Tayland’da siyasi çıkmaz

Thaksin'in Eylül 2006'da başka bir ülkedeyken darbeyle başbakanlıktan uzaklaştırılmasının ardından Tayland'da Aralık 2007'de yapılan seçimlerin ardından Somchai Wongsawat başkanlığında 6 partili bir koalisyon hükümeti kuruldu.

Hükümetin kurulmasının hemen ardından muhalefetteki Halk Demokrasi İttifakı (HDİ), Somchai başkanlığında kurulan 6 partili koalisyon hükümetini seçimlerde yolsuzluk yapıldığı ve Thaksin'e bağlı kukla bir hükümet olduğu gerekçesiyle protesto ederek ülke çapında eylemler başlattı. Bu eylemler çerçevesinde 26 Ağustosta başbakanlık ofisi konumundaki Hükümet Sarayı'nı işgal eden eylemciler, ayrıca haftalarca süren sokak gösterilerinin ardından Suvarnabhumi ve Don Muang havaalanlarını işgal ettiler ve parlamentoyu kuşattılar.

Gerginlik nasıl tırmandı?

Devam eden protesto eylemleri sırasında hükümet karşıtı ve hükümet yanlısı göstericiler arasında zaman zaman çatışmalar çıktı. Bu çatışmalarda Hükümet Sarayı'nı işgal eden eylemcilere el bombalarıyla yapılan saldırılarda 51 kişi yaralandı.

Ülkede gerginliğin giderek tırmanması üzerine, Tayland Genelkurmay Başkanı Anupong Poaçinda, ülkede giderek derinleşen siyasi krizi aşmak amacıyla hükümete parlamentoyu feshetmesini ve seçimlere gidilmesini, eylemcilere de işgal ettikleri havaalanlarından çekilmeleri ve protesto gösterilerine son vermeleri çağrısında bulundu. Ancak Anupong'un bu çağrısı hem Somchai hem de eylemciler tarafından reddedildi.

Göstericilerin seçimlerde yolsuzluk yapıldığı iddialarını inceleyen anayasa mahkemesini kuşatması üzerine, mahkeme davanın başka bir yerde görüleceğini açıkladı.

Gösteriler nedeniyle kararını yarım saat geç açıklayan anayasa mahkemesi, Somchai'nin lideri olduğu, iktidarın büyük ortağı Halk Gücü Partisi (HGP) ile iktidarın küçük ortakları Chart Thai Partisi ve Matchima Thipataya Partisinin, seçimlerde yolsuzluk yaptıkları gerekçesiyle kapatılmasına hükmetti.

Mahkeme ayrıca, Başbakan Somchai ile HGP'li 36 parti ileri geleni ile Matchima Thipataya ve Chart Thai partilerinin önde gelen liderlerine 5 yıl siyaset yasağı getirdi. Mahkeme kararına göre, 3 partinin toplam 59 üyesine 5 yıllığına siyaset yasağı getirilirken, bu üyeler arasında bulunan 25 milletvekili ise istifa etmek zorunda kaldı.

Somchai: Artık sade vatandaşım

Mahkeme kararının açıklamasının hemen ardından açıklamada bulunan Somchai, anayasa mahkemesinin partisini kapatma ve kendisine siyaset yasağı getirme kararını kabul ettiğini duyurdu. Gösteriler ve şiddet olayları yüzünden bir haftadır Bangkok'un 700 km kuzeyindeki Chiang Mai'de bulunan 61 yaşındaki Somchai, "Görevim sona erdi. Bundan böyle sade vatandaşım. Fakat böyle bir karar beklemiyordum. Ben, kendim için değil, millet için elimden geleni yapmaya çalıştım" diye konuştu.

Bu arada koalisyon hükümetini kapatılmayan koalisyon ortağı partiler ile kapatılan partilerin siyaseten yasaklanmayan üyelerinin yeni hükümet kurmak için hazırlandıkları öğrenildi.

Konuya ilişkin ilk açıklama, anayasa mahkemesi kararının okunmasının hemen ardından Tayland'ın dışındaki bir ülkeden açıklamada bulunan eski bakanlardan Jakrapob Pankair'den geldi. Mahkeme kararının kendileri için bir sürpriz olmadığını belirten Jakrapob, ancak parlamentoda halen çoğunluğa sahip olduklarını ve yeni bir hükümet kuracaklarını duyurdu.

Hükümet sözcüsü Nattawut Sai-Kua da daha sonra yaptığı açıklamada, seçim yasağı dışında kalanların yeni partilere geçerek yeni koalisyon oluşturacaklarını söyledi.