Ekonomik göç

Sırbistan, ülkedeki iyi eğitimli, nitelikli iş gücünün yurt dışına göç etmesinin sıkıntısını çekiyor.

https://p.dw.com/p/163FD

Reklam

Sırbistan'dan kitlesel göçe ilişkin bilimsel çalışmaları bulunan Belgrad Üniversitesi'nden sosyolog Vladimir Greciç, "Ne yazık ki Sırbistan, ülkeyi terketmiş olan nitelikli iş gücü sayısına ilişkin sağlam istatistikî bilgilere sahip değil" diyor ve ekliyor: "Sırbistan'daki İstatistik Dairesi Sırbistan'dan göçlere ilişkin kayıt tutmaktan yoksun, bu konuyla ilgilenen başka bir bilimsel kurum da bulunmuyor."

Göçlere ilişkin istatistikî bilgi bulunmuyor

2011 yılına ait Alman İstatistik Yıllığı'ndaki bilgilere göre 2010 yılı itibarıyla Almanya'da yaklaşık 20 bin Sırp vatandaşı yaşıyordu. Bunların ortalama yaşının 36,5 olduğu, bunun da Sırbistan'daki yaş ortalamasının (41,2) altında kaldığı saptanıyor. Sırpların Almanya'da ortalama 19,8 yıldan bu yana yaşadıkları, 2009 yılına kıyasla Almanya'daki Sırp nüfusunun yüzde 8,6 oranında artış gösterdiği de kaydediliyor.

Yine aynı istatistikî bilgilere göre eski "Sırbistan ve Karadağ"dan gelmiş olan yaklaşık 10 bin kadar kişi de Almanya'da yaşıyor. Sırbistan ve Karadağ'ın bağımsız cumhuriyetler olarak tek tek ele alınarak istatistiklere geçmesi ise 2006 yılı Ağustos'undan sonra başlamış. Sırbistan'ın eski eyaleti olan Kosova'ya ait bilgiler de, Kosova'nın bağımsızlığını kazanmasından sonra, bağımsız cumhuriyet olarak 2008 yılı Mayıs ayından itibaren kayıtlara geçirilmiş.

Sırbistan'dan dış ülkelere her dönem göç yaşanmıştır

Sosyolog Greciç, Sırbistan'ın her zaman göçe maruz kalan bir ülke konumunda olduğunu belirtiyor. Greciç, 1990'lı yıllarda Sırp göçmenlerin çoğunluğunun ABD, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda'yı tercih ettiğini söylüyor. 2000'li yıllardan sonra Sırbistan'dan göçlerin AB yönünde değişime uğradığı saptanıyor.

Profesör Greciç, yeni milenyuma girilmesinin ertesinde Sırbistan'ı terk eden iş gücünün yapısında da bazı değişiklikler görüldüğüne işâret ediyor: "Hiçbir niteliği olmayan ya da az oranda niteliği olan iş gücünün yerini şu sıralarda çoğunlukla teknik mesleklerde eğitim görmüş insanlar aldı."

1990'lı yıllardaki göçün başlıca nedeni ülkedeki siyasî durum, savaş ve o dönem iktidarda olan Slobodan Miloşeviç yönetimine karşı uygulanan uluslararası yaptırımlardı. Ancak Profesör Greciç'e göre o dönemde de ekonomik gerekçeler göç konusunda çok önemli rol oynamıştı.

Savaş'ın yol açtığı iltica dalgası

Hükümete bağlı olmayan "Grupa 484" adlı kuruluştan Danilo Rakiç, ilticaların perde arkasında da her zaman farklı gerekçeler bulunduğuna dikkat çekiyor: "Yoksulluk, ülkedeki istikrarsızlık ortamı, savaşlar ve ülkeye uygulanan uluslararası yaptırımlar, 1990'da başlayan ve günümüze kadar devam eden büyük göç dalgasına neden oldu. En güvenli sığınma imkânlarının bulunduğuna inanılan ülkelere göç edildi." Örneğin Almanya'ya...

Rakiç, eski Yugoslavya topraklarından gelen birçok insanın Almanya'da akrabaları bulunduğunu söylüyor. " O nedenle Almanya, İsveç, Belçika ve İsviçre'deki göçmenler, iltica adayları ve misafir işçiler arasında en çok Sırpların bulunması pek de şaşırtıcı değil."

Buna karşın Almanya'dan ülkelerine geri dönen Sırplar da var. Rade Nikoliç, Belgrad'da iktisat öğrenimi gördükten sonra Zoran-Cinciç-Vakfı'nın bursu ile Almanya'ya gelmiş. Meslekî eğitimini geliştirmek üzere 2010 yılında "Deutsche Bank"ta staj da yapmış.

"Genç insanlara burada yeteri kadar fırsat tanınmıyor"

Genç akademisyen Nikoliç, "staj yaptığım sırada Almanya'da kalmayı istemiyordum, Sırbistan'da çalışmak istiyordum. Ama uzun vadede Sırbistan'daki durumdan hoşnut olmazsam, o zaman dış ülkelerde yaşamayı düşünebilirim. Fakat önce kendi ülkemde başarılı olmayı deneyeceğim." diyor. Rade Nikoliç, eğer bir gün ülkesini terk edecek olursa, bunun ekonomik nedenlerle alınmış bir karar olacağını belirtiyor. "Sırbistan'daki çoğu genç insan benzer tarzda düşünüyor. Dış ülkelere gidiyorlar, çünkü burada kendilerine yeteri kadar fırsat tanınmıyor. "

© Deutsche Welle Türkçe

Ivica Petrovic / Dijana Roscic / Çelik Akpınar

Editör: Nihat Halıcı

Jovan Nikolic
Video-portreyi izlemek için tıklayın!