1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Türkiye-Fransa ilişkileri yeniden geriliyor

Emin Varol / Paris22 Nisan 2005

Fransa Cumhurbaşkanı Chirac, Ermenistan Cumhurbaşkanı Koçaryan ile birlikte, Paris'te bulunan ve "soykırım anıtı" olarak kabul edilen Komitas anıtını ziyaret ederek çelenk koyacak. Konunun, Ankara-Paris ilişkilerini germesi bekleniyor. Paris'ten Emin Varol'un notları...

https://p.dw.com/p/Aarw
Chirac'ın tutumu Ankara ile gerginliğe neden olacak
Chirac'ın tutumu Ankara ile gerginliğe neden olacakFotoğraf: AP

Fransa’ya çeşitli nedenlerle 80 yıl önce gelmeye başlayan Ermenilerin sayısı bugün 450 bine ulaştı. Diaspora Ermenileri olarak adlandırılan bu insanlar, sayı olarak artmanın dışında, başta medya olmak üzere çeşitli meslek gruplarında kısa sürede etkili bir konuma gelerek, Fransa’da güçlü bir ermeni lobisi oluşturdular.

Özellikle Fransız Parlamentosu üzerindeki etkileri sonucunda, 2001 yılının Ocak ayında bir “ilk”e imza attılar. Fransa’da yaşayan Ermeniler, soykırım yasasını dünyada ilk kez Fransız milletvekillerine kabul ettirmeyi başardılar.

Soykırım anıtına çelenk koyacak

4 yıl önce Türkiye’nin, Paris Büyükelçisini geri çekmek dahil, gösterdiği sert tepkilere aldırmadan, soykırım yasasını imzalayan Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, bugün akşam saatlerinde, bir başka “ilk”e daha imza atacak.

Soykırım iddialarının 90. yılı nedeniyle Fransa’ya gelen Ermenistan Cumhurbaşkanı Robert Koçaryan’la birlikte, soykırım anıtı olarak kabul edilen Rahip Komitas anıtına çiçek koyacak. Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, böylece Ermeni soykırım anıtına çelenk koyan “ilk cumhurbaşkanı” ünvanına da kavuşmuş olacak.

Amaç Ermeni oylarını kazanmak

Chirac’ın, bu hareketinin Türkiye’nin sert tepkisine neden olması bekleniyor. Dün yapılan iki ayrı kamu oyu yoklamasında “hayır” oylarının yüzde 58’e ulaştığını gören Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, soykırım anıtına çelenk koyarak Fransa’daki Ermeni oylarını kazanmayı amaçlıyor.

Ancak diplomatik çevrelere göre, Fransa’da yaşayan Ermenilerin çoğu, Türkiye’nin AB üyeliğine engel olmak için Avrupa Anayasası'na “hayır” oyu verilmesi için çaba gösteriyorlar. Bu nedenle Chirac’ın soykırım anıtına çelenk koymasının Ermenilerin oylarının renginde bir değişiklik yapmayacağı ileri sürülüyor.

AB üyeliği için kriter

Ermeni soykırımı iddialarını “devlet politikası” haline getiren Fransa- Türkiye ilişkilerinin tekrar “soğuk” bir döneme girmesinden endişe ediliyor.

Hatta Fransızları öne sürerek, 3 Ekim’de Avrupa Birliği ile müzakerelere hazırlanan Türkiye’yi, “Ermeni soykırımı” gibi, çeşitli nedenlerle “bunaltarak” müzakerelerin ertelenmesi için çalışmalar yapıldığı bile ileri sürülüyor.

Fransa’daki anma törenleri

Öte yandan Ermeni soykırımı iddialarının 90. yılı kutlamaları nedeniyle Paris Belediye Başkanı Bertrand Delone'nin izniyle belediye binasına "Paris Ermeni Soykırımını hatırlıyor" yazılı afişler asıldı. Delanoe, Ermeni asıllı Parislileri belediye binasında ağırlayarak, "20. yüzyıl tarihine damgasını vuran bu soykırım ile ilgili Parislilerin duyarlı olmalarını" istedi.

24 Nisan Pazar günü ise geleneksel olarak her yıl yapılan Ermeni yürüyüşü, bu yıl da Champs-Elysee Caddesinden başlayarak Türk Büyükelçiliğine kadar sürecek.