Tahran: "Atom çağına girdik"

Bundan tam bir yıl önce İran, Batı’nın tüm engellemelerine karşın uranyumu yüzde 5,3 oranında zenginleştirilmeyi başardıklarını duyurmuştu ve 9 Nisan tarihini Milli Nükleer Teknoloji Günü olarak ilan etmişti.

Bugün bu çerçevede İran’da gerçekleştirilen yıl dönümü kutlamalarına sabahın erken saatlerinde tüm okullarda tam saat 09:00’da zillerin çalınmasıyla başlandı. Buna “nükleer zil” adı kondu. İranlı öğrenciler “Nükleer enerji İran halkının vazgeçilmez hakkıdır” sloganlarını attı. Tahran metrosunun ücretsiz yolcu taşıyacağı duyuruldu. İsfahan ve Arak nükleer tesislerinin civarında milisler insan zinciri oluştururken, Buşehir santralinin üzerinde ‘atom enerjisiyle parlak gelecek’ yazılı bir pankart asıldı.

Ancak tüm dünyanın asıl ilgisini çeken İran’ın en önemli nükleer santrallerinden biri olan Natanz’da gerçekleştirilen tören oldu. Törene katılan İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın “Güzel bir haber duyuracağı” yönündeki açıklaması uluslararası toplumun merakını daha da arttırdı.

"Endüstriyel ölçekte uranyum zenginleştirdik"

15 bin kişinin toplandığı alanda ilk konuşmayı İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Gulam Rıza Agazade yaptı. Agazade, Birleşmiş Milletler’in durdurulmasını istediği uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin endüstriyel bir seviyeye ulaştığını duyurdu.

Ardından İran Culhurbaşkanı Ahmedinejad bir konuşma yaptı. İran Devlet Başkanı Mahmud Ahmedinejad, "Nükleer yakıtı endüstriyel düzeyde üreten ülkeler arasında girdiğimizi gururla ilan ediyorum" dedi. Ahmedinejad, nükleer çalışmaların devam edeceğini, kendi barışçıl faaliyetlerinde asla geri adım atmayacaklarını vurguladı.
İran Cumhurbaşkanı, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ni bir kaç güçlü hükümetin diğerlerine dayatmalarda buluduğu kurum olarak tanımlarken bu kurumun söz konusu güçler tarafından kullanıldığını da iddia etti.

Nükleer ihtilafın kuralları ihlal eden ülkeler tarafından yaratıldığını savunan Ahmedinejad, İran’ın nükleer faaliyetlerinin hiçbir uluslararası kuralı ihlal etmediğini söyledi. İran Cumhurbaşkanı ayrıca nükleer enerjinin İran’ın inkar edilemez bir hakkı olduğunu vurguladı ve ülkesinin artık endüstriyel düzeyde nükleer yakıt üretebileceğini açıkladı. Mahmud Ahmedinejad İran’a karşı düşmanlığın dünya güçlerine bir şey kazandırmayacağını da sözlerine ekledi.

ABD'den ilk tepki

Tahran’ın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin kararlarına karşın uranyım zenginleştirme faaliyetlerini askıya almayarak geliştirmeye dönük adımlar atması nükleer ihtilafın çözümünde zorlu bir aşamaya işaret ediyor.

ABD, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın Natanz kentinde nükleer gelişmelerle ilgili yaptığı açıklamaları, "Tahran'ın uluslararası toplumun çağrılarını göz ardı ettiğinin bir diğer göstergesi" şeklinde değerlendirdi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Sean McCormack, "Bu kaçırılmış bir fırsat. Bu, İran'ın uluslararası topluma meydan okuyacağının bir diğer göstergesi" dedi.