Swatch'un babası öldü

Dün akşam saatlerinde İsviçre’nin Biel kentinde bulunan Swatch Şirketler Gurubu'ndan yapılan kısa bir açıklama, dünya saat devinin ani bir kalp krizi sonucu öldüğünü duyurdu. İsviçre’nin en renkli simalarından Nicolas G. Hayek, Biel kentindeki Swatch şirketleri genel merkezinde bulunan çalışma odasında 82 yaşında, arkasında onlarca markalık saat imparatorluğunu geride bırakarak hayata veda etti. Değişik fikirlerini ve renkli karakterini iş hayatına yansıtan Nicolas Hayek, Smart arabalarının fikir babası ve ilk üretici ortağı oldu.

Nicolas Hayek’in ölüm haberi tüm İsviçre medyasında, birinci haber olarak verildi. İsviçre Cumhurbaşkanı Doris Leuthard, yayınladığı özel mesajda, Hayek’e İsviçre’nin çok şey borçlu olduğunu söyledi.

Etkileyici bir hayat hikâyesi

Nicolas Hayek, Yunan Ortodoks, Lübnan ve Amerikan vatandaşı olan bir ailede 1928 yılında, Lübnan’da dünyaya geldi. diş hekimi bir baba ile ev hanımı bir annenin oğlu olarak dünyaya gelen Nicolas Hayek, 21 yaşında bir gençken ailesi ile birlikte İsviçre’ye göç etti. Fransız Hrıstiyan Cizvit Lisesi'nde okuyan Hayek, bunun ardından, matematik, kimya ve fen bilimleri eğitimi gördü. İlk iş hayatına 1950 yılında yeni geldiği İsviçre’de kendi işini kurarak atılan Hayek’in hayatını 1951 yılında yaptığı evlilik değiştirdi. İsviçreli bir sanayicinin kızı olan Marianne Mezger ile evlenen Nicolas Hayek, evliliğinden kısa süre sonra hastalanan kayınpederinin makine mühendisliği şirketi ile ilgili işlerini devir aldı. Nicolas Hayek göçmen olarak geldiği İsviçre’den 15 yıl sonra 1964 yılında vatandaşlık aldı.

Swatch doğuyor

Hayek, Swatch Grubu'nun temellerini oluşturacak şirket temellerini ise 1957 yılında attı. Dört bin İsviçre Frangı banka kredisi alan girişimci, "Hayek Mühendislik" adı altında bir danışmanlık şirketi kurdu. Bugün de varlığını sürdüren ve çeşitli ülkelerde şubesi bulunan şirketin 80’li yıllardaki en önemli müşterileri İsviçre saat üreticileriydi. Çeşitli markalarda ve küçük işletmeler olarak faaliyet gösteren İsviçreli saat firmaları, işletme sıkıntıları çekmekteydiler. Ayrıca o yıllarda ortaya çıkan Japonya rekabetine nasıl dayanacaklarını bilmiyorlardı. İsviçre saat endüstiri bir açmaza sürüklenirken, onların kurtarıcısı Nicolas Hayek oldu.

Hayek İsviçreli saat şirketlerine birleşmelerini öneriyor, böylelikle daha güçlü olacaklarına onları ikna ediyordu. 1985 yılında İsviçreli saatçileri büyük ölçüde birleştiren ve şirket hissedarı olan Hayek, 1986 yılında pek çok önemli markayı içine alacak Swatch Grubu'nu Biel kentinde kurdu ve şirketin yönetim kurulu başkanı oldu.

1994 yılına gelindiğinde İsviçre saat endüstrisinin yüzde 53’üne Hayek hükmediyordu. 2007 yılında ise Hayek dünyanın en zenginleri listesinde, 3.2 milyar dolarlık serveti ile 273'nücü sırada yer alıyordu. 2003 yılında Hayek, kendisi yönetim kurulu başkanı olarak kaldığı Swatch Grubu'nda şirket CEO’luğunu oğlu Nick Hayek’e bıraktı.

Lübnan göçmeni bir ailenin çocuğu olarak İsviçre’ye gelen Hayek, kredi alarak başladığı iş hayatında zirveye yükseldi. Swatch Grubu'nda dünya saat endüstrisinin en önemli markalarından Swatch, Blancpain, Omega, Longines, Rado, Tissot, Certina, Mido, Hamilton, Pierre Balmain, Calvin Klein, Flik Flak, Breguet ve Lanco bulunuyor.

Smart otomobil fikri

Çok renkli bir kişiliğe sahip olan Hayek’in imza attığı en önemli fikirlerden biri de Smart Otomobillerinin tasarımı oldu. Çevreci bir karaktere sahip olan Hayek, az benzin tüketen, kolay kullanılan bir şehir otomobili yapmak için 1994 yılında harekete geçti. 1997 yılında tasarımında bizzat fikir babası olarak çalıştığı Smart otomobili, Mercedes firması ile birlikte üretti.

Ödüller ve fahri doktora dereceleri

Nicolas Hayek, Lübnanlı bir göçmen olarak 21 yaşında geldiği İsviçre’de çalışkanlığı, azmi, değişik fikirleri ve çevreye olan duyarlılığı ile hem İsviçrelilerin hem de tüm Batı dünyasının takdirini topladı.

Nicolas Hayek’in aldığı ödüller şöyle sıralanabilir:

• 1993 Özgürlük Ödülü Max Schmidheiny Vakfı
• Neuchâtel Üniversitesi Fahri doktora 1996
• 1998 Hukuk ve Ekonomi Fahri doktora “the Faculty of Beni Culturali” Bologna Üniversitesi (İtalya)
• 2003 Büyük gümüş Madalyası ile Avusturya Cumhuriyeti Hizmetleri yıldız
• Biel şehrinin Fahri vatandaşı 2005
• 2005 Legion d'honneur ödülü
• SwissAwards Yaşam Boyu (Başarı) Ödülü 2006
• 2008 Fahri vatandaşı Meisterschwanden
• 2008 Ödül Gaia 2008 - Laureate (kategori Girişimcilik )
• 2009 Ordre des Arts et des Lettres Fransızca Kültür Bakanlığı ödülü

© Deutsche Welle Türkçe

Haber: Selma Güven Stroppel / Basel

Editör: Murat Çelikkafa