Türkiye ile Ermenistan arasında tarihi imzalar

Türkiye ile Ermenistan arasında normalleşme sürecini başlatacak protokoller bugün İsviçre’nin Zürih kentinde imzalanıyor.

Türk Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve Ermenistan Dışişleri Bakanı Eduard Nalbantyan'ın imzalayacağı protokoller, aşamalı olarak diplomatik ilişkilerin kurulmasını, Türkiye’nin 1993 yılından bu yana kapalı tuttuğu Ermenistan sınır kapısını açmasını ve 1915 olaylarına ilişkin soykırım tartışmasının, kurulacak bir komisyon ile incelenmesini öngörüyor.

Birçok gözlemci tarafından tarihi olarak nitelendiren anlaşma, İsviçre’nin arabuluculuğunda yaklaşık 1 yıldır süren gizli müzakereler soncunda sağlanmıştı. Bu nedenle imza törenine İsviçre Dışişleri Bakanı Micheline Calmy-Rey ev sahipliği yapıyor.

Büyük güçlerden destek

Türkiye ile Ermenistan arasındaki yakınlaşma süreci, ABD başta olmak üzere büyük güçler tarafından büyük destek görüyor. Bu desteğin ifadesi olarak, imza törenine üst düzey katılım bekleniyor.

İsviçre Dışişleri Bakanı tarafından yapılan açıklamada törene ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner, AB Ortak Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Javier Solana'nın katılacakları ifade edildi.

“1915’e değil, 2009’a bakıyoruz”

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Philip Crowley, Türk-Ermeni ilişkilerinde ABD Dışişleri Bakanlığı olarak 1915 olaylarına değil, "2009'a odaklandıklarını" bildirerek, "bu yüzden Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, diğer bazı önemli şahsiyetlerle birlikte bugün Zürih'te olacak" dedi.

Crowley, Dışişleri Bakanlığında düzenlediği günlük basın toplantısında, "Başkan Barack Obama, adaylığı sırasında 1915 olaylarından 'soykırım' diye söz etti, ancak başkan olunca bu ifadeyi kullanmadı. Bu değişikliğin nedeni ne" şeklindeki soruyu yanıtladı.

Obama'nın 24 Nisanda yaptığı açıklamanın, yönetimin bu konudaki tutumunu yansıttığını belirten Crowley, "Biz Dışişleri Bakanlığında 2009'a odaklanmış durumdayız ve bu nedenle Dışişleri Bakanı Clinton, Rusya ve Fransa'nın dışişleri bakanları ve (AB Ortak Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi) Javier Solana ile birlikte bugün Zürih'te olacak, çünkü uzun bir sürecin ardından Türkiye ve Ermenistan tarafından atılan bu adımın önemini farkındalar" diye konuştu.

Sırada zor adımlar var

Bununla birlikte, protokollerin imzasından sonra hala yapılması gereken işlerin olduğunun da bilindiğini söyleyen Crowley, protokollerin her iki ülkenin parlamentosunda görüşüleceğine dikkati çekti.

Crowley, Türkiye ve Ermenistan'ın, ilişkilerin normalleştirilebildiği, sınırların açılabileceği bir konuma ilerlediğini görmenin, iki ülke tarafından atılan çok önemli bir adım olduğunu" belirterek, tüm süreç boyunca ABD ve AB'nin buna destek verdiğini kaydetti.

DW/AA/AFP/Reuters, AŞ/MÇ