1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Sudan'da insanlık dramı

Ajanslar/Reinhard Baumgarten27 Temmuz 2004

BM uzmanlarının tahminlerine göre Darfur’da çatışmaların başlamasından bu yana 50 bin kişi yaşamını yitirdi. Darfur’daki Arap milislerin siyah Afrikalıları bölgeden sürme çabaları öyle boyutlara erişti ki insani yardım kuruluşlarının önlem alınması gerektiği çağrıları ciddiye alınmaya başlandı. BM Güvenlik Konseyi bu hafta Sudan'ı görüşmek üzere toplanacak.

https://p.dw.com/p/AbC7
Sudan'da açlıktan ölen çocukların sayısı tam olarak bilinmiyor.
Sudan'da açlıktan ölen çocukların sayısı tam olarak bilinmiyor.Fotoğraf: AP

"Sudan’da yaşanan soykırımdır.” Amerikan Kongresi, geçen cuma Sudan’a ilişkin görüşmesinde oy birliği ile aldığı karardaki bu ifade ile Darfur’da yaşananların adının konması ve önlem alınması için çağrıda bulunmuştu. Amerikan Dışişleri Bakanı Colin Powell, bu uyarı üzerine bir yandan Sudan hükümetinden halkını koruma görevini yerine getirmesini isterken, öte yandan BM Güvenlik Konseyi’ni hareketi geçirdi. Avustralya ve İngiltere hafta sonunda Sudan’a gönderilecek Birleşmiş Milletler birliğine asker verebileceklerini bildirmişlerdi. Avrupa Birliği de bir süredir Güvenlik Konseyi’nin Sudan konusunda yaptırım kararı almasını istiyordu.

Sudan hükümetine uyarı

Amerikan Dışişleri Bakanlığı sözcüzü, Darfur’daki mültecilere yardımın en çabuk Sudan hükümeti tarafından ulaştırılabileceğini belirtti ama aynı zamanda Güvenlik Konseyi’nden bir karar çıkması için çalışmalarını sürdürdüklerini söyledi. ABD’nin hazırladığı tasarı, Darfur bölgesine silah ambargosu, Arap milislere karşı 30 gün içinde önlem almaması halinde Sudan hükümetine de yaptırımlar uygulanmasını öngörüyor. Güvenlik Konseyi’nin Çin, Pakistan, Cezayir gibi üyeleri Sudan’a yaptırımları henüz gereksiz görürken, Almanya’nın büyükelçisi, Sudan hükümetinin iyi niyetini göstermek için en azından Darfur’daki hava operasyonlarını sona erdirebileceğini belirtti. Alman büyükelçi Gunter Pleuger, konsey içinde Sudan hükümetini önlem almaya zorlayacak yaptırımlar konusunda çoğunluk oluşmaya başladığı görüşünde.

Sudanlıları Cancavid milisleri sürüyor

Sudan hükümetinin bölgedeki uygulamaları konusunda gelen haberler ise sorunun kısa zamanda çözülmesinin mümkün olmadığını gösteriyor. Bölgedeki muhabirimiz Reinhard Baumgarten’ın haberine göre, siyah Sudanlıları Darfur’dan süren Cancavid milisleri Sudan ordusunun üniforması ve silahları ile görev yapıyor. Cancavid milisleri önce köyleri basıp talan ediyor, sonra kaçanların kamplara gönderilmesine eşlik ediyor, yani Sudan hükümeti adına koruma görevi yapıyor. Tüm bunlar BM görevlilerinin gözü önünde oluyor. Kofi Annan’ın bölgeye gönderdiği özel temsilcilerden adını vermek istemeyen Kenyalı bir gözlemci şunları anlatıyor:

”Cancavid milisleri Sudan hükümeti ile birlikte çalışıyor. Hartum milisleri kontrol altına almak için bu çözümü buldu. Bizim gözlemlediğimiz evleri yakmaktan vazgeçtikleri, ama talan ve korkutma eylemlerini devam etiriyorlar. Hartum-Cancavid işbirliği sadece geçmişte yaşananların yeni bir biçimi.”

'Sudan hükümeti dünyayı yanıltıyor'

Hartum hükümeti şimdiye kadar Darfur sorunu ile ilgili olarak Sudan’ı ziyaret eden tüm uluslararası temsilcilere Cancavid milislerinin silahsızlandırılacağı sözü verdi ama BM gözlemcileri bu sözün tutulmadığını vurguluyor:

”Bence Sudan hükümeti dünyayı yanıltmak istiyor. Bizim burada gördüğümüz hükümetin Cancavid milisleri ile başa çıkabilecek durumda olmadığı. Köylüler de talan olaylarını polise bildirmekten korkuyor, çünkü polise gittiklerinde karşılaşacakları Cancavid milisleri.”

Birleşmiş Milletler adına bölgeye gönderilenlerin bile duydukları korku ile isimlerini saklamak istemeleri, Darfur’da durumun ne kadar vahim olduğunu gösteriyor.