanan 10 kişi suçlu bulundukları mahkemenin tamamlanmasından bir kaç saat sonra Moskova'ya giden bir uçakla New York'tan ayrıldı.

ABD'deki 10 Rus casusunun ile Rusya'da Batılı istihbarat servisleriyle ilişkileri olduğu ve vatana ihanet ettikleri suçlamasıyla mahkum edilen 4 Rus vatandaşı ile takas edilmesi konusunda Washington ve Moskova arasında anlaşmaya varılmış, bu olay da Soğuk Savaş sonrası en büyük casus takası olarak tanımlanmıştı.

Adalet Bakanı Eric Holder, ''oldukça sıra dışı'' olarak tanımladığı olayla ilgili çalışmaların yıllar aldığını belirterek, ''ABD ve Amerikan çıkarları açısından başarılı bir sonuç alındığını'' söyledi.

Amerikalı yetkililer, geçen hafta evlerinde yakalanan 10 kişinin sahte pasaportlarla ikili bir hayat sürdükleri, gizli kod kelimeler, takma isimler, görünmez mürekkep ve şifreli radyo yayınları kullandığını söylemiş, bu kişilerin emlakçı, muhasebeci, gazeteci gibi mesleklerde çalıştıklarını dile getirmişti.

Rusya'ya hangi bilgiler verildi?

Ancak söz konusu casusların Rusya'ya ne tür gizli bilgiler sızdıkları ise hala bir soru işareti. New York Manhattan'da görülen mahkemede suçlu bulunanların kamuoyu tarafından en çok tanınanı Anna Chapman'ın avukatı Robert Baum, duruşmadan sonra yaptığı açıklamada, ''casusluk sürecinde Rusya'ya verildiği iddia edilen bilgiler'' konusuna dikkati çekerek, müvekkili veya diğer casusların Rusya'ya verdiği ileri sürülen bilgilerin zaten internetten bulunabildiğini vurguladı.

Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev'in, ''Batılı istihbarat kurumlarıyla ilişkiye geçmeleri nedeniyle vatana ihanet etmekten hüküm giyen 4 Rus vatandaşı'' için af kararnamesi imzaladığı bildirildi.

Kremlin'in Rus haber kaynaklarında yer alan açıklamasında, imzalanan kararname doğrultusunda Rus vatandaşı olan Alexander Zaporozhsky, Gennady Vasilenko, Sergei Skripal ve Igor Sutyagin'in affedildiği kaydedildi.

Rus Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada da ABD'de tutuklanan 10 Rus vatandaşı ile Rusya'da daha önce hüküm giyen 4 Rusun mübadelesi konusundaki çalışmaların sürdüğü ifade edildi.

Açıklamada, sözkonusu takasın ABD-Rus ilişkilerinin geliştirilmesine katkı sağlamak amacıyla yapıldığı da belirtildi.

Kremlin yazı imzalattı

ABD Başkanı Baracak Obama'nın casus takası süreciyle ilgili gelişmeler hakkında bilgilendirildiğini belirten Beyaz Saray yetkilileri de Moskova'nın affettiği 4 kişiden bazılarının sağlık durumlarının çok kötü olduğunu belirterek, ''bu kişilerin serbest bırakılmadan önce suçlu olduklarını kabul eden bir yazıyı imzalamak zorunda kaldıklarını'' söyledi.

Rusya'daki 4 kişiyle Pazartesi gününden bu yana irtibat halinde olunduğunu belirten yetkililer, bu kişilere Rusya'dan aileleriyle birlikte ayrılabileceklerini de ilettiklerini kaydetti.

ABD'de yapılan mahkemede suçlarını kabul eden ve sınırdışı edilmeleri kararı verilen 10 kişinin özel bir uçakla Rusya'ya gönderilmesi bekleniyor.

Sözkonusu grupla birlikte çalıştığı iddia edilen 11'inci 'casus' ise Güney Kıbrıs'ta yakalandıktan sonra kefaletle serbest bırakılmış, ardından kayıplara karışmıştı.

© Deutsche Welle Türkçe

AP/rtr/A.A/AFP, NH/AG