Türkiye - İsrail ilişkilerinde yeni dönem

İsrail Dışişleri Bakanı Tzipi Livni, Ankara’da bugün temaslarda bulundu. Livni Ankara’da en üst düzeyde ağırlanırken, Türk tarafı İsrail’den gelen bu “dostluk elini” geri çevirmedi. Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ile görüşen, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından da kabul edilen Livni’nin en önemli mesajı İsrail-Filistin sorunu konusunda oldu. Livni, iki devletli çözümden yana olduklarını söyleyerek, İsrail’in eski Başbakanı Ariel Şaron döneminde başlayan tek taraflı çekilme planının devam edeceğinin işaretini verdi.

Livni, Ankara’da daha iki ay önce iktidardaki AK Parti tarafından ağırlanan Hamas’ı kamuoyu önünde resmen “terorist” olarak nitelendirdi. Hamas’ın iktidara gelmesi nedeniyle İsrail’in Filistin’e yapılan yardımları kesmesine ilişkin eleştirileri de yanıtlayan Livni, “Hamas’ın atadığı öğretmenlerin parasını biz mi vereceğiz. Filistinli çocuklara İsrail’in yok edilmesine ilişkin dersler verecek öğretmenlerin maaşlarını mı ödeyeceğiz” dedi.

Türk tarafından diplomatik yaklaşım

İsrail tarafı mesajlarını bu kadar kesin ifadelerle verirken, Türk tarafı daha diplomatik bir tavır izlemeyi tercih etti. Türk Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, Livni ile düzenlediği basın toplantısında tüm Ortadoğu’nun nükleer silahlardan arındırılması gerektiğini söyledi. Bu ifadeyle, nükleer silaha sahip olduğu inanılan İsrail’e de mesaj gönderdi. Ancak İsrail’in adını anmamayı tercih etti.

Kendi ülkesinin nükleer silaha sahip olup olmadığına özellikle değinmeyen Livni ise İran’ın izlediği nükleer programı ile kıyasıya eleştirdi. Gerek Türk yetkililerle yaptığı görüşmelerde, gerekse basına yaptığı açıklamalarda, İran’ın nükleer programının sadece israil için değil, Türkiye için de büyük tehdit oluşturduğunu iddia etti.

Olmert’in ABD temasları

Livni, Ankara’daki temaslarında Türk yetkililere hem kendisinin Filistin Lideri Mahmud Abbas ile yaklaşık 10 gün önce yaptığı görüşme, hem de İsrail Başbakanı Ehud Olmert’in Washington temasları hakkında bilgi de verdi.

Livni’nin ziyareti, Türkiye’nin Amerika Birleşik Devletleri ile ilişkileri açısından da büyük önem taşıyor. Hamas heyetinin Şubat ayında Ankara’ya yaptığı ziyaretin ardından Amerika’daki Yahudi lobisi Türkiye’ye verdiği desteği çekme eğilimine girmiş, bu durum Türk-Amerikan ikili ilişkilerine de olumsuz şekilde yansımıştı. Livni Ankara’daki olumlu tavırları ile, Washington’da etkin Yahudi lobisine de “Türkiye’ye desteğe devam edin” mesajı vermiş oldu.

Anıtkabir’i de ziyaret etti

İsrail Dışişleri Bakanı’nın temaslarına ilişkin son not ise, Ankara’daki ilk ziyareti ile ilgili. Livni, protokol kurallarının gerektirmemesine rağmen sabah ilk iş olarak Anıtkabir’i ziyaret etti. Üstelik ziyaret Türk basınına önceden haber verilerek, çok sayıda kamera ile izlenmesi de sağlandı.

Siyasi gözlemciler, livni’nin bu davranışı ile, protokolün gerektirdiği ziyaretlerde bile Anıtkabir’e gitmekten kaçınanan İranlı yetkililere atıfta bulunduğunTu, Türk halkına da “sizin asıl dostunuz İran değil, İsrail” mesajı verdiğini vurguluyorlar.